Bjarmi - 01.07.1999, Blaðsíða 8
ónýtt tækifæri. Það hefur vissulega verið
reynt að fara út á götur og stræti og
halda guðsþjónustur á stöðum eins og á
Eiðistorgi, í Kringlunni, inni í fjölskyldu-
garði, Kolaporti og víðar. Viðbrögðin við
þessu hafa ávallt verið góð og margir
haft orð á því að það sé gott að sjá kirkj-
una á vettvangi. Einnig má nefna að það
hefur færst í vöxt að reynt sé að ná til
tiltekinna hópa í þjóðfélaginu. Sem
dæmi má nefna æðruleysismessur fyrir
fólk sem hefur átt í erfiðleikum með
áfengi eða vimuefni. Einnig hefur verið
prófað að halda messu fyrir konur sem
ganga með börn. Þannig fylltist Dóm-
kirkjan af verðandi mæðrum sem fengu
fyrirbæn og blessun.
Þetta er allt mjög gott og jákvætt en
við þurfum að gera enn betur og fylgja
fólki enn frekar eftir þar sem það er
hverju sinni. Ég harma það t.d. að ekki
skuli þegar vera komin í gang nokkurs
konar sumarkirkja sem fylgir fólkinu út
á sumarbústaðasvæðin og býður því
upp á starf þegar það hefur e.t.v. mest-
an tíma til að taka þátt í því. Það gæti
verið skemmtileg tilbreyting í sumarfríi
að fjölskyldunni væri boðið að taka þátt
í einhverri uppákomu á vegum kirkj-
unnar úti í náttúrunni eða í samkomu-
tjaldi. Ég sé fýrir mér starf slíkrar sum-
arkirkju sem borið yrði uppi af ungu
fólki, t.d. guðfræðinemum og áhugafólki
úr söfnuðunum, sem sæi það sem sitt
sumarstarf að breiða þannig út fagnað-
arerindið um Jesú Krist. Þarna eru
möguleikar og það vantar fyrst og fremst
áræði og fé sem ég trúi að unnt yrði að
finna ef þetta færi af stað.
Möguleikarnir eru þannig margir. Ef
horft er til nágrannalandanna, t.d. til
Svíþjóðar, þá er þar mikil aukning í því
að ýmis fyrirtæki vilji fá kirkjunnar
menn inn til sín til að ræða um trú og
siðferði við starfsfóikið. Forsvarsmenn
fyrirtækjanna vilja með þessum hætti
ræða og efla grunngildi samfélagsins
með sínu starfsfólki. Þeir telja þá að
þessi grunngildi byggist á kristindómin-
um og vilja þess vegna fá kirkjuna til
samstarfs. Ég tel að slíkt geti einnig haft
þýðingu hér á landi bæði fýrir kirkjuna
og fyrirtækin og samfélagið í heild.
Nú virðist það blasa við, t.d. samkvæmt
könnunum, að tiltölulega lágt hlutfall
þjóðkirkjufólks sæki kirkju reglulega.
Stundum er þvíjafnvel slegið fram að
kirkjurnar séu tómar. Eru einhverjar
skýringar á því hve margir sækja kirkj-
una sína lítið eða þarf kirkjan að vera
hugmyndaríkari til að vekja áhuga fólks
sem hefur allt til alls á sviði afþreyingar
og félagslífs?
