Vikan - 25.06.1998, Blaðsíða 46

Á LÆKNASTOFUNNI
ÞORSTEINN NJÁLSSON
HEIMILISLÆKNIR
Vikan á stofunni minni er alltaf
fjölbreytt og af nógu að taka.
Mánudagur
Ásgrímur, sem er 76 ára
hjartasjúklingur, átti pantað-
an tíma korter yfir níu. Ég
var strax orðinn seinn fyrir,
mörg bráðaerindi sem þurfti
að leysa og gefa fólki tíma.
Ásgrímur var orðinn hálf
ergilegur af því að bíða. Það
er alveg merkilegt að þeir,
sem ekki virðast mega vera
að því að bíða á biðstofu
lækna, eru eftirlaunaþegar,
sérstaklega karlar. Síðan
kvarta þeir gjarnan undan
því að erfitt sé að finna sér
eitthvað til dundurs. Þannig
var með Ásgrím í dag, eins
og reyndar alltaf, hann vant-
aði bara að láta hlusta sig og
yfirfara hjartalyfin sín. Við
höldum góðu jafnvægi á
hjartabiluninni hans með því
að sjá hann vikulega og hag-
ræða lyfjaskömmtum. Aðal-
meðferð hans eru vatnslos-
andi lyf, en hann er á 9 mis-
munandi lyfjum. Fjöllyfja-
meðferð er flókin og krefst
mikillar yfirlegu og eftirlits.
Margir aldraðir þurfa samt
að gæta sín að taka ekki of
mikið af lyfjum og þurfa að
hafa náið samráð við sinn
lækni um sín lyf. Ég hvet
ykkur til að spyrja hvort ekki
megi skera niður lyfja-
skammtana, en gerið slíkt
aldrei nema í samráði við
lækni.
Þriðjudagur
María er 72 ára, býr ein en
á uppkominn son sem lítur
reyndar sjaldan til hennar.
Henni og tengdadótturinni
sinnaðist fyrir áratugum síð-
an og því ekki mikill sam-
gangur. Hún segist neyðast
til að sitja þar um jól, annars
vilji hún ekki sjá þessa konu,
eins og hún segir. María er
samt mjög einmana, kvíðin
og lítil í sér. Hún er komin
með hjartasjúkdóm á lágu
stigi, farið er að bera á
minnisleysi og hún er oft
með kviðverki. Hún setur sig
upp á móti allri meðferð, því
er besta aðferðin að hitta
hana reglulega og veita
henni andlegan stuðning.
Hún er ánægð með það. Ég
vildi þó meðhöndla hana
meira vegna hjartans, en hún
fær allar aukaverkanir sem
finnanlegar eru í lyfjabók-
inni af lyfjunum. Ætli hún
eigi ekki lyfjabókina og lesi
vel? Hún hefur áhyggjur af
minnisleysinu, en líkast til
stafar það að hluta af því að
hún er ein heima og fer ekk-
ert. Mikið geta fjölskyldu-
vandamálin farið illa með
fólk. Reynið að sættast við
ykkar nánustu og fyrirgefið
það sem hefur gerst í fortíð-
inni og leyfið því að fara.
Það borgar sig margfalt, því
það er svo einmanalegt að
hafa ekki fjölskylduna.
Miðvikudagur
Ungur strákur hringdi og
vildi fá ráð við bráðum sáð-
látum. Hann vildi ekki
koma, við ræddum því sam-
an í síma góða stund. Það
eru til einföld ráð sem gagn-
ast mörgum karlmanninum,
en það væri efni í aðra Viku-
grein.
Fimmtudagur
Enginn símatími í dag. Ég
skal segja ykkur að það er
léttir því þau mál, sem fólk
vill fá leyst í gegnum síma,
eru mörg og á ekki alltaf við
að leysa þau þannig. Reynd-
ar sé ég framtíðina þannig að
tölvupóstur fari að taka við
af símatímum og verði krafa
framtíðarinnar. Við verðum
þó að gæta að því að skoðun
er afar mikilvægur hluti af
heildarviðtali læknis og
skjólstæðings.
Föstudagur
Ég hef sagt ykkur það áður
og segi það enn, börn eru
besta fólk. Ungbarnaeftirlit-
ið er alltaf góður tími. Það er
mikill munur frá því er var
hve bleiuútbrot eru lítið
vandamál, allir með bréf-
bleiur og börnum líður
miklu betur. Alltaf kemur
þetta þó fyrir og er þá fyrsta
meðferð yfirleitt mýkjandi
áburður eins og vasilín og
passa að ekki liggi hægðir
lengi við rassinn. Ef vasilínið
virðist ekki ætla að hjálpa er
oft komin grunn sveppasýk-
ing í þessi útbrot, sem þá eru
orðin hvellrauð. Við því er
hægt að fá keypt svepp-
akrem í lyfjabúðum. Ef þið
sjáið ekki bata á 2-3 dögum
ættuð þið að leita til læknis.
46