Vikan - 16.11.1999, Qupperneq 10

góðar saman
Nöfn þeirra Ragnhildar Gísla-
dóttur og Tinnu Gunnlaugsdóttur
hafa það oft áður verið spyrt
saman að enginn kippti sér
beinlínis upp við það að þær
væru gerðar að systrum í kvik-
myndinni Ungfrúin góða og Hús-
ið. Þótt eiginmenn þeirra tveggja
séu nánir vinir er það kannski
ekki endilega ástæða þess að
þær falla svo ágætlega saman
að mati kvikmyndahúsgesta.
Hugsanlega er skýringarinnar
frekar að leita í þeirri staðreynd
að þær hafa leikið saman áður
með góðum árangri. Þær léku
báðar í kvikmyndinni Með allt á
hreinu, sem nýtur vinsælda enn i
dag, einnig léku þær saman í
Hvitum mávum og loks í Karla-
kórnum Heklu fyrir nokkrum
árum. Núna eru þær að takast á
við dramatískari og alvarlegri
hlutverk sem þær Þuríður og
Rannveig prófastsdætur.
allt á hreinu segir frá blandaðri
stórhljómsveit sem klofnar í
tvennt eftir rifrildi, og úr verða
tvær hljómsveitir; kvennahljóm-
sveitin Gærurnar og karla-
hljómsveitin Stuðmenn. I raun-
veruleikanum var þetta þannig
að tvær starfandi hljómsveitir,
Stuðmenn, sem þá var hrein
karlahljómsveit, og Grýlurnar,
ein alvinsælasta kvennahljóm-
sveit landsins fyrr og síðar,
gengu til samstarfs um gerð
myndarinnar og út úr því fædd-
ust Stuðmenn, eins og við
þekkjum þá í dag með Ragn-
hildi innanborðs, en Grýlurnar
hættu."
En aftur að Ungfrúnni góðu
og Húsinu. Er ekki svolítið
skrýtið að sjá verkefni full-
kiárað löngu eftir að vinnu við
það lýkur eins og algengt er
þegar unnið er við kvikmyndir?
„Mér finnst maður ekki skiija
fullkomlega við verkið fyrr en
rnaður sér það á tjaldinu," segir
Ragnhildur. „Þetta er eins og
að ganga með og fæða barn.
Stundum er eins og ekki sé búið
að klippa á naflastrenginn jai'n-
vel þótt skilið hafi verið á
milli."
„Þessi mynd er búin að vera í
bígerð nokkuð lengi og Guðný
hafði samband við okkur
snemma á ferlinu. Þannig feng-
um við langa meðgöngu," segir
Tinna. „Þótt handritið ætti eftir
að taka einhverjum breytingum
voru persónur systranna skýrar
frá upphafi og mér fannst gott
að fá næði til að láta Þuríði setj-
ast að í mér í rólegheitunum.
Reyndar verð ég að bæta því
við að mér fannst líka gott að
losa mig við hana þegar hlut-
verki mínu í myndinni var lok-
ið. Þuríður er ekki beint sú geð-
þekkasta sem maður tekur inn
á sig, hún er eiginlega alveg
rosaleg á köflum og úr því að
ég gat í raun ekki klippt á neinn
naflastreng klippti ég af mér
hárið, sem ég hafði safnað í
nokkur ár sérstaklega vegna
hlutverksins."
„I þessu tilfelli held ég að
myndin hafi notið góðs af hin-
um langa undirbúningstíma,”
segir Ragnhildur. „Við fengum
næði til að þróa karakterana.
