Vikan - 03.10.1985, Blaðsíða 19

„En við verðum náttúrlega að líta á það sem nokkurs konar föðurlandssvik
þegar sonur landsþekkts trommuleikara labbar út i bas og kaupir raf-
magnstrommuheila."
nokkuö góðu lífi árum saman. Ég
stefni ekkert hærra.”
Breidd í útgáfunni
— Hefurðu nokkurn tima séð eft-
ir þvi að hafa gerst hljómplötuút-
gefandi?
„Nei, alls ekki. Ég tel mig hafa
veriö að gera mjög merkilega
hluti. Ég hef kannski ekki áttað
mig á því fyrr en nú á síðustu ár-
um — þegar ég sé til dæmis
skýrslur yfir tónlistarflutning í út-
varpi — að ég hef gefið gífurlega
mikið efni út á hljómplötum sem
engum öðrum hefði dottið í hug að
gefa út og leggja peninga í. Ég er
með kóra, ég er með lúðrasveitir,
einsöngsplötur, sífellt með barna-
plötur og hef lagt mikla vinnu í að
gera þær eins vel úr garði og kost-
ur er. Ég er með þjóðlagatónlist
og hvers kyns danstónlist,
harmoníkumúsík, gamanefni og
fleira og fleira. Breiddin er óskap-
lega mikil og ég tel mig þarna
hafa lagt talsvert af mörkum við
að varðveita íslensk menningar-
verðmæti.”
— Allt þarf að skila ágóða sem er
ekki rikisstyrkt. Hafa allir þessir
titlar borgað sig?
„Einstakir titlar hafa náttúr-
lega ekki borgað sig og eiga aldrei
eftir að gera það. En þá eru aðrir
titlar sem hjálpa til. Ég hef aldrei
reiknað hag fyrirtækisins út frá
einni plötu til annarrar. Ég sá
bara hvernig árið stóð sig þegar
upp var staðið. Já, ég hef lifað af
þessu ósköp þokkalegu lífi en ekk-
ert meira, haft í mig og á. ”
Djassþáttastjóri 1950
— I dag ertu sem sagt fulltrúi hjá
Lions, útgefandi og dagskrár-
gerðarmaður hjá útvarpinu. Ef við
lítum nú yfir feril þinn, telurðu þá
ekki að þú hafir getið þár best orð
sem útvarpsmaður?
„Jú, það hlýtur að vera. Þeir
sem koma fram í útvarpinu veröa
þekktir, að minnsta kosti nöfn
þeirra.”
— Hvenær hófst útvarpsferill
þinn?
„Hann hófst nú. . . . ” Svavar
hugsar sig um „....1950 minnir
mig. Þetta gerðist þannig að ég
var fenginn til að sjá um djass-
þætti. Ég átti mjög mikið af djass-
plötum þegar ég kom frá Banda-
ríkjunum, plötur sem enginn ann-
ar átti hér og síst af öllu útvarpið.
Um þessar mundir var djass
mjög vinsæll hjá útvarpinu. Ég
vildi fara að gera djassþætti eins
og aðrir en hafði auðvitað ekkert
vit á þáttagerð. Þeir vildu bara
fá plöturnar lánaðar eða kaupa
þær en ég vildi ekki selja. Mér var
loks falið að taka að mér eina þrjá
eða fjóra djassþætti árið 1950. Þeir
voru að sjálfsögðu í beinni útsend-
ingu. Ég gleymi því aldrei að ég
var ekki fyrr búinn með fyrsta
þáttinn, alveg að leka niður í sæt-
inu og hefði getað undiö á mér
hverja einustu flík, en að í mig
hringir kona utan úr bæ. Hún
sagði aö þetta hefði nú bara verið
ágætt hjá mér, skemmtileg músík
og allt það, en: Þú talaðir bara
helmingi of hratt, sagði kon-
an!”
— Síðar tókstu að þér öllu viða-
meiri þáttasmíð. Ég man eftir stór-
um spurninga- og skemmtiþáttum
á sjöunda áratugnum. Var þetta
ekki óskaplega erfið dagskrárgerð?
„Jú, þegar ég hugsa um þessa
þætti eftir á finnst mér þeir hafa
verið eitt athyglisverðasta tilfellið
af geðveiki sem um getur. Ég bók-
staflega sá um hvert einasta smá-
atriði sjálfur. Hljómsveitin var
alltaf með í þessum þáttum — þeir
voru byggðir utan um hana — og
ég valdi lögin sem hún flutti. Við
sáum um að æfa þau og síðan voru
þautekin upp.
Nú, ég samdi spurningarnar. Ég
leitaði eftir hundrað manna hópi
hverju sinni til að vera í salnum.
