Vikan - 11.01.1990, Blaðsíða 50

IW) ERLENDI5
„Að flytja heim var ekki auðveld ákvörðun eftir þetta langan tíma,“ segir Guðlaug
Guðjónsdóttir, sem stundaði nám í bænum Husqvama í Svíþjóð.
Fjölbreytt námsskrá
í upplýsingafræði
MYND OG TEXTI: ÞÓRDÍS E. ÁGÚSTSDÓTTIR
I Guðlaug Guðjónsdóttir, fædd 7. febrúar 1957.
Upplýsingafræði í Jönköping, Svíþjóð. Lauk
I stúdentsprófi frá Menntaskólanum í Kópavogi 1977. '
Guðlaug Guðjónsdóttir lærði upp-
lýsingafræði (Information tech-
nique) og tók hagfræði, tölffæði
og tölvufræði sem framhaldsnámsgrein
við Háskólann í Jönköping. Hún starfar nú
hjá útgáfu- og kynningarfyrirtækinu KOM
(Kynning og markaður hf.). Guðlaug sagði
að upphaflega hefði hún stefnt að því að
verða blaðamaður og fór með því hugar-
fari í norrænan lýðháskóla í Svíþjóð árið
1977-78, á svokallaða blaðamannalínu.
Guðlaug fluttist síðan aftur til Svíþjóðar og
eftir tveggja ára dvöl í landinu ákvað hún
að hefja nám í upplýsingafræði. Þá taldi
hún sig hafa náð nokkuð góðu valdi á mál-
inu en það er mjög mikilvægt í slíku fagi. Á
þeim tíma sem Guðlaug hóf nám við skól-
ann var aðeins hægt að læra upplýsinga-
ffæði við Háskólann í Jönköping sem heila
námslínu en síðan hefur þetta þróast og
núna eru margir háskólar í Svíþjóð með
upplýsingafræði á námsskrá.
Nám í upplýsingafræði tekur að meðal-
tali þrjú ár og er námsskráin mjög fjöl-
breytt. Nemendur eru búnir undir að
vinna með upplýsingar og þjálfaðir í að
koma þeim á framfæri við almenning eftir
mismunandi leiðum. Það er til dæmis gert
í formi greina í dagblöðum eða tímaritum,
með auglýsingum, bæði prentuðum og lif-
andi (til dæmis í sjónvarpi), einnig í gegn-
um þáttagerð í sjónvarpi og útvarpi og
með því að nota ýmiss konar prent, svo
sem vegg- og auglýsingaspjöld. íhugað
er mjög gaumgæfilega með nemendum
hvernig upplýsingaflæði gengur fyrir sig
og hvert sé hlutverk þess aðila sem situr
uppi með upplýsingar frá einum aðila og
þarf að koma þeim á framfæri til annars
eða annarra aðila.
í Jönköping er nám i upplýsingaffæði
skipulagt þannig að öll árin er kennsla í
sænskri tungu, möguleikar tungumálsins
eru athugaðir og einnig er fjallað um
breytilega málnotkun, bæði mismunandi
þjóðfélagshópa og eftir landshlutum. í
ffamhaldi af þessu æfa nemendur sig í að
semja og skrifa á sænsku og lögð er áhersla
á að þeir geti skrifað á því tungumáli sem
meirihluti almennings skilur. Nemendum
er þannig þröngvað til að „túlka“ mál
sérmenntaðra hópa þjóðfélagsins, svo sem
lækna og hagfræðinga, yfir á tungumál al-
mennings. Jafnffamt er lögð áhersla á að
forðast slangur. Félagsfræði er kennd á
fyrsta og þriðja ári og eru þá athuguð
tengsl fjölmiðla og almennings og hver
séu áhrif fjölmiðla á almenning.
Fjölmiðlun og upplýsingafræðitækni eru
fög sem fjalla um hlutverk fjölmiðla og
uppbyggingu fjölmiðlakerfa en einnig eru
athuguð ýmiss konar vandamál sem koma
upp innan fjölmiðlanna á alþjóðagrund-
velli. Önnur bókleg fög, sem nemendum
ber skylda til að læra, eru þjóðháttafræði,
stjórnmálafræði, hagfræði, sálar- og upp-
eldisffæði og aðferðafræði fjölmiðla. Hins
vegar geta nemendur tekið valfög og
stendur valið þá á milli lögfræði, ensku og
þjóðhagfræði. Fyrir utan bóklegu grein-
arnar fá nemendur verklega þjálfun sem á
að gera þeim kleift að notfæra sér ólíka
samskiptamiðla samfélagsins. Nemendur
eru þjálfaðir í að skrifa mismunandi gerðir
blaðagreina í dagblöð og tímarit, fá kynn-
ingu í fjölbreytilegum möguleikum í
skipulagningu og hönnun á útlitsteikningu
bóka, blaða eða auglýsinga, eru þjálfaðir í
notkun myndbandatækja og skeytingu
myndbanda sem og öðrum atriðum varð-
andi myndbandafféttamiðlun og þátta-
gerð. Guðlaug tók fram að þetta nám væri
alls ekki eingöngu ætlað fólki sem vildi
starfa við fjölmiðla heldur væri það
kannski ffekar fyrir þá sem hefðu áhuga á
að starfa sem upplýsinga- eða samskipta-
aðilar fyrir mismunandi fyrirtæki eða
stofnanir, koma upplýsingum á framfæri á
árangursríkan hátt, frá fýrirtæki til almenn-
ings eða milli starfsmanna innan fyrirtækis.
Lögð er áhersla á að nemendur öðlist
góðan skilning á hvernig upplýsingar kom-
ast sem best til skila og á réttum tíma — til
að einhver tilgangur sé með upplýsinga-
streyminu. Inntökuskilyrði í upplýsinga-
ffæði eru stúdentspróf og góðar einkunnir
í þeim fögum er viðkoma náminu. Einnig
er hægt að komast inn í sænska háskóla án
stúdentsprófs ef umsækjandi hefur náð
tuttugu og fimm ára aldri og tekur þá við-
komandi inntökupróf. Guðlaug bjó í tíu
ár í Svíþjóð og seinni hlutann af þeim tíma
í Husqvarna sem er inni í miðju Iandi. Hún
sagðist hafa unað sér mjög vel í Svíþjóð og
væri að mörgu leyti mun auðveldara að
búa þar en hér. Hún sagði að fólk í lægstu
launaflokkunum gæti lifað af dagvinnunni
og einstæðir foreldrar fengju ýmiss konar
aðstoð til að geta lifað á sama hátt og þeg-
48 VIKAN l.TBL.1990