Heima er bezt - 01.01.1984, Side 32

um gólf. Hér hafa þjóðhöfðingjaefni og bókmenntamenn,
skörungar og skáld bætt i sinn lífsins ferðamal, og orðið að
texta og tilvitnun. Héðan hafa fjölmargir ferðamenn farið
með enn meiri veraldarundur og veraldarundrun í höfði
sinu og hjarta en þeir áttu þar fyrir, og það fylgir þeim upp
frá því.
Það er með nokkurri viðkvæmni og söknuði sem við
ferðafélagar kveðjum þetta fólk, og ekki er þess að dyljast
að nokkuð náin frændsemin okkar, nær allra gestanna, við
Möðrudalsfólk dregur þar ekki úr. Það er einkennileg
kennd þessi tilbrigði sinfóníunnar og mannlífsins hljómar í
sálinni, sem snerta frændsemis- og vináttuböndin.
Jón í Möðrudal leggur reiðver á sex hesta sína til að
fylgja okkur úr hlaði, og við stigum á bak og höfum skíðin
og stafina ruggandi á hnakknefinu, og látum stíga greitt í
kalsaveðri. En þegar að Viðidal kemur er orðið hríðarlaust
veður, og þar er gripið til skiðanna, en Jón heldur til baka
með varanlegt þakklæti okkar og aðdáun, því vissulega er
þetta fágætur maður. Og ég er að hugsa um, að þessa leið,
nokkuð mikið lengri þó, fór hann einsamall á hesti fyrir
nokkrum árum, og átti það erindi að tilkynna um
voveiflegan atburð.
Þannig bar við, að unglingsdrengur norðan af Hólsfjöll-
um var léður til hjálpar austur í Möðrudal. Vann hann við
gegningar úti við, þar á meðal vatnsburð í fötum, sem var
mjög venjulegt þar sem sú heppni var fyrir hendi, að
rennandi vatn var, ellegar brunnur. Nú var drengurinn í
þessu tilfelli að taka vatn úr bæjarlæknum, sem féll fram af
allháum móhellubakka. Enginn var vitni að slysinu, en
drengurinn lá örendur undir lækjarbununni, og virtist hafa
steypst þarna niður þegar vatnsbunan féll í fötuna sem
hann hélt i haldið á, og skollið á höfuðið í harðan lækjar-
botninn, og dauðrotast.
Hugsum okkur slíka krossferð, einn á hesti um nær 40
km leið, að tilkynna vandamönnum svo voðalega frétt.
Næturnar sem ég gisti í Möðrudal —Jón hafði þá sagt
mér þessa sögu, og hlustaði á þessi myrku bomm-bomm
högg í vatnshrútnum sem lyfti læknum upp í bæinn, fannst
mér sem eins konar líkaböng væri að kveða mér þessa sögu.
En ég hrekk upp frá hugsunum mínum, við erum komnir
á skiðin, færið er brúklegt. Og að Grímsstöðum komum við
í annað sinn klukkan fimm.
Miðvikudaginn 15. marz er nokkurt frost og hríðarveður
af norðaustri, sem þó léttir nokkra stund, og við erum
ákveðnir að reyna að dragast í Mývatnssveit þennan dag.
Páll á Grímsstöðum fylgir okkur vestur fyrir Jökulsá.
Ekið er á tveimur sleðum með hestum fyrir vestur að ánni,
síðan ferjar Páll okkur yfir á byttunni og eru krapaför í ánni
til óþægðar, en ekki þó meiri en það, að Páil tók vænan
hest, steingráan, sem þeir áttu Grímsstaðamenn, og var
með útigöngustóði í bland við Mývetninga þarna vestan
árinnar. Lagði Páll hestinn til sunds í ána á eftir byttunni,
með beislistauminn innan borðs.
Oft hafði ég lifað það að sullast á hesti yfir Skjálfanda-
fljót þó krapaför væru og strykju þeim um síðuna, og oft
lagt hesta og kýr þar til sunds á eftir byttunni í skikkanlegu
veðri, en aldrei í krapaförum og frosti. En við kvöddum
Pál, og horfðum á hann róa yfir ána, síðan sáumst við ekki.
Klukkan var orðin ellefu þegar við lögðum frá ánni
vestur á fjöllin, í mikilli hríð og versta skíðafæri, og er
útlitið hreint ekki gott. En gangan er hafin og róið í áttina
vestur og komið að Péturskirkju, en lítið dokað þar, enda
ekki messulegt, en ætíð ef Pétur er nefndur eða kirkja hans
þarna, dettur manni Egill Jónasson í hug, því hann sendi
marga stökuna til Péturs, og var ekki í kot vísað, því að sá
var ekki í vanda að svara fyrir sig. En kannski man ég best,
þegar Egill kvað mér vísur sínar og Pétur kom mjög við
sögu, og var faðmur hans þá það rúmur, að hann tók yfir
allan fjallahringinn, frá Námaskarði að sjó, og allt var það
Reykjahlíð. Merkilegir menn þeir, og kannski koma nýir
merkismenn fram, ef friður verður til þess.
Við höldum frá kirkjunni í Klaustur og borðum þar af
nestisbita eins og á austurleiðinni, en stutt er staðið við,
enda líður óðum að kvöldi. Og þó skíðafærið sé batnandi
og hríðarólundin minni, er aldimmt orðið austan við
Námaskarð.
í Reykjahlíð komum við svo kl. 9 um kvöldið, og þeirri
stund fegnastir, eða ég var það i það minnsta, og þá ekki
síður matnum sem okkur var borinn og bólunum sem við
fengum að hvílast í þessa næst síðustu nótt ferðarinnar.
Margs þurftu Reykhlíðingar að spyrja, þó þeir viti allt
um heiminn það sem sjón þeirra nær til, og fjölmargt án
þess að sjá það, vissu þeir þó ekki allt um mannlífið í
Möðrudal, og öllum held ég að hafi þxótt með ólíkindum vel
sloppið hjá okkur, alókunnugum mönnum, að hreppa ald-
rei verra veður á svo langri göngu og með svo fá kennileiti,
ef út af hefði brugðið. Og mesta happið okkar að sjá
hreindýrin á fjöllunum. Hitt þótti engum merkilegt, með
slíkar hetjur sem höfðu vaðið í snjó ofan á sjálfri Jökulsá,
þess utan kafað djúpt í höfuðskepnurnar á liðónýtum
skíðaræflum og snærisbundnum togleðursskónum, að við
höfðum komið nærri þeim stöðvum þar sem Kiljan arkaði
um, þegar hann setti Bjart á bak hreintarfinum.
J-immtudagur 16. marz, og það er hríðarveður þegar við
örkum frá Reykjahlíð og stefnum í Kálfaströnd og Garð.
Ólíkt er nú hér um að litast í Kálfaströnd í hríð, eða
nokkuð mörgum árum fyrr, þegar við bræður, tveir, vorum
sendir með hest og sleða að sækja silung í Mývatn^'veit, og
við fengum að vera með þeim Isfeld og Valdimar við fyr-
irdrátt í spegilsléttu vatninu í glampandi tunglsljósi. Sé slíkt
ekki ævintýri eða opinberun fegurðarinnar, hvað getur það
þá verið?
í Garði þótti mér tvennt eftirtektarverðast. Það var ný-
lega steypt heyhlaða, sem var 20 álnir á annan veginn en 6 á
hinn. Hitt var klakhúsið með 320 þúsund sílum (hef ég
vottað í vasabók). Er það kannski prentvilla?
28 Heima er bezt