Ég fór í prentsmiðjuna til að láta
prenta sérstaka aðgöngumiða
sem fólkið hafði í höndunum þegar
dregið var um það hverjir ættu að
taka þátt í spurningaleiknum. Ég
samdi skemmtiefni fyrir hina og
þessa leikara og gamanvísna-
söngvara, eftirhermumenn og
fleiri og fleiri og æfði efnið með
þeim. Tók meira að segja stöku
sinnum þátt í flutningnum. Síðan
stjórnaði ég þættinum við upptöku
í salnum. Þegar það var búið tók-
um við til við að klippa þáttinn
saman, ég og tæknimaðurinn. Það
tók kannski einn og hálfan til tvo
tíma. Síðan var þátturinn sendur
út samdægurs, klukkan átta að
sunnudagskvöldi.
Sem sagt: svona liðu árin á
þessari skemmtilegu geðdeild.”
Vitinn og hálfvitinn
— Samtöl þin viö þátttakendur í
spurningaþáttunum vöktu athygli.
Einhverjir töluðu um að þú gengir
fulllangt á köflum. Brá fólki ekkert
þegar stjórnandinn tók sig til?
„Jú, því brá stundum. En að
mínu áliti var ég aldrei grófur við
fólk. Þetta var alltaf saklaust
grín.”
— Fékkstu skot á móti?
„Ég hef heyrt fræga sögu um at-
vik sem ég kannast ekki við að
hafi gerst. Það hlýtur þó að vera
einhver fótur fyrir þessu því að
það er alltaf verið að segja mér
þessa sögu, tuttugu árum síðar
eða svo.
Sagan segir að ég hafi verið að
tala við mann sem var óskaplega
hávaxinn. Ég átti að hafa litið upp
til hans og sagt: Oskaplega ert þú
stór. Þú ert bara eins og viti. Og
þá átti hann að hafa litið niöur á
mig og sagt: Þá ert þú eins og
hálfviti.
Ég man ekki eftir þessu enda
þykir mér ótrúlegt að ég hefði lát-
ið svona fara í útsendingu. En þaö
er verið að segja mér þessa sögu
ennþá, svo sem þrisvar til fjórum
sinnum á ári. Það er því fariö að
hvarfla að mér að sagan sé bara
eitthvað sem Agnar Bogason setti
í Mánudagsblaðið. Síðan hafi allir
farið að trúa henni.”
— Vitinn og hálfvitinn er sem
sagt skröksaga.
„Ég held hún hljóti að vera það
því að ég hefði aldrei látið hana
fara. Ot af fyrir sig er ég ekkert
hörundsár en fólk var ekki fengið í
þáttinn til að hæðast að þeim sem
stjórnaði.”
— Myndu svona stórþættir, eins
og Sunnudagskvöld með Svavari
Gests eða Veistu svarið?, geta
gengið i dag?
Svavar hugsar sig um. „Já,”
segir hann loks, „en heldurðu að
þú getir fundið einhvern sem er
haldinn þessu sama afbrigði af
geðveiki?
Reyndar er þetta ekkert svar
því að það er hægt að vinna svona
þætti í samvinnu. Einn maður
þarf ekki að gera allt sjálfur. 1
sjónvarpi sér einn maður um
ákveðinn hlut, og svo hefur hann
fjöldann allan af undirmönnum til
að annast smáatriðin. Tökum líka
sem dæmi spurningaþætti Jón-
asar Jónassonar, sem voru á
dagskrá klukkan hálfátta á sunnu-
dagskvöldum í útvarpinu fyrir
nokkrum árum. Þeir fengu gífur-
lega mikla hlustun. Það hefur ver-
ið spurningaþáttur í gangi nú í
sumar en hann er svo margbrot-
inn að það er erfitt aö átta sig á því
hvað er eiginlega að gerast þar. Á
þennan þátt er engu síður talsvert
mikið hlustað. Ég er sannfærður
umþað.”
— Þú hefur litið unnið fyrir
sjónvarp.
„Ég reyndi við sjónvarpsþætti
fyrir allmörgum árum. Ég fann
mig ekki þar. Ég kom fram í sjón-
varpsþætti fyrir rauðu fjöörina
núna í apríl, sagði þar nokkur orð í
lok þáttarins og fann mig þar ekki
heldur. Mér leið nánast eins og ég
væri styttan af Jóni Sigurðssyni á
Austurvelli. Ég var eins og steypt-
ur í marmara, jafnstífur og
ómögulegur þar og ég get verið af-
slappaður í útvarpinu. Mér liggur
við að segja að ég viti ekkert
áhugaverðara og skemmtilegra
en að vinna fyrir útvarpið, en ég
get ekki fundið mig í sjónvarpi og
mun sennilega aldrei gera. Enda
held ég aö ég láti ekki reyna á það
íþriðjasinn.”
— Hvernig stendur á þessu? Þú
átt manna léttast með að koma
fram i útvarpi.
„Ég býst við að það sé
nákvæmlega þetta sama og ég
kom inn á hér áðan. Við skemmti-
þættina í útvarpinu sá ég um allt
einn. Ég einn var áþyrgur fyrir
hverju einasta smáatriði. í sjón-
varpinu var samvinnan svo mikil
40. tbl. Vikati 19