Bjarmi - 01.11.2001, Blaðsíða 15
Kirkjan varó ekki cil sem hús eóa tilboó
um ýmis konar tómstundastarfsemi.
Hún varð til sem samfélag lærisveina
Krists, sem hann kallar til fylgdar og
sendir til þjónustu og boóunar á vett-
vangi dagsins. Þannig erum vió öll leik-
menn í kirkjunni, heimamenn, heimilis-
fólk Guós. Og jafnframt erum við öll
prestar, kölluð til að lifa í trú, og leióa
aóra til trúar, biðja fyrir, blessa. Kirkjan
er „útvalin kynslóð, konunglegt prestafé-
lag (iprestsdómur) heilög þjóó, til aó
bera fram andlegar fórnir Guöi velþókn-
anlegar,“ segir Fyrra Pétursbréf (1. Pét.
2.9) og talar um alla skírða, kristna
menn. Náóargáfurnar eru margar og
mismunur er á embættum. En öllum er
sama fyrir sett: „Þjónió hver öðrum með
þeirri náóargáfu sem yóur hefur verið gef-
in sem góóir ráðsmenn margvíslegrar
náóar Guós,“ segir postulinn einnig (1.
Pét. 4.10). Allir sem skíróir eru eiga hlut-
deild í hinu andlega embætti. „Engin
vígsla er æóri en sú sem ég hlaut í skírn-
inni,“ sagði Lúther.
Evangelísk-lúthersk kirkja gengur út frá
hinum almenna prestsdómi. Allir skíróir
kristnir karlar og konur eru kallaóir til að
fylgja Kristi og þjóna í nafni hans: „Aó
standa fyrir augliti Guós og biója,“ segir
Lúther. Erfiói verkamannsins á akrinum
er ekki síóur dýrmætt í augum Guðs en
annríki prestsins eóa kristniboðans. Mik-
ilvægasta boóunin fer fram innan veggja
heimilisins þar sem börn læra aó biðja,
þekkja Guð, greina gott frá illu og elska
hió góöa. Kirkja hinnar nýju aldar verður
leikmannakirkja, kirkja hinna virku leik-
manna, kvenna og karla sem sjá og virða
hlutverk sitt og ábyrgó sem heimamenn
Guós.
Hið kristilega leikmannastarf er kirkj-
unni lífsnauósyn. Þjóókirkjunni er nauó-
synlegt að hlynna aó og virkja áhuga,
þekkingu og náóargáfur leikmanna kirkj-
unnar og efla þá til þjónustu og til aukinn-
ar ábyrgðar og myndugleika innan kirkj-
unnar annars vegar og hins vegar til að lifa
sína kristnu trú í heiminum. í heimi vax-
andi yfirborósmennsku, áhorfs og neyslu,
í heimi sem dýrkar afl og auð, æskufeguró,
hraóa og spennu er mikilvægt aó hin
kristnu viómió heyrist og sjáist í daglegu
lífi fólks. Líf þar sem Guó er raunveruleiki,
Jesús í nánd, oró hans lifandi og virkt,
kærleiksboðió ekki mynd á vegg heldur lif-
aó líf. A vettvangi dagsins er hinn kristni
leikmaóur prestur, sem kallaóur er til aó
bera Kristi vitni, biója fyrir öórum og vera
sannleikanum trúr í kærleika.
Þjóókirkjunni verður nauðsyn aó
styrkja sjálfboóastarf í söfnuóum og efla
samvinnu við þau félagasamtök og stofn-
anir sem sjá sem sérstakt hlutverk sitt aó
efla og nýta þekkingu, reynslu og hæfni
leikmanna. Kristniboóssamtökin og
KFUM og K eru þar á meðal, samtök sem
hafa haft óumræðilegt gildi fyrir kirkju og
kristni þessa lands. Eg treysti því aó svo
veröi enn á öldinni nýju.
Eg fullyrði aó eigi kirkjan okkar að end-
urnýjast, þá sé eitt allra mikilvægasta
verkefni hennar að læra að gefa. Trú og
kirkja sem ekki er tilbúin aó gefa af sér -
hún visnar, trénast. Kirkja sem hefur ekki
rúm fyrir sjálfboóastarf verður ekki lang-
líf, því hjartaó kulnar, hugsjónaglóóin
deyr. Þaö er mikilvægt að auka líknar-
þjónustu safnaðanna og hjálparstarf vió
þurfandi hér á landi og heiman. Kærleik-
þjónustan er trúin í verki. Og þaó mun
veróa ómissandi í starfi hvers safnaðar á
21. öldinni. Við veróum að læra að gefa.