- Þama em auðvitað ýmsar skýringar
og ég held að þjóðfélagslegar aðstæður
ráði þama nokkm. Fólk hér á landi hef-
ur unnið mikið. Það leggur mikið á sig
til að eignast ýmiss konar lífsgæði. Af
þeim sökum hefur það ekki tíma og
orku til að sinna mikið félagsstarfi við
hliðina á heimilisstörfum, barnauppeldi
og slíku. Það yrði sama uppi á teningn-
um ef ýmis önnur félagasamtök væru
spurð. Það er oft erfitt að virkja fjöldann
til þátttöku. Þetta er því ekki bara
vandamál kirkjunnar. Aftur á móti tel ég
að ef allt yrði talið saman, t.d. ef við töl-
um nú bara um kirkjumar hér í Reykja-
vík og nágrenni sem em fjölmargar, þá
sæjum við þátttökutölur sem kæmu á
óvart. Á hverjum einasta degi er starfað
í þessum kirkjum. Það er ekki bara
guðsþjónustan á sunnudeginum. Það er
boðið upp á alls konar starf og þeir sem
taka þátt í þessu starfl inni í miðri viku
em ekki endilega þátttakendur í guðs-
þjónustunni á sunnudeginum. Hópur-
inn sem tekur þátt er því stærri en
margur hyggur.
Þegar ég starfaði sem sóknarprestur í
Laugameskirkju var ég að reyna að telja
saman hvað við næðum til margra í
hverri viku og yfir vetrarmánuðina var
það oft vel yfir 10% sem við töldum okk-
ur ná til. Auðvitað þarf heilmikið að vera
i gangi til þess að vekja athygli á starfi
kirkjunnar. Það fer eftir mannafla og
fjármunum á hveijum stað hvað hægt er
að gera. Ég get tekið sem dæmi þetta
gamla hverfi sem Hallgrímskirkja er í að
við náum hér yfir vetrarmánuðina til
milli 150-200 bama og unglinga. Hér er
fullorðinsfræðsla þar sem 20 til 30 og
allt upp í 70 mann em á fyrirlestrum og
fræðslumorgnum. Auk þess er hér góð
kirkjusókn á sunnudögum, iðulega
200-300 manns, og töluverð þátttaka í
bæna- og kyrrðarstundum inni í miðri
viku. Auk þess er hér fullt út úr dymm
á hátíðum. í desember sl. komu hér í
kirkjuna til helgihalds og tónleika um
20 þúsund manns. Það er því ekki rétt
að kirkjurnar standi meira og minna
tómar og staðreyndin er sums staðar sú
að kirkjusóknin mætti ekki aukast um
mörg prósent þannig að kirkjumar yrðu
of litlar. Þannig má velta fyrir sér ýms-
um hliðum þessa máls og hugleiða hvað
við getum gert, hvaða möguleika við höf-
um. Auðvitað má gera betur en við ger-
um í dag og gaman væri að fleiri sæju
sér fært að sækja kirkju reglulega.
Hvað þá með unglinga og ungt fólk?
Kannanir sýna að þátttaka þess í starfi
kirkjunnar er sáralítil eftir fermingu. Oft
heyrist ungt fólk staðhæfa að guðsþjón-
ustan sé leiðinleg og ekkert þangað að
sækja. Þarf kirkjan ekki að gjörbreyta að-
ferðum og áherslum til þess að ná til
þess í einhvetjum mæli?
- Það er rétt að unga fólkið flykkist
ekki í kirkju. Við náum til fjölda ung-
linganna í fermingarstarfinu og það starf
á sér langa hefð og dýrmæta möguleika.
En kirkjan þarf líka alltaf að vera að
endurskoða starf sitt og meta möguleik-
ana á að ná til unga fólksins. Hún þarf
að hjálpa þvi að liða vel í kirkjunni. Mik-
ilvægt er að unglingamir fari út úr ferm-
ingarfræðslunni með jákvæða sýn á
samfélag kirkjunnar og eigi auðveldara
með að koma inn í það hvenær sem það
verður.
Það er auðvitað ýmislegt gert í dag til
að mæta þessu, s.s. með kvöldmessum
og samkomum í kirkjum hér í Reykjavik
og slíkt starf fer ört vaxandi. Þá er boðið
upp á annars konar guðsþjónustu en
Það er pví ekki rétt að kirkjurnar standi meira og
minna tómar og staðreyndin er sums staðar sú að
kirkjusóknin mætti ekki aukast um mörg prósent
pannig að kirkjurnar yrðu oflitlar.
8