Heima er bezt - 01.07.1966, Side 13

MAG-NUS GUNNLAUGSSON:
Grímur
sauéamaéur
(Niðurlag).
Hún hafði því strax við komu Gríms að Fögrubrekku
tekið þá ákvörðun, að sýna honum aldrei neinn vott
vinsemdar fram yfir það, sem skyldan byði henni sem
heimilismanneskju, og frá þessari ákvörðun hafði hún
elcki vikið í þessi tæp fimm ár, sem þau voru búin að
vera samtíða.
Iy.
Vér skulum nú yfirgefa Áslaugu og hugrenningar
hennar um stund og kynnast ofurlítið nýjum athafna-
þætti í lífi Gríms; þætti, sem ætla má, að verði honum
annað hvort til fjörtjóns eða frægðar.
Það er komið hátt á fimmta ár, sem Grímur er búinn
að vera á Fögrubrekku, og sambúðin við húsbóndann
hefur ávallt verið góð. Vorið er að hefja innreið sína
í sveitina, sumarmálin eru í nánd. Grímur er þó ekki
enn búinn að sleppa sauðunum. Hann hugsar til þess
með samblandi af söknuði og gleði, að yfirgefa þennan
einverustað. Hér hefur hann að vísu lifað marga kalda
og dapra daga í hríðum og náttmyrkri skammdegisins,
en líka marga bjarta og hlýja.
Það var eitt kvöld, í björtu og hlýju veðri, er Grímur
hugðist fara að smala sauðunum og hýsa þá, að á hann
sótti svefn, svo að hann gat ekki haldið sér vakandi,
hvernig sem hann reyndi. Hallaði hann sér því útaf í
heystæðið og sofnaði brátt.
Þótti honum þá koma til sín maður, allhrikalegur á-
sýndum, með stórt, opið sár á andliti. Hann horfði litla
stund þegjandi á Grím, og var ekki laust við, að honum
stæði stuggur af manni þessum. Komumaður ávarpaði
hann þá á þessa leið: „Eigi þarft þú að óttast mig, Grím-
ur, þótt útlit mitt sé svo ískyggilegt, sem þú sérð, en
erindi nokkuð á ég við þig, er veita mun sálu minni frið,
en þér greiðan veg til gæfu, ef vel tekst. Vita skaltu
það, að ég er sauðamaður sá er hvarf frá beitarhúsun-
um á Fögrubrekku fyrir mörgum árum, ásamt nokkr-
um sauðum. Snjóflóð varð bæði mér og sauðunum að
fjörtjóni. Stöðvaðist nokkuð af því í litlum skúta, nokk-
uð neðar en Miðgil endar. Eins og þú sérð, skaddaðist
ég mikið á höfði, en lézt þó ekki fyrr en nokkrum
klukkustundum eftir að ég staðnæmdist. Það hefur ver-
ið hart og kalt hvílurúmið mitt, öll þessi ár, og hef ég
því gert margar tilraunir, bæði með góðu og illu, að
reyna að vekja eftirtekt á mér, ef ske kynni, að ein-
hverjum hugkvæmdist að leita að líkama mínum. En
allar þessar tilraunir hafa endað á einn veg: Fólkið hef-
ur kallað mig draug, eða öðrum álíka viðkunnanlegum
nöfnum, og sumt verið jafnvel hrætt við mig og fyrir-
litið mig.
Loks leiddist mér þetta þóf, og narraði því Jón sauða-
mann eitt sinn út í gilið, er ég vissi að snjór myndi fram
springa. Það gerði ég í von um, að hans yrði meira leit-
að en raun bar vitni um. Ykkur var að vísu nokkur
vorkunn, þar sem þið sáuð hvar flóðið hafði farið fram
af, og þetta auk þess í svartasta skammdegi vetrarins.
Nú kem ég til þín, og bið þig að reyna að flytja okkur
af þessum kuldalega stað, og til annars virðulegri. Jón
liggur á sama stað, og mun hann, eigi síður en ég, þrá
að komast í vígða mold. Vegna þess, að þetta er hin
mesta þrekraun, hef ég ekki fyrr leitað til þín með
þetta efni, því ég vildi láta þig fullþroskast áður. Ég
veit að þú ert óvenju kjarkmikill og viljasterkur, svo
ungur sem þú ert; það er því trú mín, að þér muni tak-
ast þetta, enda munum við veita þér þá aðstoð er við
megum.“ — Að svo mæltu hvarf maðurinn en Grímur
vaknaði, og var þá liðið langt á kvöld.
Hann hraðaði sér nú að smala sauðunum og hýsa þá,
og hélt svo heimleiðis. Var þá komið fram yfir hátta-
tíma.
Morguninn eftir var Grímur snemma á fótum. Hugs-
unin um það sem fyrir lá, samkvæmt beiðni draum-
mannsins, hafði að vísu haldið honum all-lengi vak-
andi; þó hafði honum tekizt að sofna nokkuð. Bjó hann
sig nú í snatri. Tók hann með sér nokkur nýfléttuð
hrosshársreipi, nesti og annað, sem honum þótti við
þurfa. Með þetta hélt hann svo til beitarhúsanna, lét út
sauðina og byrjaði svo á hinu hættulega verki.
Gekk honum greiðlega að komast ofan í gilið, sem
fyrr er nefnt, þó bratt væri. Sá hann þá, að niður úr
því lá þröng klettagjá er virtist vera hálffull af snjó
(því þarna náði ekki sól að skína, nema stund að kveldi),
en til beggja hliða var standberg.
Eigi gat Grímur séð neitt þar niður, en þóttist þó
viss um að vera á réttri leið.
Byrjaði hann nú að binda saman reipin og festa því
næst annan endann, svo ekki bilaði, þó í væri tekið all-
fast, því hann hugðist reyna að gera þrep í snjóinn,
niður gjána, þó brött væri og ekki árennileg.
Heima er bezt 233