Vikan - 11.01.1990, Blaðsíða 17

að dansa í Kaupmannahöfh. Þar var besta
aðstaðan í ferðinni, allt til fyrirmyndar.
Gagnrýnin var ekki heldur öll slæm, við
fengum líka góða dóma. Finnsku dómar-
arnir voru til dæmis ágætir. íslenskir gagn-
rýnendur eru aftur á móti hræddir við að
segja sína meiningu enda oft fólk sem ekki
veit nægilega mikið um ballett.
Rétt er að íslenski dansflokkurínn er
ennþá aðeins hópur á uppleið og dansar-
amir mjög misjafnlega hœfir. Hvemig má
annað vera? En dansaramir níu tróðu
upp með innhverfri og samanbitinni al-
vöru sem ekki var hœgt annað en að hríf-
ast af. Þori þeir einhvem tímann að Ijúka
upp ogsýna sig munu áhrifin verða ennþá
sterkari. (Þýtt úr Berlinske Tidende. Erik
Aschengreen; 17. ág. ’89.)
Við heyrum utan að okkur að fólk hér
vill gjarnan sjá klassísk verk. Flokkurinn er
bara ekki nógu stór til þess að sýna stóru
verkin. Þó væri hægt að sýna þau ef þau
væru sniðin að okkar aðstæðum. í það
minnsta mætti sýna hluta úr þeim. Þjálfun
okkar er byggð á klassískum grunni og
tæknilega eigum við að geta dansað slík
verk. En til þess þarf einnig lifandi tónlist
og við fáum sjaldan leyfi til að hafa Sinfón-
íuna til undirleiks. Tónlistin skiptir svo
miklu máli. Það sást meðal annars þegar
við sýndum „Ég dansa við þig“ eftir Jochen
Ulrich. Þar þurfti þó ekki mörg hljóðfæri
eða raddir til. Nú er „Pars pro toto„-hópur-
inn að reyna fýrir sér með svona samspil
hljóðfæra, dansara og leikara. Það sem sá
hópur er að gera er mjög jákvætt. Hópur-
inn reynir að skapa sér fleiri verkefrii og
nota mikið íslenskan efnivið. Það er gott.
Aðsókn að sýningum hjá okkur hefur
verið misjöfn. Stundum höfum við verið
með sýningar fyrir fullu húsi og svo þurft
að hætta. Stundum erum við með karl-
dansara eða leikmyndir að láni tímabund-
ið. Það hefur líka komið fýrir að íslenski
dansflokkurinn hefur verið látinn víkja fyr-
ir leiksýningum sem síðan hafa verið sótt-
ar misjafhlega vel.
Gagnrýni á ekki alltaf að skrifa út frá
heimsmœlikvarða. Einmitt vegna þess að
við eigum sjálf einn af bestu ballettflokk-
unum höfum við alveg ráð á að vera vel-
viljuð í afstöðu okkar til annarra flokka
og að taka tillit til aðstœðna sem þeir
verða að geta staifað við. Sé það gert verð-
ur jafnvel ballettgagnrýnandi að viður-
kenna að frammistaða íslenska dans-
flokksins var bceði áhugai >erð, falleg og til-
komumikil. (Þýtt úr Politiken. Holger
Nielsen; 25. ág. 89.)
— Margir dansaranna hafa verið með al-
veg ffá upphafi. Hvað gerist þegar þeir
hætta?
Já, það er nú einmitt eitt vandamálið
varðandi þessar fáu stöðuveitingar. í raun-
inni þyrftum við að hafa nemendasamn-
inga þar sem nýtt fólk væri þjálfað upp ein-
hverjum árum áður en gert er ráð fyrir að
dansari hætti þannig að það skapaðist
stöðugt rennsli. Við höfum alls ekki efhi á
að missa neinn með reynslu út. Þeir sem
eldri eru geta miðlað þeim yngri af
■ Fæðan skiptir miklu
máli fyrir okkur. Það
skiptir máli að við
geislum af orku þegar
við dönsum, ekki síður
en að vera grannar.
reynslu sinni á svo margan hátt. Það verð-
ur að taka tillit til þeirra aðstæðna sem við
búum við. Nú er ríkið búið að festa kaup á
Dansstúdíói Sóleyjar fyrir æfingar dans-
flokksins og listdansskóla. Það er sérhann-
að danshúsnæði. Þar er ætlunin að rækta
skólastarfið sem er mikilvægt. Skólinn og
dansflokkurinn eiga að haldast í hendur
þannig að skólinn sé eins og fóstur eða
afurð dansflokksins.
— Hvað ber framtíðin í skauti sér?
Sem stendur er Auður Bjarnadóttir ráð-
in listdansstjóri til sex mánaða. Hvað gerist
eftir það er óvíst. Vonandi heldur hún
áfram. Eitt brýnasta verkefhið er að koma
inn lögum um dansflokkinn sem fyrst. Það
er til dæmis ekkert til í lögum um það hve-
nær og hvernig dansari á að hætta starfi.
Slík lög tækju sjálfsagt mið af sambærileg-
um lögum annars staðar á Norðurlöndum.
