Vikan - 02.11.1939, Blaðsíða 10

10
VIKAN
Nr. 44, 1939
Suzzara — Ijótt nafn á ljótum stað.
Ég hefi aldrei komið þangað, en þar
er áreiðanlega ljótt. Veitingaskálinn
er fullur af flugum ....
Penninn var svo harður, að hann risp-
aði pappírinn og stakk göt á hann, svo
að ég neyddist til að hætta að skrifa til
að geta gefið reiði minni lausan tauminn.
Ég hafði gilda ástæðu til að vera í illu
skapi. Ég fór út úr lestinni á þessari f jár-
ans stöð til þess að fá mér kaffibolla, og
meðan ég var að drekka hann, fór lestin
af stað og skildi mig eftir. Vinur minn
æpti út um gluggann, að hann skyldi sjá
um ferðatösku mína og skila henni heilu
og höldnu í Milano. Ég var ekkert hrædd-
ur um töskuna, en hvernig færi um sjálfan
mig? Ég varð að bíða í þrjár stundir eftir
næstu lest.
Ég lagði frá mér naglann, sem mér
hafði verið fenginn í stað penna, og leit í
kringum mig, á blettótt marmaraborðin
fjögur, veggina og óhreint framreiðslu-
borðið með óhreinu glerkrukkunum. I einni
voru fornfálegar kexkökur, brjóstsykur í
annarri og rykugar makkarónur í þeirri
þriðju. Við eitt borðið sat vel klæddur mað-
ur, á að gizka þrjátíu og fimm ára að
aldri. Hann hafði hrokkið hár og notaði
gullspangagleraugu. Andlit hans var gáfu-
legt og svipmikið. Hann horfði stöðugt á
mig með hýrum augunum og hæðnisdrátt-
um kringum munninn. Ég starði á hann
til þess að reyna að gera honum skiljan-
legt, að mér líkaði ekki að horft væri á
mig, en hann virtist aðeins stara þess harð-
ara. Svo reis hann allt í einu upp, tók hatt-
inn sinn upp af borðinu og kom þangað,
sem ég sat.
— Með yðar leyfi ....
— En .... vissulega ....
— Þér hljótið að þekkja mig ....
— Ég er viss um, að það geri ég ekki.
— Ó, afsakið .... Hann virtist dálítið
hissa. —- Ég þekkti yður, svo að ég hélt
... og auðvitað þekkja allir mig .. . ég er
Frezzi, þingmaður.
— Ó, einmitt! Ég hneigði mig svolítið.
— Jæja, ég skal þá útskýra þetta. Ég
sá hina ágætu grein yðar um þingmenn-
ina í blaðinu. Ég les alltaf allt, sem þér
skrifið, skal ég segja yður. Ég hefi alltaf
svo mikla ánægju af verkum yðar.
— Gerið svo vel að hæla mér ekki að
óverðskulduðu.
— Það er alls ekki ætlun mín — til þess
er ég alls ekki hingað kominn. Sjáið þér
til .. . ég skal ekki vera langorður, ég þarf
ekki að segja mikið . . . en mig langaði til
að segja yður, að ég er aðeins þingmaður
af tilviljun. Faðir minn var þingmaður,
sömuleiðis föðurbróðir minn, og ennfremur
tengdafaðir minn, þegar ég kvæntist. Og
það var alltaf ætlunin, að ég yrði þingmað-
ur Montecitorio. Það var stétt eða staða,
eða hvað þér viljið kalla það, og alveg
eins gott og hvað annað. Nú segið þér, að
þingkosningar séu óþarfa byrði á almenn-
ingi, og sá, sem eigi mestu persónulegu
vinfengi að fagna, komist á þing, og ekk-
ert annað komi raunverulega til greina.
Ég álít þetta alveg rétt. Þér skuluð ekki
halda, að ég sé hrifinn af þessum tvö þús-
und fíflum, sem kusu mig.' Ég kysi miklu
I Smásaga
eftir
Dino Provenzal.
...............................
heldur, að einhver einstakur maður hrós-
aði mér — þér, til dæmis ...
— En ég sagði yður ...
— Já, þér hafið á réttu að standa. En
takið nú eftir . . . Ég er rétt að því kom-
inn að gera alveg sérstaklega heimskulegt
glappaskot. Nei, í öllum bænum, hlægið
ekki. Ég tala í fullkominni alvöru. Ég held
virkilega, að þér getið hjálpað mér út úr
þessu. Mér datt það strax í hug, þegar ég
sá yður koma inn.
— En ...
