Vikan - 01.03.1999, Blaðsíða 21
áfram og lagði allt mitt stolt í
að hugsa vel um dóttur mína.
Ég gætti þess að hafa hana
hreina og fína og líklega var
ég eins og stelpa í mömmu-
leik þegar ég gætti þess að
hafa alltaf alla litina á fötun-
um hennar í stfl. Ef snuðið
var bleikt þá voru sokkarnir
líka bleikir. Ég gekk í skóla í
nágrenni við unglingaheimil-
ið. Á morgnana hjólaði ég
með dóttur mína til dag-
mömmu og sótti hana um leið
og ég var búin í skólanum á
daginn. Ég fór sjaldan út að
skemmta mér með jafnöldr-
um mínum, en þegar ég gerði
það átti dóttir mín góðar
stundir með forstöðumanni
heimilisins og konunni hans.
Pau voru alveg yndisleg og
sérstaklega reynd-
ist hann mér vel.
Samt kom að því
að mér fannst ég
ekki lengur geta
búið við þessar að-
stæður. Ég hafði
samband við
mömmu og hún
sagði mér að við
mæðgurnar værum
velkomnar heim
aftur. En þá gerðist
það undarlega. Fé-
lagsmálayfirvöld
töldu sig hafa eitt-
hvað að segja varð-
andi mín mál þar
sem ég hafði leitað
til þeirra á sínum
tíma. Heimili
mömmu var tekið
til gaumgæfilegrar
athugunar og að
lokum kom sá úr-
skurður að hún
væri ekki fær um
að taka við okkur
vegna drykkju-
vandamála. Sú
staðreynd að hún
væri búin að ala
upp sjö börn sem
öll stóðu sig vel í
lífinu hafði ekkert
að segja. Málið fór
fyrir dómsmála-
ráðuneytið og ég fékk ekki
leyfi til að flyta heim til
mömmu fyrr en búið væri að
ganga frá þessu máli. Að lok-
um stóð ég frammi fyrir því
að ég fengi ekki að fara heim
til mín aftur nema að gefa
barnið frá mér. Fyrst var talað
um að senda barnið í fóstur til
foreldra barnsföður míns. En
félagsráðgjafinn sem ég var
látin tala við sagði mér að ég
gæti ekki sent dóttur mína í
fóstur og jafnframt haldið for-
ræðinu. Þegar dóttir mín var
rúmlega eins árs gömul afsal-
aði ég mér forræðinu til
pabba hennar, samkvæmt ráð-
leggingum félagsráðgjafans.
Hann bjó hjá foreldrum sín-
um og auðvitað þýddi þetta
að það voru þau sem ólu hana
upp og sáu um hana. Pabbinn
var meira eins og stóri bróðir
hennar."
SAMSKIPTAERFIÐ-
LEIKAR
„Sem betur fer hafði dóttir
mín það mjög gott hjá afa sín-
um og ömmu. Ég gat samt
ekki varist því að sjá kald-
hæðnina í úrskurði dóms-
málaráðuneytisins. Víst var
það rétt að mamma mín dryk-
ki meira en góðu hófi gegndi,
en þannig var því einnig farið
með föðurafann. Samt var
talið betra að hún ælist upp á
hans heimili og enginn gerði
athugasemdir við drykkju
hans. Fyrst í stað hafði ég
reglulega samband við dóttur
mína. Pau bjuggu í kauptúni
nálægt Reykjavík þannig að
það var auðvelt fyrir okkur að
hittast. En seinna fluttu þau
út á land á stað þar sem erfitt
var um samgöngur. Þá kom af
sjálfu sér að samband okkar
minnkaði til mikilla muna.
Vissulega saknaði ég hennar
en ég vissi að þetta væri henni
fyrir bestu. Ég hellti mér út í
skemmtanalífið og upplifði
með vinum mínum þau ár
sem allir eiga að vera
áhyggjulausir og lifa lífinu. En
alltaf var ég innst inni með
samviskubit gagnvart dóttur
minni.
Ég varð ófrísk á nýjan leik
þegar dóttir mín var tólf ára.