íslensku stúlkumar em svolítið öðruvisi
í laginu en okkar dönsku. Þœr eru herða-
breiðar, með nokkuð þrýstinn bakhluta og
þœr standa gleitt og fast í fœtuma. Það er
fremur þróuð leikfimi sem þær inna af
hendi en ballett og það undirstrikast enn-
fremur þegar kallað er fram þar sem
hneigingar eru stífar og gersneyddar ynd-
isþokka. (Þýtt úr Frederiksborg Amts Avis.
Ulla Bjerre; 17. ág. 89.)
Það er framtíðarsýn okkar að verða sjálf-
stæður flokkur. Við horfum svolítið til Sin-
fóníunnar og Óperunnar og sjáum hvernig
gengur hjá þeim. Víða erlendis starfa ball-
ett og ópera undir sama þaki. Það á vel
saman. Hér er ekki aðstaða til þess ennþá
en kannski hillir undir það í framtíðinni. Ef
við verðum einhvern tímann sjálfstæð
stofnun þurfum við sterka stjórn, góðan
fjármálastjóra, ffamkvæmdastjóra og list-
dansstjóra sem ákvarðar listræna stefhu
flokksins.
Það er mitt persónulega mat að mikil-
vægast sé að svona lítill flokkur tileinki sér
einhvern ákveðinn dansstíl. Samt þarf líka
að leggja áherslu á fjölbreytni í verkefna-
vali til að höfða til sem flestra. Sem stend-
ur er reynt að gera hvort tveggja.
Það sem getur gefið okkur betra líf sem
dönsurum eru fleiri sýningar og fjölbreytt
verkefhaval. Besta þjálfun sem dansari fær
er að fá að sýna, helst oft í viku. Núna
erum við að æfa sýningu sem við ætlum að
fara með í grunnskólana. Það er ákveðinn
áhorfendakjarni sem sækir sýningarnar
okkar en við þurfum að ala upp fleiri
áhorfendur. Markmiðið með þessum
skólasýningum er einmitt að reyna að
kveikja áhuga krakkanna. Við sýnum þeim
mismunandi dansa og búninga og við sýn-
um þeim hvernig við málum okkur. Við
höfum áður farið með svipaða sýningu
norður í land og fengum mjög góðar mót-
tökur.
í desember munum við hafa samvinnu
við Óperuna um uppsetningu á „Carmina
Burana“. Það kemur danshöfundur með
aðstoðarmann erlendis frá til að koma því
á fjalirnar. Slíkt samstarf mismunandi list-
greina er mjög skemmtilegt. Það mætti
gera meira að slíku.
— Ballettdansarar bíómyndanna fórna
öllu fýrir listina. Líf þeirra er þrotlaus þjálf-
un og keppni við að ná fullkomnun. Þar
rúmast ekki fjölskyldulíf og engin börn. Er
því eins farið hér?
Ég á fimm ára son og er yngsta mamman
í hópnum. Það er hreint ekkert vandamál
fýrir dansara að ganga með og eiga barn.
Þvert á móti held ég að það sé mjög mikil-
vægt fyrir listamenn að þekkja aðra hlið á
lífinu en það sem snýr að listinni. Það fær-
ist í vöxt að dansarar eignist börn þótt það
sé sums staðar erfitt. Ég lít á það sem á-
kveðin forréttindi hjá íslenska dansflokkn-
um að við skulum geta átt börn starfsins
vegna. Helsta vandamálið er eins og hjá
öðrum að finna tíma fyrir börnin. Ef æfing-
ar eru miklar og strangar er lítið þrek til
annars. Það kemst nú samt upp í vana. Fyr-
ir fæðinguna þjálfaði ég ffam á sjöunda
mánuð. Ég breytti aðeins áherslunum í
þjálfuninni, hugsaði mest um að halda fót-
unum við. Hins vegar hef ég aldrei verið
betri en eftir að ég kom úr barneignarfríi,
vegna þess að mér leið betur. Að eiga barn
veitir ákveðna lífsfýllingu. Eftir höfðinu
dansa limirnir. Dansinn skipar ákaflega
stóran sess í mínu lífi og það er lítill tími
fyrir önnur áhugamál, nema fjölskylduna
auðvitað. Reyndar er ég nýbúin að vera á
heilsufæðisnámskeiði. Fæðan skiptir miklu
máli fýrir okkur. Það skiptir líka máli að
við geislum af orku þegar við dönsum,
ekki síður en að vera grannar. Það er út-
breiddur misskilningur að það að vera
grannur sé aðalatriðið. Þar sem samkeppni
er hörð er nokkuð um að dansarar séu
haldnir þessum umræddu megrunarsjúk-
dómum, æli til dæmis öllum mat. Þess eru
líka dæmi hér þegar mikið stendur til.
Stundum eru tveir dansarar um sama hlut-
verkið og þótt við séum allar góðar vin-
konur vill engin vera hinum síðri. Það fylg-
ir þessu og þannig verður það víst að vera.
l.TBL. 1990 VIKAN 17