Heima er bezt - 01.04.1951, Side 12

44
Heima er bezt
Nr. 2
STROKJÁRNIÐ
Smásaga eftir Arturo Barea.
LIJPE VAR að tína þræðing-
arnar af pilsi Faustinu systur
sinnar. Allt í einu greip hana
áköf löngun til að hleypa af stað
rifrildi og hávaða. Hún hafði
verið í heila klukkustund að
spretta því upp og aðra til að
slétta það. Alltaf varð hún að
vinna leiðinlegustu verkin á
heimilinu — ekki af neinu öðru
en því, að hún var ekki yngst
eins og Charito og ekki elzt eins
og Faustina. Öskubuska átti
yngsta barnið að vera, en í þess-
ari fjölskyldu var hún Ösku-
buska. Vitundin um það var
raunar dálítið heillandi um leið,
og nú gleymdi hún því, að hún
hafði ætlað að segja Charito
systur sinni ærlega til syndanna
fyrir eitthvað.
Charito sat nú aldrei þessu
vant öldungis grafkyrr og starði
á gamla viðarkolastrokjárnið á
borðinu. Grátt strokklæðið var
hafið, en strokjárnið sjálft var
skip. Nefið á því var stefnið,
handfangið stjórnpallurinn og
loftpípan reykháfurinn. Hann
var reyndar boginn en ekki
beinn, eins og hann átti að vera.
Og svo átti hann senda reykjar-
mekki hátt í loft upp, en ekki
þetta heita loft framan í hana.
Hún sá, hvernig heita loftið
streymdi og liðaðist upp úr píp-
unni. í laumi tíndi hún saman
nokkra ullarhnoðra af gólfinu
og opnaði speldið aftan á járn-
inu — nei, á skutnum á skipinu.
Viðarkolið var dimmrautt. Svo
smeygði hún ullarhnoðranum
inn á fölskvaðar glæðurnar og
lokaði speldinu hljóðlega. Sam-
stundis fóru gráir reykjar-
strókar að liðast upp úr reyk-
háfnum. — Skipið vaggaði af
stað.
Nú birtist mamma í eldhús-
dyrunum með hálfflysjaða kart-
öflu í annarri hendinni og hníf-
inn í hinni. — Gættu að strok-
járninu, Lupe. Það er eitthvað að
brenna.
Lupe sneri sér snarlega við og
þreif járnið af grindinni, en
þeytti því á hana aftur í fáti,
því að mjór logi gaus upp úr
pípunni. Þef af sviðnandi uil
lagði um alla stofuna. Charito
renndi sér undir borðið.
— Þarna er stelpuasninn lif-
andi komin með fíflalætin.
— Þú átt að líta eftir barninu.
Ekki get ég haft augun alls stað-
ar. Fljót nú! Opnaðu dyrnar út
á götu. Þessi ólykt verður að
vera rokin út, þegar Englend-
ingurinn kemur. Hvað heldur
hann annars um okkur . . . .?
— Mér er alveg sama, hvað
hann heldur; hann er andstyggi-
legur, svaraði Lupe örg. En
Charito skauzt undan borðinu,
hljóp fram og opnaði dyrnar
upp á gátt.
— Nú ertu dugleg stúlka, sagði
mamma. Farðu nú að greiða þér.
Ég tók til bláu borðana handa
þér. — Lupe, taktu svo til á borð-
inu — hann getur komið eftir
fjórðung stundar.
Svo tók hún aftur til við mat-
reiðsluna. Lupe gerði eins og
henni var sagt. Henni fannst
hún vera höfð útundan. Hún var
með miklu meira liðað hár en
Charito, en þó hirti enginn um
að gefa henni hárborða — ekki
heldur nýja blússu. Faustina
fékk allar nýjar blússur, af því
að hún var í þingum við ein-
hvern strák, og hún litaði á sér
varirnar og reytti augabrýrnar.
f,upe, Öskubuska.
Auðvitað, hugsaði Lupe, stóð
henni alveg á sama, hvort þessi
Englendingur sæi hana eða ekki.
Hann var ljótur eins og erfða-
syndin, á spóaleggjum, rauð-
hærður og freknóttur, og svo var
hann með ýsuaugu. Hann var
eins og óbótamaður í glæpa-
kvikmynd. Já, dálaglegur vinur
Federico bróður — ef hann var
þá vinur Federico! Um það gat
enginn vitað með vissu. í stað
þess að segja þeim frá Federico,
sem þau höfðu ekki séð í ellefu
ár, spurði hann í þaula — meira
en nokkur skriftafaðir — um
ástandið á Spáni, hve laun væru
há, verðlag á kartöflum og
brauði, svartan markað og
skömmtun, hvort þau hlustuðu
nokkurn tíma á útvarp — eins
og þau hefðu fé til að kaupa út-
varpstæki — og hvort þau héldu,
að þetta mundi breytast nokkuð
í náinni framtíð. Lupe þoldi ekki
þessa dæmalausu forvitni hans.
Mamma hafði verið dálítið
fljótfærin. Henni fannst hann
vera dásamlegur, af því að
Federico hafði sent með honum
bréf. Hún hafði jafnvel gefið
Luisito merki, þegar Englend-
ingurinn sagðist mundu hafa
gaman af því að ná í eitthvert
ólöglegt blað, þótt hún annars
vildi aldrei tala um slíka
líættulega hluti, síðan svona fór
fyrir aumingja pabba. Hefði
Faustina verið heima, mundi
hana hafa grunað, hvað var á
seiði, en Faustina hafði verið í
bíó. Charito hafði auðvitað ætl-
að að springa af monti, þegar
Englendingurinn sagði, að hún
væri falleg stúlka, og vonaði að
hann gæfi sér eitthvað. Hann
var líka að muldra um eitthvað
frá London, eitthvað, sem Fede-
rico hefði beðið hann fyrir
handa fjölskyldunni. En hvers
vegna kom hann ekki með það í
gærkvöldi? Hann kom ekki með
neitt annað en bréfmiða frá
Federico. Bölvaður þorskurinn.
Lupe slengdi strokjárninu niður
á grindina, áður en hún færði
það yfir á borðskápinn.
* *
Allt í einu kom Luis eins og
felliibylur inn úr dyrunum, al-
veg flaumósa. Og vegna hávað-
ans, sem hann gerði, þegar
hann snaraðist inn, kom móðir-
in aftur fram í eldhúsdyrnar
með hnífinn og hálfflesjaða
kartöflu í höndunum. Charito
birtist í svefnherbergisdyrunum.
Fléttingastubbarnir hennar
voru gljáandi og stinnir og bláu
borðunum bundið vendilega um
endana.
— Mamma, sagði drengurinn
og bar ótt á. Englendingurinn
er lögreglunjósnari. — Ó, stundi
Charito, og augun í Lupe urðu
starandi. Móðirin lagði hnífinn
óstyrkri hendi á borðið, en náði
svo valdi yfir sér og sagði hvat-
lega: — Vitleysa er þetta dreng-
ur. Hann fékk mér bréf frá Fe-
i