Menntamál - 01.03.1947, Page 22

16
MENNTAMÁL
En ég gæti líka bent þeim á forn dæmi íra, sem þeir
geta lesið um í íslenzlcu þjóðerni eftir Jón Jónsson (Aðils),
og ný dæmi Wales-búa. Einkum hygg ég, að það gæti
verið lærdómsríkt fyrir íslendinga að kynna sér aðferðir
þær, sem Wales-búar hafa beitt til þess að varðveita þjóð-
erni, tungu og bókmenntir óbreytt í svo nánu samtýni
við Englendinga. Þeir hafa lagt sérstaka rækt við skáld-
skap sinn og söng. Þeir hafa ort undir dýrum háttum
líkt og íslendingar, og það lítið, sem ég hef séð af sýnis-
hornum a'f velskum kveðskap frá 12. eða 13. öld, þá minnir
sá kveðskapur meira á dróttkvæði vor hin gömlu heldur
en nokkur annar skáldskapur, er ég hef séð. Kannske hafa
þeir lært af norrænum mönnum, er bjuggu við strendur
og í eyjum Irlandshafs frá því snemma á 9. öld.
Ellen Wilkinson
menntamálaráðherra í jafnaðarmannastjórninni brezku lézt í febrú-
ar s.l. Hun var talin í hópi hinna mestu kvenskörunga í landi sínu.
Hún var M.A. (magister) að menntun, stundaði kennslu um liríð,
en gerðist brátt starfsmaður Verkalýðssambandsins. Sæti átti hún á
þingi 1924—’go og 1935—’47, aðstoðarráðherra var hún 1940—1945, en
á því ári varð hún menntamálaráðherra. Hún var stórkostlegur mælsku-
garpur og gekk stundum fyrir skjöldu stjórnarinnar, þegar mest lá
við. Það er talið mest að þakka persónulegum áhrifum liennar, að
jiví fékkst framgengt í ríkisstjórninni, að skólaskyldan yrði færð fram
um eitt ár frá 1. apríl n.k. að telja. Þótti ýmsum það ískyggileg ráð-
stöfun að taka 3-400 þús. unglinga frá framleiðslustörfum nú, þegar
svo mikill hörgull er á mannafla. Það er haft eftir henni, er luin
kom af stjórnarfundi, sem tók ákvörðun um þetta mál: „Ég bar sigur
af hólmi, en ég hef enga lnigmynd um, livernig það gerðist.”