Þá fór samviskubitið að naga
mig af krafti. Ég ásakaði sjál-
fa mig grimmilega fyrir að
hafa látið hana frá mér og
móðurtilfinningin til hennar
varð ennþá sterkari en
nokkru sinni áður. Hún var þá
flutt aftur í kauptúnið sem
þau höfðu búið í þegar hún
var lítil og það gerði henni
auðveldar fyrir að heimsækja
mig. Ég fann þegar hún heim-
sótti mig að hún kveið fæð-
ingu nýja barnsins, hún var
hrædd um að það yrði til þess
að ég hefði aldrei samband
við hana. Ég reyndi að sýna
henni á ýmsan hátt hvað mér
þótti vænt um hana. Ég var
flutt í nýja íbúð og útbjó
handa henni fallegt herbergi
og sagði henni að hjá mér
mætti hún vera eins mikið og
hún sjálf vildi. Þegar hún var
þrettán ára ákvað hún að fara
í skóla í Reykjavík og búa hjá
mér. Pabbi hennar og afi tóku
því illa og reyndu að telja
henni hughvarf, en mér til
mikillar furðu kom amma
hennar í heimsókn til mín og
lagði blessun sína yfir ákvörð-
un dóttur minnar. Það fannst
mér stórmannlegt af hennar
hálfu og breytti það tilfinning-
um mínum til hennar á betri
veg. Ég hafði alltaf talið mér
trú um að henni væri illa við
mig. En sambúð okkar
mæðgnanna gekk vægast sagt
illa. Hún var góð við litlu
systur sína en við mig var hún
hræðileg. Hún spilaði á allan
tilfinningaskalann og tókst al-
veg sérstaklega vel að spila
inn á samviskubitið sem hefur
nagað mig frá því daginn sem
ég ól hana.
Afi hennar og amma skildu
þennan vetur og það varð úr
að hún flutti aftur í kauptúnið
til afa síns. Hún fór í skóla í
öðru kauptúni en flosnaði
fljótlega frá náminu. Aftur
reyndum við mæðgurnar að
búa saman þegar hún fór í
skóla í Reykjavík en allt fór á
sama veg. Við reyndum að ná
saman með aðstoð sálfræð-
ings en það gekk ekki vel og
ennþá eigum við margt óupp-
gert í sambandi okkar. í dag
er hún átján ára, er í sambúð
með góðum manni og með
honum líður henni vel.
Ég verð oft reið þegar ég
hugsa til baka. Mér finnst
kerfið hafa brugðist mér þeg-
ar ég þurfti á hjálp að halda.
Ef saga mín væri að gerast í
dag veit ég að öðruvísi væri
tekið á málunum. Ég hefði
fengið betri og raunhæfari
hjálp. Ég hef oft haldið því
fram að ef félagsráðgjafinn
sem ég talaði við hefði sjálf
verið móðir hefði hún verið
betur í stakk búin að gefa mér
ráð. f dag býður kerfið upp á
fjölmörg úrræði fyrir ungar
mæður sem ekki voru til stað-
ar fyrir átján árum, t.d. í
formi stuðningsfjölskyldna.
Mér líður illa þegar ég sé ung-
ar, ófrískar stelpur. Mig lang-
ar til þess að ganga að þeim
og segja þeim að hugsa sig vel
um áður en þær ákveða að
eignast barn. Maður ræður
ekki við að vera mamma þeg-
ar maður hefur sjálfur varla
slitið barnsskónum. Best væri
ef ungar tilvonandi mæður
gætu snúið sér til annarra
kvenna sem hafa átt barn
mjög ungar eða farið í fóstur-
eyðingu. Það gæti reynst þeim
auðveldara að tala við konur
sem hafa þessa reynslu heldur
en fagfólk á stofnunum. Ég
gæti sagt þeim að fenginni
reynslu að það kann ekki
góðri lukku að stýra að verða
móðir fjórtán ára.“
' lesandi segir
Þórunni
Stefánsdóttur
sögu sína
Vilt þú deila sögu þinni
meö okkur? Er eitthvaö
sem hefur haft mikil áhrif
á þig, jafnvel breytt lífi
þínu? Þér er velkomið
aö skrifa eöa hringja til
okkar. Viö gætum fyllstu <
nafnleyndar.
Ileiniilisfungift er: Vikan
- „Lílsreynslusaga“, Seljavegur 2,
Keykjavík,
Nelfang: vikan@frodi.is