Og efla þarf sjálfboóastarf á vettvangi
safnaóanna og kristilegu félaganna. Eng-
in kirkja, ekkert kirkjulegt starf getur lifaó
á launuóum starfskröftum. En markmið
kirkjunnar á ekki aó vera „aukió starf‘
heldur líf og þjónusta, líf í Kristi, samfé-
lag við Krists, þjónusta við Guð og menn
í nafni Krists á vettvangi daglega lífsins.
Kristniboó
A tuttugustu öld stóó valió milli kristni
og efnishyggju hér á Vesturlöndum. Nú
stendur valið milli kristni og guóvana
heiöni. Afkristnun samfélagsins varð
hægfara undir merkjum mannúðar og
frelsis. Nú er vegið að grunnstoðum
hvors tveggja. Guðleysi elur af sér siðleysi
og virðingarleysi við manneskjuna, vió líf-
ió. Og þróunin staðfestir orð Chestertons
gamla sem sagói: „Sá sem trúir ekki á
Guð, trúir ekki engu. Hann trúir öllu.“
Þaó blasir vió hvert sem litió er. Fullorð-
insfræðsla í kristinni trú og sið er kirkj-
unni mikil nauðsyn, á vettvangi sókna og
frjálsu félaganna, mótun kristinnar sjálfs-
myndar og samfélags. Til þess aó hin
kristna saga, málfar og hugarheimur
verói lifandi á ný og nái að efla og næra
einstaklinga, menningu og samfélag.
Margt bendir til aó á tuttugustu og
fyrsta öldinni muni trúarbrögó sækja í sig
veórið og lífsskoóanir og trú munu kepp-
ast um sálir fólks í meiri mæli en um
langt skeió. Þungamiðja kristninnar á 21.
öld verður Afríka, þar sem kristni vex
hröóum skrefum á meðan hún hopar í
Evrópu. Island er trúboósakur, þar sem
margir eru að starfi. Kirkjunni veróur aó
verða það Ijósc að Island er krístniboðsak-
ur. Eg er sannfæróur um þaó að kirkja
21. aldar verður umfram allt kristniboðs-
kirkja, ötul og einbeitt og viss um köllun
sína aó boða Krist.
Fjölhyggjan fer vaxandi á Islandi og
þeim fjölgar sem játa önnur trúarbrögó.
Þaó veróur óhjákvæmilegur hluti okkar
menningar og umhverfis á öldinni nýju.
Kirkjur bregóast viö því með ýmsu móti.
Þaó er freistandi að draga sig inn í sína
skel og rækta litla reitinn sinn í lokuóu
samfélagi. Þjóökirkjan getur ekki og á
ekki aó fara þá leió. Henni ber að vera
súrdeig og salt í þjóðfélaginu sem þjóó-
kirkja, kirkja þjóóar í þágu alþjóðar. Hún
á að stuðla að menningu þar sem frelsió
ríkir, mannúó og mannréttindi og virðing
fyrir lífsskoðunum og trú. En þaó þarf
ekki aó merkja aó allt verði jafnréttmætt.
Með iðkun sinni og atferli, boðun og
fræðslu, ber þjóókirkjunni aó halda okk-
urvakandi frammi fýrirjesú Kristi hinum
krossfesta og upprisna og fagnaöarerindi
hans.
„Farió og gerió allar þjóðir aó læri-
sveinum!“ segir Kristur. Þaó er dagsskip-
un þjóðkirkjunnar. Sú skipun er enn jafn-
gild á morgni 21. aldar sem fýrr og er ít-
rekuð við hverja skírn. Og þaó er köllun
til uppskerustarfa. „Lítió upp og horfió á
akrana, þeir eru hvítir til uppskeru .... Eg
sendi yður aó skera upp þaó sem þér haf-
ió ekki unnió við. Aórir hafa erfiðaó en
þér eruð gengnir inn í erfiði þeirra,“ segir
Kristur, herra uppskerunnar.
Gefóu aó móðurmáliö mitt,
minnjesús, þess ég beiói,
frá allri villu klárt og kvitt,
krossins oró þitt út breiói
um landió hér, til heiðurs þér,
helst mun þaö blessun valda,
meóan þín náó
lætur vort láð
lýói og byggóum halda.
Karl Sigurbjörnsson er biskup.
15