Heima er bezt - 01.08.1951, Blaðsíða 5

Nr. 6
Heim'a er bezt
165
VISNAMAL
höguðu því oft þannig, að þeir
gætu komist í höfn nálægt helgi,
til þess að skipshöfnin gæti not-
ið helgarinnar að einhverju
leyti á heimilum sínum. Þetta
var auðvitað hugulsemi út af
fyrir sig. En það var sjálfsagt að
afgreiða togarana á meðan, án
tillits til þess, hvaða dagur var.
Sjaldan mun þó hafa verið unn-
ið sjálfan páskadaginn, og ekki
fyrr en síðari hluta dags á föstu-
daginn langa. Og það var gert
hlé á vinnu um hámessutímann
aðra helgidaga. Kirkjuyfirvöld-
in fyrirskipuðu það.
Mörgum þótti óviðfeldið og
leiðinlegt að þurfa að þramma
niður að höfn á helgidögum,
vinnuklæddir, með böslin sín
undir hendinni, þegar aðrir voru
prúðbúnir að ganga sér til
skemmtunar um göturnar. En
þetta urðu verkamenn að gera
nauðugir viljugir, til þess að
hafa eitthvað upp úr þessu, og
það var þá helzt um helgar og
um nætur, sem menn höfðu upp
úr því, svo um munaði, og það
knúði þá út í þetta óskemmti-
lega drasl.
Það gat stundum borið við, ef
margir togarar voru í höfn og
biðu afgreiðslu, að verkamenn-
irnir urðu of fáir. Var þá stund-
um sótt kvenfólk á fiskverkun-
arstöðvarnar til aðstoðar. Voru
þær látnar vera á bryggjunni og
fleygja fiskinum á bílana, en
það var talið hægasta verkið við
uppskipunina. í einstaka tilfell-
um kom það fyrir, að fengnir
voru menn úr bæjarvinnunni til
að vinna í togurum. Þessi mann-
fæð átti sér einkum stað, þeg-
ar verið var að losa saltskip eða
kolaskip, en við það þurfti allt-
af marga menn. Það komu bæði
salt- og kolaskip öðru hverju til
útgerðarfélaganna. Voru það yf-
irleitt stór skip, og áttu þá ýms
félaganna sinn vissa hlut í
farminum og annaðist hvert fé-
lag um uppskipun á sínum hlut.
Þá daga, sem þetta stóð yfir,
fengu flestir vinnu, sem vinnu-
færir voru. En þetta var erfið
vinna og hvorki fyrir börn né
gamalmenni. Þó unnu oft gaml-
ir menn í því, en þeir voru sum-
ir seigir við hvað sem var, og
Jórunn Ólafsdóttir, Sörlastöð-
í Fnjóskadal sendir „Heima er
bezt“ eftirfarandi stökur.
í óþurrkunum 1950.
Allt er kalt og allt er vott,
alltaf regnið streymir,
enn um sumars einhvern vott
alla menn þó dreymir.
Af heiðarórún.
Opnast dalsins djúpa skaut,
dýrar lindir streyma,
máttu þeir yngri gæta að sér að
hafa betur.
Áður en vörubílarnir komu til
sögunnar, var kolum og salti
skipað upp á hestvögnum. Salt-
pokana urðu menn svo að bera
á bakinu inn í saltgeymslurnar,
sem oft voru þröngar og óhent-
ugar. Síðar voru byggð stór og
rúmgóð saltgeymsluhús, en erf-
itt var að bera saltpokana, þeg-
ar komið var upp undir rjáfur
þar. Útgerðarfélögin áttu hvert
sitt geymsluport fyrir kolin. Þar
var þeim ekið inn og síðan upp,
því að það mynduðust stundum
fjallháir kolabyngir. Verkstjór-
inn valdi beztu hleðslumennina
til að hlaða bynginn upp á út-
hliðunum, en það var gott bygg-
ingarefni innan um í brezku
kolunum. Gátu þessar hleðslur
því orðið laglegar, þegar lag-
hentir menn hlóðu. Þessar bygg-
ingar stóðu nú sjaldan lengi.
Togararnir þurftu mikil kol, og
það smásaxaðist á kolabynginn
í hvert sinn, sem togari var af-
greiddur, og loks gat portið orð-
ið tómt. En svo var allt endur-
nýjað aftur með næsta kola-
farmi. Nú eru þessi kolageymslu-
port ýmist tóm eða alveg horf-
in. Það sjást ennþá leifar af
sumum þeirra við Kalkofnsveg-
inn. Nýju togararnir þurfa ekki
kolanna með til þess að kom-
ast út á fiskimiðin. Tímarnir
hafa breytzt. En — einu sinni
var. M. G.
við mér fögur blasir braut,
bezt er jafnan heima.
Næturgreiði þakkaður.
Sofið hef ég sætt og rótt
svefni þreyttra manna.
Eftir þessa náðarnótt
nýt ég minninganna.
Skrifað í visnabók.
Sittu heil við sól og hlýju,
sæmdar njóttu alla daga
svo að línum ljóss og yndis
letruð verði öll þín saga.
Lífsregla.
Látum, þótt göngum grýtt um
hraun
gleðinnar strengi hljóma, —
aldrei gleymum í önn né raun
unaði vorsins blóma.
Á Laxamýri.
Hér er bjart og hugþekkt svið,
hér var Jóhann borinn.
Hér ’ann steig við frelsi og frið
fyrstu snillingssporin.
Jólavísa.
Hjartað snertir helgur jólafriður.
Herrans náð og blessun streymir
niður.
Kveikt er ljós um stund á sortans
sviði.
Sálir eiga dvöl hjá Edens hliði.
Á ferð um haustkvöld.
Yfir sígur húmið hljótt,
hyljast dæld og hnjúkur.
Klárinn fetar áfram ótt
uþplitshýr og mjúkur.
Nýlega er komið út 5. hefti
(júlí) af tímaritinu: „Heima er
bezt“. —
Meðal margs annars þar, eru
birtar nokkrar vísur eftir Jón á
Þingeyrum, eða honum eignaðar.
Ein af þeim er þessi:
Héðan burtu held ég frá
húsi mammons vina,
skuldafrí ég skelli á
skeið um veröldina.