Heima er bezt - 01.12.1977, Síða 13
oftar, þó ég muni það ekki glöggt. Hitt þykist ég örugglega
muna að leikurinn var aðeins sýndur ellefu sinnum í
Saurbæ. Sr. Gunnar Benediktsson hefir haldið því fram,
bæði í ræðu og riti, að sýningar á leiknum í Saurbæ hafi
orðið alls átján. Slíkt tel ég alveg fráleitt, því til þess hefði
hver Saurbæjarhreppsbúi orðið að mæta tvisvar og sumir
oftar. Mjög fáir komu á leiksýningamar úr öðrum hrepp-
um. Þá voru engir bílar til að ferðast með, urðu menn því
annaðhvort að koma gangandi eða ríðandi, en oft var þess
enginn kostur. Þess má geta að alltaf var fullt hús áhorf-
enda á sýningunum í Saurbæ.
Þegar liðið var nokkuð á vetur, var ákveðið að við
sýndum leikinn í þinghúsi öngulstaðahrepps að Þverá.
Mun það hafa verið ráðið af kvenfélögum viðkomandi
hreppa og þá einnig hvenær af því skyldi verða. Var talað
um að við sýndum þar í tvö kvöld. Sama daginn og fyrri
sýningin skyldi fara fram að Þverá. lögðum við öll, sem að
henni stóðu, af stað tímanlega dags á sleðum, með allt
okkar hafurtask. Skyldi farið eftir Eyjafjarðará, sem var
ísi lögð, eða niður austurbakka hennar. Vorum við hress í
anda því sleðafærið og veðrið var með ágætum og ævin-
týrið beið okkar að kveldi á ókunnum stað.
Ekki var staðar numið fyrr en komið var að Kaupangi,
þar sem okkur var búin vist hjá Bergsteini Kolbeinssyni
bónda, meðan á ferð okkar stóð. Var þar í alla staði vel að
okkur búið í hinu nýlega byggða stóra og rúmgóða stein-
húsi. Seinnipart dags fórum við að undirbúa ferð okkar
suður að Þverá, svo ekki stæði á okkur að hefja sýningu á
leiknum, er tími væri til kominn. Fólk fór að þyrpast að
hvaðanæfa og fljótt fylltist áhorfendasvið þinghússins.
Brátt varð ljóst að ekki kæmust nándar nærri allir að til að
sjá leikinn, af þeim sem mættir voru, þetta kvöld og yrðu
mjög margir frá að hverfa. Vakti þetta töluverða óánægju
hjá fólki og var því farið að leita hófanna hjá leikendun-
um hvort þeir vildu leggja það á sig að hafa tvær sýningar
á leiknum þetta sama kvöld. Hvort sem um það var rætt
lengur eða skemur varð niðurstaðan sú að sýningarnar
yrðu tvær, og var húsið fullsetið í bæði skiptin.
Nokkuð var liðið á nótt þegar þessu var lokið og var þá
snúið að Kaupangi á ný til gistingar og hvíldar, þar til
leikurinn yrði sýndur næsta kvöld. Þá var enn fullt hús og
virtist fólkið vera nokkuð ánægt með sýningamar. Enn
var gist í Kaupangi, en hinn næsta dag var haldið inn í
fjörðinn og fór þá hver til síns heima.
Litlu seinna fórum við til Akureyrar og sýndum leikinn
þar í tvö kvöld í samkomuhúsi bæjarins. Mun það hafa
verið félag kvenna á Akureyri sem hafði forgöngu um
slíkt í samráði við félögin í Saurbæjarhreppi, sem höfðu
með uppfærslu leikritsins að gera. Meðan dvöl okkar stóð
yfir á Akureyri vorum við til húsa hjá nokkrum konum í
bænum. Seinna kvöldið, sem við sýndum leikinn varð
nokkuð af fólki frá að hverfa og var þess óskað að við
sýndum þriðja kvöldið. Af því varð þó ekki og veit ég
varla hvernig á því stóð. Þó hefi ég grun um það að Kristín
skáldkona sem var með okkur í þessari ferð, hafi viljað
hætta að sýna leikinn, meðan aðsóknin var í toppi, ekki
treyst á að við fengjum fullt hús áhorfenda ef við sýndum
oftar.
Nú var þessu leikæfintýri lokið og höfðum við þá, ef
mitt minni ekki brestur, leikið í alls sextán skipti og alltaf
fyrir fullu húsi áhorfenda. Vakti þessi starfsemi töluverða
athygli í héraðinu og var mikið umtöluð. Ég held ég megi
fullyrða að frammistaða leikenda á hlutverkum sínum
hafi, eftir atvikum, þótt sæmilega góð og sumra með
ágætum. Auðvitað var það ieikritið sjálft, sem átti mestan
þátt í þeim góðu viðtökum, sem sýningar á því fengu. Það
duldist ekki fyrir fólki þau snjöllu tök, sem skáldkonan
hafði á því að móta persónur leiksins og hin hnitmiðuðu
samtöl, sem féllu svo vel að efni þess, sem um var rætt
hverju sinni.
Þegar farið var að athuga fjárhagshlið þessa máls, kom í
ljós að lítilsháttar hagnaður hafði orðið af sýningum leik-
ritsins. Óhjákvæmilega varð nokkur kostnaður við upp-
færslu þess, sem vóg nokkuð upp á móti því, sem inn kom
fyrir aðgangseyri. Kvenfélagið og ungmennafélagið
skiptu þessum hagnaði með sér. Leikendur og annað
starfsfólk fékk ekki eyri í sinn hlut, enda aldrei við því
búist.
Nú erum við aðeins fjögur á lífi af þeim hópi, sem tóku
þátt í þessum leiksýningum fyrir nær 55 árum. Það eru
auk undirritaðs: Prestshjónin frá Saurbæ og Laufey
Guðmundsdóttir, sem í áratugi hefir verið húsfreyja á
Þormóðsstöðum í Sölvadal. Þjónusta sú er þetta fólk lét í
té fyrir framgang góðs málefnis og allt erfiðið, sem því
fylgdi, sem óneitanlega var ærið, var að fullu greitt með
ánægjunni af því að hafa kynnst, nokkuð náið, mörgu
ágætu fólki, sem af áhuga vann óeigingjarnt starf í þágu
menningarmála fyrir samfélagið.
Finnastöðum í nóv. 1977.
TIL LESENDA
Vegna skrifa Ketils á Finnastöðum um merkan menningar-
viðburð í sveit hans, datt mér í hug að koma því á framfæri
hvort aðrir hefðu ekki löngun til að skrifa um og koma á
prent frásögn af einhverju svipuðu tagi sem væri þess virði að
héldist á lofti. Blaðinu væri kært allt slíkt efni og ekki sakaði
það þó mynd eða myndir fylgdu efninu. — E.E.
Leiérétting
í ferðafrásögn Gísla Högnasonar, Læk — Bodö—Troms-
ey - nóvemberblaði 1977, blaðsíðu 365, stendur í þriðju
línu efst til hægri: „Sóknarpresturinn í Bodín var einnig
kannski við dómkirkjuna í Niðarósi...“ o. s. frv. — Hér
ætti að standa KANÚKI fyrir orðið kannski. Lesendur
eru beðnir að afsaka þetta.
Heima er bezt 397