Vikan - 22.11.1979, Qupperneq 51

um að ræða ærslanda-fyrirbæri. En hvað sem þetta
var, þá fengust aldrei skýringar á þessum furðulegu en
meinlausu fyrirbærum. Síðar hvarflaði reyndar að frú
Rinehart, hvort þetta hefðu getað verið eins konar
viðvaranir, þvi um þetta leyti dó móðir hennar allt í
einu við kringumstæður, sem rithöfundinum þóttu
ótrúlegar.
Fjórtán árum fyrir hinn hörmulega dauða sinn
hafði móðir frú Rinehart fengið slag, sem hafði gert
hana næstum algjörlega bjargarlausa og’auk þess
hafði hún misst röddina. Þennan langa tima hafði
henni ævinlega verið hjálpað í baðkerið sitt. Hún hafði
aldrei borið við að reyna að komast i það hjálparlaust.
Enda kom fjölskyldunni saman um, að það virtist
ómögulegt að hún gæti hreyft lamaða limi sína
nægilega til þess.
En eitt kvöldið, þegar frú Rinehart var utan borgar-
innar, þá skrúfaði Marie frá heita vatninu og var
síðan kvödd burt. Þegar hún kom aftur nokkrum
mínútum síðar var gamla konan í sjóðandi heitu
vatninu og dó hún af afleiðingum þess. Eftir það urðu
engar truflanir í ibúðinni.
Eiginmaður Mary Rinehart dó árið 1912. Hann
hafði haft áhuga á möguleikum á sambandi eftir
dauðann, og i mörg ár höfðu Rineharthjónin
rannsakað sálræn fyrirbæri og lesið mikið um efnið.
Síðasta bókin sem þau lásu var Hinn mannlegi
persónuleiki og hvernig hann lifir líkamsdauðann,
eftir Frederick W. H. Myers. Þótt frú Rinehart væri
treg 1 fyrstu ákváðu þau að lokum að reyna að hafa
samband sín á milli eftir að annað hvort þeirra væri
látið.
Skömmu eftir lát mannsins sins reyndi frú Rinehart
þetta með miðli frá vestrænni borg, sem var henni
ókunnugur. Hún gerði allar venjulegar varúðarráð-
stafanir gegn svikum, hélt jafnvel um hendur
miðilsins og kné.
Næstum þegar í stað fann hún hönd þrýsta ofan á
vinstri hönd sina og færast eftir henni þangað til hún
snart giftingarhringinn hennar. Sem prófraun hafði
frúin fest herdeildarmerki eiginmanns síns á sig með
nælu innan klæða.
Enginn hafði hugmynd um þetta eða hvar merkið
væri falið, nema hún sjálf. Miðillinn var ekki i transi
og þegar honum var sagt frá höndinni, þá stakk hann
upp á því við frú Rinehart að hún gerði ráð fyrir því
að andi manns hennar væri viðstaddur og legði fyrir
hann spurningu.
Þótt frú Rinehart væri lítt trúuð á það, þá
samþykkti hún þetta og spurði hvað hún hefði komið
með sem eitt sinn hefði tilheyrt honum. Allt í einu
fann hún sér til mikillar undrunar höndina grípa um
og hrista merkið. Miðillinn hefði ekki getað náð til
þess, jafnvel þótt hann hefði haft lausar hendur, því
frú Rinehart hélt enn höndum hans og knjám.
Höndin fór af staðnum, en kom brátt aftur og setti
eitthvað við hliðina á merkinu. Þegar frú Rinehart tók
það fram uppgötvaði hún að það var rósarknappur.
Árum saman reyndi hún að finna á þessu einhverja
skýringu, sem gæti fullnægt vísindalegri hugsun
hennar, en án árangurs. Rósarknappurinn var raun-
verulegur, og reyndar tókst henni að varðveita hann í
langan tíma.
Hinn frægi dr. J. B. Rhine við Dukeháskólann í
Bandaríkjunum, sem hefur sannað vísindalega að
hægt er að hafa áhrif á hreyfingar hluta með hugarafli
einu saman, þekkti Mary Rinehart og fékk áhuga á
sálrænni reynslu hennar og heimsótti hana. Hún
viðurkenndi fyrir honum að hún gæti trúað á tilveru
ærslanda, en gæti ekki trúað því að hinir látnu sneru
aftur.
Sú reynsla sem næst því komst að breyta þessari
þrálátu vantrú gerðist, þegar frægur miðill, frú Eileen
J, Garrett (sem ég hef áður getið um í þessum
þáttum), var í heimsókn. Það var boð í hinni sólríku
íbúð Rineharthjónanna í New York og niður
umferðarinnar fyrir neðan gluggana barst þang-
að.
Þrír synir hjónanna höfðu komið til þess að kynnast
hinum fræga gesti og ekki var það óeðlilegt að talið
bærist að sálrænum fyrirbærum. Þetta var eftir lát
Rineharts læknis.
Allt í einu lagði miðillinn frá sér tebollann og sagði
að hún gæti reynt og séð til hverju hún næði. Hún
hallaði sér aftur á bak í stólnum og lokaði augunum.
Eftir nokkra stund gerðist dálítið sem snart frú
Rinehart og syni hennar eins og rafstraumur. Þau
störðu á andlit miðilsins, eins og þau gætu ekki trúað
heyrn sinni, því þau heyrðu af vörum miðilsins rödd
Rineharts læknis. Læknirinn hafði haft viss sérkenni í
tali sem fjölskyldan kannaðist mætavel við og þarna
heyrðu þau það öll.
Síðan sagði röddin eitthvað sem frú Rinehart varð
að viðurkenna að engum væri kunnugt um nema
henni einni og hinum látna eiginmanni hennar.
Röddin hljómaði nákvæmlega eins og hin kunna rödd
eiginmannsins og sagði nú og vitnaði til dauða síns:
„Ég gerði mér ekki grein fyrir hvað hafði hent mig
fyrr en þú komst inn þessa nótt, settist við hliðina á
rúminu og tókst í höndina á mér.”
Frú Rinehart reyndi aldrei framar að hafa samband
við hann aftur.
Þessi fagra og fjölhæfa kona var heiðruð með
Pershingorðunni frá stjórn Bandaríkjanna og annarri
orðu frá belgísku ríkisstjórninni fyrir hugrekki það
sem hún sýndi sem styrjaldarfréttaritari. Þá hlaut hún
einnig heiðurspening fyrir það hugrekki sem hún
sýndi með því að leyfa tímaritinu Ladies’ Home
Journal að birta grein um baráttu hennar gegn
krabbameini á þeim tíma þegar þessi sjúkdómur var
yfirleitt ekki til umræðu opinberlega.
Endurtekin hjartaáföll hindruðu hana i starfi sínu,
en þó hélt hún áfram að skrifa og lauk árið 1948
ævisögu sinni, þar sem skiptist á gleði og sorg.
En ef til vill sýndi hún þó mest hugrekki, þegar
hún opinberaði þau undarlegu og óútskýrðu atvik,
sem hér hafa verið rakin, því á hennar tímum var
hæðst að öllu sem kennt var við nokkuð yfirnáttúr-
legt. Sem heimsfræg persóna bauð hún byrginn
athlægi og gagnrýni, en hugrekki hennar lýsti sér i þvi
að neita að bæla niður neitt sem henni var ljóst að
væri satt, enda þótt hún gæti ekki skilið það. Hún lést
árið 1958 og hver veit nema Mary Roberts Rinehart
kunni nú svörin við þessum ráðgátum.
47.tbl. ViKanSl