— Þér ætlið auðvitað að segja, að ég
þekki yður ekki. Þér getið sagt það, en
það væri ekki satt. Ég þekki yður miklu
betur en fjölda fólks, sem aldrei á æfi
sinni hefir sagt við mig hreinskilið eða
skynsamlegt orð. Ég hefi líka beðið ósköp-
in öll eftir yður. Hafið þér aldrei þráð að
gera einhvern að trúnaðarmanni yðar —
einhvern, þann fyrsta, sem þér mætið —
eða taka í handlegg einhvers og biðja hann
að hjálpa yður, svona ? Mér finnst ég hafa
misst allan viljakraft. Mig vantar einhvern
til að byggja upp hugrekki mitt, og til að
taka í hnakkadrambið á mér og ýta mér
aftur inn á rétta leið. Mér er sama, þótt
hann hristi mig og sparki í mig, ef að-
eins ...
Það var auðséð, að honum leið illa.
Hann roðnaði ákaflega og þurrkaði svit-
ann af enninu —en ef til vill gerði hann
það aðeins til að hylja andlit sitt.
— Ja, ég veit ekki — en í öllu falli —
ef ég get eitthvað hjálpað yður .. .
— Það vona ég, að þér getið. En gerið
það fyrir mig — að spara kaldhæðni yðar,
þótt hún sé aðdáanleg. I grein yðar um
þingmennina talið þér um, hve þægilegt
það sé að fá ókeypis far með járnbraut-
unum, snöggvaferðir til Róm, og litlar
íbúðir með húsgögnum .. . þetta getur ver-
ið .. . en ég er ekki af því taginu, sjáið
þér. Ég á konu og yndislega litla dóttur
í Milano, og ég ér . . . nú, stakur einkvænis-
maður, — og mér hefir aldrei veitzt það
erfitt. Og nú hefir óskaplegt slys komið
fyrir. Afsakið — en eruð þér ef til vill
kvæntur ?
— Nærri því.
— En . . . sagði hann, alveg í öngum
sínum, — ef þér eruð að skopast að mér
. . . þér meinið . .. ég á við . . . afsakið .. .
ég skal ekki ónáða yður lengur .. .
Ég kenndi í brjósti um hann, hvað hann
var utan við sig, tók vingjarnlega í hönd
hans, og sýndi honum með einu augnatilliti,
að ég beið eftir, að hann héldi áfram.
— Það er mjög einfalt, þetta, sem kom
fyrir mig. Fólk eins og þér ritið smásögur
um þess konar . .. ég á við .. . ég er orð-
inn ástfanginn af annarri. Ég veit, að það
virðist vera óttalega hlægilegt, en það er
það í rauninni ekki. Ekki með mann eins
og mig. Ég er nefnilega ekki ánægður með
smávægilegt æfintýri og að taka fram hjá
konunni minni og þannig lagað. Ef ég fæ
þetta stefnumót, sem ég er að vonast eftir
(hann leit snöggt á klukkuna) ... ég þrái
það og hræðist það í senn, sjáið þér ...
þá væri ég vís til að segja: — Við skulum
fara burt og vera alltaf saman, og skrifa
svo konunni minni og biðja hana fyrir-
gefningar, og fyrirgera sálu minni í þokka-
bót.
— En segið mér — eru ekki einhverjar
utanaðkomandi hindranir í veginum? Er
þessi unga kona alveg frjáls?
— Já; maðurinn hennar hljóp frá henni
og fór til Ameríku með annarri konu;
þessi auðvirðilegi þrjótur . ..
— Já, alveg rétt.
— Ég veit, hvað þér meinið, þér meinið,
að ég verði líka auðvirðilegur þrjótur á
morgun. En hvaða gagn er að því? Ég
veit ósköp vel, að það verð ég, en það
hjálpar ekkert. Ég hefi engan kjark til að
standa á móti því. Og eftir eina klukku-
stund, þegar lestin kemur til Brescello,
mun ég stökkva inn í hana, grúska í áætl-
uninni , bisa við ferðatöskuna mína og ríf-
ast við umsjónarmanninn og hamast með
augum og munni og eyrum og höndum til
að bæla niður samvizkuna . . . það gerði
ég alltaf þegar ég var lítill, ef ég var í
einhverjum vandræðum. Og ef samvizku-
bitið stingur aftur upp höfðinu, mun ég
svara: ,,viljalömun“. Það er einhver sjúk-
dómur með því nafni; og hvað getur mað-
ur gert að því, þótt maður sé veikur? Ég
vildi óska, að mér gæti batnað!
— Batnað hvað? Viljalömun eða ást?
Hann virtist vera í vandræðum.
— Nú, jæja . . . ást.
— Það er ekki ákaflega erfitt. Þykir
yður vænt um fjölskyldu yðar?
— Ég elska hana blátt áfram. Ég
kvæntist vegna ástar. Konan mín er ung
og lagleg, og litla dóttir mín ...
Hann tók upp veski sitt og sýndi mér
Framh. á bls. 17.