Vikan - 19.09.2000, Síða 18

Texti: Steingerður Ste i narsdó11 i r
Fórnaði ástinni
fyrir börnin sín
Margt er líkt með skyldum
segir máitækið og bað
uirðist sannast á beim
Díönu prinsessu og for-
móður hennar Georgínu
hertogaynju af Deuons-
hire. Georgína uar uppi á
átjándu öld og hún uar
eins og Díana ákafiega
óhamingjusöm í hjóna-
bandi sínu. Georgína uar
umtöluð eins og Díana og
oft mátti hún uerja einka-
líf sitt fyrir árásum fjöl-
skyldumeðlima og kunn-
ingja úr samkuæmislífinu.
Hún hlaut uiðurnefnið al-
búðudúkkan uegna bess
að hún bótti ekki hegða
sér eins og aðalskonu
sæmdi og margir hafa
bent á að sama uiðurnefni
hefði mátt gefa Díönu af
sömu ástæðum.
Georgína var af
Spencer ættinni
eins og Díana og
faðir hennar réði
giftingu hennar líkt og tíðkað-
ist á þeim tíma. Hagkvæmn-
ishjónaband hennar og her-
togans af Devonshire var hins
vegar aldrei hamingjusamt og
svo virðist sem þar hafi mæst
tveir viljasterkir einstaklingar
sem hvorugur var tilbúinn til
að láta af sínu. Georgína var
kát og gáfuð kona sem átti sér
þá ósk heitasta að fá að njóta
lífsins óáreitt. Hún skrifaði
ótal bréf um ævina sem hafa
varðveist og þeirra í meðal
eru frábær bréf hennar til
trúnaðarvinkonu sinnar lafði
Melbourne. í einu þeirra seg-
ir hún vinkonu sinni frá þeirri
ákvörðun sinni að gefa upp á
bátinn stóru ástina í lífi sínu,
Charles Grey, til að fá að um-
gangast börnin sín.
Georgína segir af því til-
efni: „Hann getur huggað sig
við það að ég fórnaði honum
eingöngu fyrir börnin mín.“
Sennilega geta allar fullorðn-
ar konur skilið þá hugsun sem
felst í þessum orðum og þá
andlegu baráttu sem hlýtur
að hafa legið að baki. Hún
fórnaði lífshamingju sinni fyr-
ir börnin en lengi áður hafði
hún barist gegn þeirri freist-
ingu að flýja með elskhuga
sínum. Hún var hins vegar svo
skynsöm að hún vissi að ef
hún gerði það myndi sektar-
kennd hennar og skömm
vegna barnanna elta hana alla
ævi og kasta svörtum skugga
á líf hennar og elskhugans.
Margar konur, enn þann dag
í dag, standa framrni fyrir því
að taka þessa sömu ákvörðun
og því er auðvelt að finna til
samkenndar og samúðar með
þessari konu sem talar í þess-
um frábærlega vel skrifuðu
bréfum. I bók Leos Tolstoj
tók Anna Karenína alveg öf-
uga ákvörðun og eftir langt
sálarstríð og samviskukvalir
vegna sonar síns, sem hún
fékk ekki að sjá, kastaði hún
sér fyrir lest.
Albýðudúkkan
Árið 1791 var Georgína
send í útlegð til Frakklands af
manni sínum. Hún var ófrísk
af barni þeirra Charles Greys
en það var ekki eina ástæðan
fyrir því að eiginmaðurinn
rak hana burtu. Hún var
spilafíkill og hafði tapað stór-
fé á kauphallarbraski. Þrátt
fyrir að hún sárbændi hann
urn að fá að hitta börnin
þeirra þrjú og loforð hennar
um að hitta Charles aldrei
framar, leyfði hann henni
ekki að koma til Englands í
tvö ár. Einhver samtíðarmað-
ur sem varð vitni að deilum
þeirra sagði: „Hertoginn af
Devonshire hlýtur að vera
eini maðurinn sem ekki er
ástfanginn af hertogaynj-
unni.“ Sennilega hafa margir
verið tilbúnir til að taka und-
ir þetta sjónarmið þegar deil-
ur Díönu og Karls stóðu sem
hæst og enn eru þeir til sem
undrast það að Karl hafi val-
ið Camillu Parker Bowles
fram yfir Díönu.
Öldin átjánda hefur oft ver-
ið kölluð upplýsingaöldin eft-
ir upplýsingastefnunni sem
var vinsæl heimspekistefna
þess tíma. Upplýsingamenn
trúðu að menntun og þekking
myndi útrýma flestum mann-
anna meinum. Georgína tók
fullan þátt í umræðum síns
tíma og trúði á frelsi, vísindi,
rökhugsun, byltinguna og frí-
hyggju í trúmálum. Hún var
alla ævi fylgjandi „whigga“
flokknum (the Whigs) en þeir
voru stjórnarskrárflokkur
Englands og studdu Banda-
ríkjamenn í sjálfstæðisvið-
leitni sinni. Hún var andvíg
þrælahaldi og þótt frelsi
hennar væri takmarkað af
viðhorfum samtíma hennar
til kvenna tókst henni samt að
nýta sér til fullnustu þau tæki-
færi sem hún þó hafði.
Georgína kunni að nota sér
fjölmiðla til að koma stjórn-
málaskoðunum sínum á
framfæri og hún hannaði bún-
inga fyrir „whiggana“ og
skipulagði pólitískar skrúð-
göngur og skrautsýningar fyr-
ir þá. Hún tók einnig á móti
flestum leiðtogum flokksins á
heimili sínu og hélt þeim
dýrðlegar veislur þar sem
Margt er líkt með
skylduin. Díana <>g
Cieorgína voru báð-
ar af Speucer a:tt-
inni og ævi þeirra
var lík iiin niargt.

f

18
Vikan