Vikan


Vikan - 01.03.1999, Side 48

Vikan - 01.03.1999, Side 48
Smásaga eftir Ruth Rendell. J irgitta var rit- ari kvenna- klúbbs sem hafði fengið ungan hönnuð, Önnu Carter, til fyrirlestra- halds. Vetrardagskrá klúbbsins var helguð vel- gengni kvenna. Birgitta var margoft búin að biðja hönn- uðinn um að senda upplýs- ingar um lffshlaup sitt, en hönnuðurinn hafði aldrei látið svo lítið að svara. Satt að segja var Birgitta farin að efast um að hönnuðurinn léti sjá sig á fyrirlestrinum sem var eftir þrjár vikur. Birgitta neyddist því til þess að fara á bókasafnið og leita að heimildum um Önnu í „Hver er maður- inn.“ Birgitta starfaði í lítilli bókaverslun. Hún var rúm- lega þrítug, með fallegt, en oft áhyggjufullt andlit. Hún vonaði að fyrirlesturinn gæfi henni gagnlegar upplýsingar um leyndarmálið að baki velgengni. Ef til vill var vel- gengni smitandi. Sjálf var hún alltaf blönk. Hún gat ekki einu sinni látið sig dreyma um að eignast eitt- hvað af fötunum sem Anna Carter hannaði, jafnvel þótt þau væru komin á útsölu. Föt voru neðarlega á for- gangslistanum. Húsaleiga, strætókort og matur voru ofarlega. A bókasafninu tók enginn eftir henni. Hún var einfald- lega ekki sú manngerð sem fólk leit á oftar en einu sinni. Þetta kvöld var opið lengur. Þeir fáu sem voru að leita sér að bókum, sáu konu klædda í svart pils, svartan bómullarbol, sem búið var að þvo mörg hund- ruð sinnum, og dökkan jakka. Skórnir voru svartir og hún vissi ekki af stóra lykkjufallinu á sokkabuxun- um. Hárið var rautt, sítt og hrokkið. Hún hélt á stórri svartri leðurtösku, sneisa- fullri af hinum ýmsu hlut- um. Oft hafði hún ætlað sér að taka til í töskunni, en einhverra hluta vegna varð aldrei neitt úr því. í tösk- unni voru nokkrir krumpað- ir vasaklútar, hvítir og bleik- ir, ilmvatnsflaska, þrír kúlu- pennar, tvær naglaþjalir, naglaklippur, strætókort, símakort, símanúmerabók, blár augnháralitur, ávísana- hefti, minnisbók, póstkort frá Frakklandi, vasareiknir, listaverkabók eftir Vasaris, sem hún hafði lengi ætlað sér að lesa, nefúði, lykla- kippa, eldspýtustokkur, silf- urhringur með grænum stei- ni, fasanafjöður sem hún hafði fundið, súkkulaði, sól- gleraugu og peningaveski með kreditkortinu hennar, bankakorti, ökuskírteininu sem hún hafði engin not fyrir og bókasafnskorti. í því voru líka sjötíu þúsund krónur auk smápeninga. Kvöldið áður hafði hún heimsótt frænku sína. Þess vegna átti hún alla þessa peninga. Monika frænka var gömul og hafði aldrei gifst. Bróðir hennar, pabbi Birgittu, talaði allaf um hana sem jómfrúna, þótt auðvitað gæti hann ekki sagt það með vissu. Birgitta hafði oftar en einu sinni sagt honum að hún efaðist um að nafngiftin stæðist. Jafnvel þótt Monika hefði aldrei gifst hafði hún átt góða ævi og var sterkefnuð. Hún gæti auðveldlega hald- ið fyrirlestur um velgengni. Hún hafði á sínum tíma erft peninga og ávaxtað þá vel. Hún hafði verið í góðri stöðu í forsætisráðuneytinu og fékk nú góð eftirlaun. Birgittu fannst leiðinlegt að taka við peningum frá frænku sinni. Alla vega reyndi hún að sannfæra sjál- fa sig um það. Sannleikur- inn var hins vegar sá að hún naut þess en dauðskammað- ist sín fyrir það. Ung, heil- brigð kona átti að geta séð fyrir sér sjálf. Oftast þegar Birgitta kom í heimsókn beindi frænkan talinu að peningum. Hún spurði varlega hvernig Birgittu gengi að láta endana ná saman. Spurn- ingin fyllti Birgittu eftir- væntingu þar sem hún vissi að henni fylgdi peningagjöf. Jafnframt skammaðist hún sín fyrir eftirvæntinguna. Hana grunaði að þannig liði öðrum konun þegar þær færu á stefnumót við spenn- andi elskhuga, ef þær grun- aði að þær væru ófrískar, eða þegar þær væru að gera eitthvað af sér. Hún fékk þessa tilfinningu þegar göm- ul frænka lumaði að henni peningum. Monika sagði alltaf að það væri alveg eins gott að Birgitta fengi pen- ingana strax. Hún fengi þá hvort sem er alla eftir sinn dag. Birgitta var vön að brosa og líta undan og segja að frænkan ætti ekki að tala um dauðann. Einu sinni sagði hún jafnvel: Ég kem nú ekki í heimsókn til þín, kæra frænka, til þess að sníkja af þér peninga. En n um leið vissi hún betur. Jafnvel þótt Monika svaraði að hún liti ekki á þessar litlu gjafir sem borgun fyrir heimsóknirnar, hlaut hún innst inni að vita betur. Birgitta var 32 ára, frænk- an 72 ára og Birgitta gat ekki varist þeirri hugsun að í raun og veru ætti þessu að vera öfugt farið. Þeir ungu eiga að hjálpa þeim eldri. Hér var hlutunum snúið við og hún viðurkenndi að hún varð að taka á öllu sínu til þess að vera ekki skjálfhent af spenningi og græðgi þeg- ar hún tók á móti peninga- seðlunum. Frænka sagði Birgittu að kaupa sér falleg föt fyrir peningana. En jafn- vel þótt Monika fylgdist ekki grannt með hækkun framfærsluskostnaðar, gerði hún sér samt grein fyrir því að róttækar breytingar í fataskáp frænkunnar kost- uðu meira en örfáar krónur. I þetta sinn hafði hún því hækkað upphæðina um helming. Birgitta var þegar búin að eyða um það bil fimm þús- und krónum og yrði ekki í neinum vandræðum með að eyða afganginum. Svarta dragtin og bleika peysusett- ið sem frænkan hafði stun- gið upp á var ekki inni í myndinni. Rafmagnsreikn- inginn var ógreiddur og nú gæti hún loksins borgað Visa reikninginn sem hlóð á sig vöxtum. Auðvitað dreymdi hana um að eiga fallega hluti en vissi að þeir draumar gætu ekki ræst. T.d. stólinn sem hún sá í glugganum í antíkversluninni. Hún sá hann í anda í stofunni 48 Vikan

x

Vikan

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Vikan
https://timarit.is/publication/368

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.