Sagan gerist um aldamótin og
þá voru aðrir tímar og lífssýn
kvenna ólík þeirri sýn sem við
höfum á lífið í dag, þó svo að
við getum á öllum tímum fund-
ið konur eins og Rannveigu
sem láta troða á sér og konur
eins og Þuríði sem þurfa helst
að stjórna lífi allra í kringum
sig. Þessi mynd kemur misjafn-
lega við fólk, ólíklegasta fólk
segir manni að það hafi verið
djúpt snortið og klökknað undir
myndinni, en sumir verða reiðir
og ósáttir, þeir hefðu viljað sjá
meiri grimmd í lokin, að Þurfð-
ur hefði fengið makleg mála-
gjöld á einhvern hátt. Að Rann-
veig hefði átt að standa meira
uppi í hárinu á henni. „Af
hverju gerði hún ekki neitt?"
spyr fólk gjarnan. En svona er
sagan sögð og mér finnst það
ganga fullkomlega upp og boð-
skapurinn um fyrirgefningu er
það sem stendur eftir.
En þessi langi undirbúnings-
tími á sér reyndar allt aðra
skýringu en þá að gefa leikur-
um tóm til að undirbúa sig vel.
Hann kemur til af því að það er
erfitt fyrir íslenska kvikmynda-
gerðarmenn og -konur að fjár-
magna sínar myndir. Stór hluti
af fjármagninu kemur erlendis
frá, vegna þess að jafnvel hæstu
styrkir Kvikmyndasjóðs ná
aldrei að standa undir nema
fjórðungi kostnaðar, - og það
gefur auga leið að það er tíma-
frekt og erfitt að sannfæra er-
lenda peningamenn og fram-
ieiðendur um ágæti þess að
taka þátt í jafn áhættusömu
verkefni og íslensk kvikmynd
hlýtur að vera í þeirra augurn.
Mér finnst kraftur og þraut-
seigja íslensks kvikmyndagerð-
arfólks aðdáunarverð."
Forréttindi að þekkja
mótieikara sinn
Það er umtalað hve góðan
samleik þær Ragnhildur og
Tinna sýna í myndinni um ung-
frúna góðu. Er það hugsanlega
vegna þess að þær þekkjast
náið?
„Auðvitað hlýtur það að
hjáipa, " segir Ragnhildur.
„Það eru ákveðin forréttindi
að þekkjast persónulega," segir
Tinna. „I leik er mjög mikilvægt
að geta nálgast hver annan for-
málalaust og þá hjálpar það
heilmikið að þekkja og treysta
mótleikaranum."
Nú eru ekki beinlínis miklir
kærleikar milli prófastdætranna
í það minnsta ekki á yfirborð-
inu. Þær talast ekki við árurn
saman vegna yfirsjóna Rann-
veigar.
„Samskipti þeirra eru marg-
slungin og auðvitað er kærleik-
ur undir niðri, annars væri ekki
svona mikill sársauki," segir
Tinna. „Þuríður er upptekin af
heiðri fjölskyldunnar og þeirri
ímynd sem hún vill halda á lofti
gagnvart þorpsbúum. Tilfinn-
ingar eiga ekki að skipta svo
miklu máli að hennar mati. Ég
held að ástæðan fyrir þessari af-
stöðu Þuríðar til lífsins sé að
hluta til sú að hún hefur sjálf
ákveðið að hennar eigin tilfinn-
ingar skipti ekki máli. Hún hef-
ur fórnað sér fyrir heiður húss-
ins og það sama á Rannveig
systir hennar auðvitað að gera.
agnhildur og
Tinna kynntust
fyrst við tökur á
myndinni Með
allt á hreinu,
þar sem Ragnhildur lék eitt að-
alhlutverkið, en Tinna var að-
stoðarleikstjóri Agústs Guð-
mundssonar, jafnframt því að
leika lítið hlutverk.
„Svona geta hlutirnir stund-
um snúist við," segir Tinna og
brosir. „I kvikmyndinni Með
Svonu líður þeiin sem systruni í inyiul-
inni, þær horfast ekki í uugii, þótt uð-
stæður skipi þeim þétt suniun.
Texti: Steingerður Steinarsdóttir
Myndir: Sigurjón Ragnar