Vikan - 29.04.1982, Blaðsíða 16

Hcðan og þaðan
Páls-
jurt
(saintpaulia ionantha)
Pálsjurtin (sem yfirleitt er
kölluð Sankti Pálía í daglegu
tali) er áreiðanlega ein vinsæl-
asta stofuplantan hér á landi.
Hún er smávaxin, blaðfalleg og
blómstrar litlum smágerðum
blómum, mörgum í senn. Litur
blómanna getur verið hinn f jöl-
breytilegasti, f jólublár, bleikur,
hvítur, rauðbleikur, blár og fleiri.
GHtrandi
hár
Á dögunum héldu nýbakaóur
verölaunahafinn, Sólveig Leifs-
dóttir (Hárgreióslustofan Gígja),
og Villi Þór (Rakarastofa Villa
Þórs) hársýningu í Hollywood.
Þar sýndi friður hópur allar
hugsanlegar geröir af hár-
greiöslum fyrir karlmenn og
konur, fyrir stutt hár og sitt,
hversdags og spari. Mikill fjöldi
áhorfenda sá þessa glæsilegu
sýningu og skemmti sér konung-
lega vió frjálslega sviðstilburöi
sýningarfólksins, sem margt hvert
var aó stíga sin fyrstu spor á
sviði.
En Pálsjurtin er stundum
dálítill vandræðagemsi og erfitt
getur verið að átta sig á henni. I
einni stofunni blómstrar hún
næstum árið um kring, ár eftir
ár, en í annarri þverneitar hún
að bera svo mikið sem eitt blóm.
Veslings eigandinn veit ekki hvað
hann hefur unnið jurtinni til
miska en hún situr við sinn keip.
I ár koma aðeins blöð og þau
ekki öll glæsileg.
Pálsjurtin er ættuð frá Austur-
Afriku og gengur undir heitinu
African violet (Afríkufjóla) hjá
enskumælandi þjóðum. Plantan
hefur fíngerðar rætur og moldin
þarf að vera létt og blönduð
mosa og potturinn fremur lítill.
Umpottið á tveggja til þriggja
ára fresti. Vökvið plöntuna með
volgu vatni og gætið þess að ekki
komi vatn á blöðin. Margir vökva i
í undirskálina til þess að fyrir-
byggja það, og er þá ágætt að
setja smásteina í skálina undir
pottinn. Hafiðskálina nokkuð
stærri að þvermáli en pottinn.
Rétt rakastig er mikilvægt því
blöðin draga í sig allt að því jafn-
mikið vatn úr andrúmsloftinu og
í gegnum ræturnar. Vatn í undir-
skálinni þjónar þess vegna tví-
þættum tilgangi. Gefið jurtinni
fljótandi næringu frá því snemm-
sumars, en athugið að áburður-
inn verður að vera súr.
Plantan verður að standa á
björtum stað en má alls ekki
vera í sterkri sól þar sem blöðin
geta brunnið illa. Vestur- og
norðvestur gluggar eru bestir.
Hitastigið þarf að vera nokkuð
stöðugt, 16°-18°C á sumrin og
ekki undir 13°C á veturna. Þegar
fer að hausta er ágætt að setja
Pálsjurtina í suðurglugga. Þar er
hitastigið hærra, birtan mest og
geislar sólarinnar ekki skaðlegir.
Jurtin hvílir sig yfir hávetrar-
tímann og fær þá oft fremur
ræfilslegt útlit. Dragið úr vökvun
og hættið áburðargjöf þar til hún
fer að koma til á ný.
Þegar plantan stendur í blóma
og blómin taka að visna er mikil-
vægt að klípa visnuðu blómin
burt til þess að örva frekari
blómgun.
Pálsjurtinni er fjölgað á þann
hátt að blað er skáskorið af
plöntunni. Setjið eitt eða fleiri
blöð í lítinn pott, moldin þarf að
vera blönduð mosa og sandi.
Vökvið vel og strengið því næst
plast yfir eða setjið pottinn í
plastpoka (sjá mynd) á hlýjan
stað. Vökvið annað slagið með
úðabrúsa. Þegar ný lauf taka að
skjóta upp kollinum er óhætt að
fjarlægja plastið og má þá setja
hverja hvirfingu fyrir sig í
sérstakan pott eða hafa saman
áfram.
16 Vikan 17. tbl,