Vikan


Vikan - 01.03.1999, Side 55

Vikan - 01.03.1999, Side 55
Hverju svarar læknirinn ? Er ég kynköld? Kœri lœknir, Ég er 25 ára kona með nokkur vandamál sem mig langar að fá leyst. Þannig er mál með vexti að þegar kærastinn minn fer að fitla við geirvörturnar á mér , sama hvort hann strýkur, kreistir, klípur eða sýgur þá finnst mér það svo vont að ég ýti honum frá mér. Hann er skiljanlega orðinn verulega þreyttur á þessu og ég er hrædd um að þetta fari að bitna á sambandinu. Það er allt í lagi að hann komi við brjóstin sjálf, en bara ekki geirvörturnar. Þetta er skrítin tilfinning sem ég get ekki lýst en þetta gerist alltaf þegar hann snertir þær. Ég vil endi- lega laga þetta, sérstaklega ef ég skyldi eignast barn ein- hvern tíma. Hvað er að? Er ég kyn- köld? Eða er ég kannski móð- ursjúk? (Þetta var allt í lagi þegar við byrjuðum saman fyrir 8 árum síðan.) Getur þetta haft eitthvað með horm- ónana að gera? Það uppgötv- aðist nefnilega fyrir u.þ.b. 1 ári síðan að ég er með of mik- ið karlhormón; var með of mikinn hárvöxt og hafði næst- um aldrei blæðingar. Ég fæ stundum sáran verk neðst í kviðarholið, eiginlega niður í nárann. Ég tek lyfið Androc- ur en það er alveg sama, þetta breytist ekkert. Heldurðu að þetta breytist ef ég eignast barn? Ég las að þetta lyf dragi úr kynhvöt hjá körlum, en það stendur ekkert um hvað það geri konum. Kveðja hin mikla vanda- málamanneskja Komdu sœl Nei, þú ert ekki móðursjúk, þetta er sjálfsagt aukaverkun af lyfinu Androcur sem þekkt er að því að valda brjósta- stækkun og minnkaðri kyn- hvöt hjá báðum kynjum. Sjálfsagt veldur það líka óþægindunum niðrí nárann. Vandamál þitt, þ.e. of mikill hárvöxtur, næstum aldrei blæðingar og of mikið karl- hormón, er kallað hirsutism. Þetta er oft lagað með blöndu af lyfjum eins og Androcur, sem dregur úr myndun karl- hormóns, og kvenhormóna- gjöf, stundum bara pillunni. Arangur er oftast mjög góður skv. rannsóknum, en þær sömu rann sóknir fullyrða að allt að 5- 10% af konum hafi þetta vanda- mál. Þetta er oft orsök fyrir minnkaðri frjósemi, en ég hef hitt margar konur sem fullyrða að eftir fyrstu meðgöng- una hafi vandamálið horfið með öllu. Ef frjósemi er eitt- hvert vandamál þá virðast lyf og nútímalæknavísindi geta náð mjög góðum árangri í til- fellum sem þessum. Gangi þér vel Þorsteinn Hausverkur út af engu Kœri lœknir Ég fæ svo oft hausverk út af engu. Hann er mjög sár, stundum er hann öðrum meg- in í höfðinu, en stundum bara á einhverjum bletti. Stundum vakna ég með hann en stund- um kemur hann bara hægt og sígandi og ég hef tekið allt upp f 6-10 verkjatöflur á dag án þess að þær geri nokkurt gagn. Gæti þetta verið mígreni? Hvernig er farið að því að rannsaka það? Þarf maður að fara til læknis þegar maður er með hausverk? Ein með hausverk Sœl Já, ég tel alltaf rétt að fara til læknis þegar höfuðverkir eru þrálátir eins og hjá þér. Orsakir höfuðverkja eru mjög margar og mismunandi, en í fæstum tilvikum er ástæða til annars en leita ráða hjá lækni og fara í al- menna læknis- skoðun. Mígreni or- sakast vegna breytinga á samdrætti æðanna í heilanum og veldur lemjandi höfuðverk, oft bara öðr- um megin. Vöðvaspenna er sennilega algeng- asta orsök höfuðverks. Þetta byrjar aftan til í höfðinu eða fyrir ofan ennið. Það lýsir sér stundum eins og band sé sett um höfuðið. Höfuðverk- urinn byrjar vegna spennu í vöðvum í öxlum og hnakka sem eru að hluta til tengdir við harða hluta höfuðkúpunn- ar. Spennan sendir sársauka- boð til heilans. Ef spennan er stöðug hverfur höfuðverkur- inn ekki fyrr en spennan minnkar. Streita og álag gera ástandið verra. Oft er hægt að finna mjög auma punkta í vöðvunum og einnig finnast hnýttir vöðvar. Slitgigt eða slæm stelling á hálsliðunum er einnig algeng ástæða fyrir höfuðverk. Stundum klemm- ast taugarnar sem sjá ennis- vöðvum og hársverðinum fyr- ir næringu. Augnþreyta, t.d. vegna sjónbreytinga og sýk- ingar, geta valdið verkjum bak við bæði augu sem versna við augnhreyfingar. Allir vilja hafa sína eigin uppáhaldsaðferð til að lækna höfuðverk en algengast er hvíld og verkjatafla. Reyndu að forðast að drekka kaffi eða áfengi. Ferskt loft og hreyfing geta hjálpað. Reyna má mat- arkúr í 24 - 48 tíma með nýj- um ávöxtum og grænmeti, ásamt vökva. Hitapoki getur hjálpað og sjálfsnudd, sem getur dregið úr verkjum og spennu í öxlum og hnakka. Jóga, djúp öndun og aðrar slökunaraðferðir hjálpa við að slaka á spenntum vöðvum. Með því að minnka ljósið á tölvuskjánum, horfa ekki of lengi á hann í einu og taka hlé í nokkrar mínútur frá vinnu öðru hverju til að hvíla augun má draga úr líkum á að fá höfuðverk. Beita má ýmsum aðferðum eins og nuddi, ilmmeðferð, höfuðbeinameðferð, hnykk- lækningum, mataræðismeð- ferð, grasalækningum og þrýstipunktanuddi í barátt- unni gegn höfuðverkjum. Nóg í bili Þorsteinn Spurningar má senda til „Hverju svarar læknirinn?" Vikan, Seljavegi 2, 101 Reykjavík. Farið er með öll bréf sem trúnaðarmál og þau birt undir dul- nefni. Netfang: vikan@frodi.is

x

Vikan

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Vikan
https://timarit.is/publication/368

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.