Æskan - 01.12.1940, Page 18

Jólablað Æskunnar 1940
Svört börn.
0 Eftir Aðalstein Sigmundsson. 0
Það var að fæðast barn í einhverjum svertingja-
kofanum langt suður í Afríku. Mamma þess er
brúnsvört á litinn, en barnið er ljósleitt. Svert-
ingjabörnin eru það æfinlega fyrst eftir fæðing-
una, en dökkna svo.
Jafnskjótt og barn er fætt, liefst einkennileg
fagnaðarhátið i svertingjaþorpinu. Konur þorpsins
síiga trylltan dans á auðu svæði, sem til þess er
ætlað, kring um skurðgoð og lielga hluti, sem ætlað
er að vernda barnið um ókomna æfi, fyrir áhrif-
um illra anda. Þær berja bumbur undir dansinum
og æpa ákaflega og endurtekið: „Líf, líf, líf!“
Að hátíðahaldinu loknu er móðirin flutt með
barnungann í sérstakan kofa, þar sem allt er undir
það búið, að veita barninu fóstur. Er nú stráð yfir
króann smámulinni krít eða rauðu leirdusti, en
síðan er hann sveipaður reifum úr mjúkurn ban-
anablöðum. Barnið dvelur nú með móður sinni i
kofanum, og ættingjar þess keppast um að færa
þeim allt það, sem ætla má, að geti orðið þeim að
góðu. Það er ekki litið á fæðingu barnsins sem
einkamál foreldra þess, heldur snertir hún alla
ættina, og ættarhöfðinginn tilkynnir, að fædd sé
ný móðir eða nýr liermaður. Ættstofninn allur
Svertingjabörn.
á barnið, en ekki foreldrar þess, og víða er það
siður hjá svertingjum, að börn séu ekki með
móður sinni nema fyrstu þrjú árin, sem þau lifa.
Eftir það alast þau upp á eins konar almennu
ur að lýsa förumönnunum, er voru algengt fyrir-
brigði hér á landi langt fram á síðustu öld, flökkuðu
víða um land og áttu sumir hverjir ekkert varanlegt
heimili.Nú er þetta förufólk horfið úr þjóðlífinu, en
myndirnar, sem frú Elinborg hefir dregið upp af
sumum þessara manna, verða ógleymanlegar. Bók
þessi er þó jafnframt skáldsaga og þættirnir um
förumennina felldir saman í eina heild með sögu
Efra-Ásættarinnar. Er siðum og háttum sveitalífs-
ins, eins og það var hér á landi fram undir síðustu
aldamót, lýst ágætlega, og því liefir bókin ýmsan
fróðleik að geyma, ekki síst fyrir ungt fólk, sem
þekkir lítt sumt af því, sem liún lýsir.
Frú Elinborg er af skagfirskum bændaættum
komin, fædd að Tunguliálsi í Skagafirði 12. nóv.
1891. Hún gekk í kvennaskóla á Blönduósi tvo
vetur i æsku og síðar í lcennaraskólann í Reykja-
138
vík. En þá veiktist hún og gat ekki lokið kennara-
prófi. Var hún þá um þriggja ára skeið sjúklingur
á Vífilsstöðum og allþungt haldin, en náði þó heilsu
aftur.
Tuttugu og fimm ára gömul giftist Elinborg
séra Ingimar Jónssyni, núverandi slcólastjóra, og
varð þá um tíma prestskona í sveit. Má því nærri
geta, að hún hefir lítið tóm haft til ritstarfa, þótt
hugur hennar liafi frá æsku hneigst í þá átt. —
Gegnir furðu, hve mildu frúin hefir afkastað, síðan
hún fór að gefa sig við ritstörfum.
Bækúr frú Elinborgar flytja elcki annað en góðar
og göfgandi hugsanir og eru því hollur lestur fyrir
unglinga, þar sem þær liafa einnig mikinn fróðleik
að geyma um íslenskt þjóðlíf. Ættu lesendur Æsk-
unnar að reyna að kynnast þeim, er þeir stækka
og fá tækifæri til þess. M. J.