Æskan - 01.02.1988, Page 34

Rithöfundakynning:
Stefán
Jónsson
Steján Jónsson (1905-1966) Jæddist að
Háajelli í Hvítársíðu í Borgarjirði.
Hann gerðist kennari við Austurbæjar-
skólann að loknu kennarapróji 1933 og
starjaði þar alla ævi.
Steján vann til verðlauna í smá-
sagnakeppni Eimreiðarinnar 1933 og í
Jyrstu bók hans voru smásögur Jyrir
Jullorðna. Hún nejndist Konan á klett-
inum (útg. 1936) - og dró najn aj verð-
launasögunni. Hann sneri sérsíðan að
Ijóðagerð Jyrir börn. Ljóðakverið Sagan
aj Gutta og sjö önnur Ijóð kom út 1939
og Hjónin á Hoji 1940. Fyrsta barna-
saga hans var gejin út 1941 og heitir
Vinir vorsins.
Steján var ástsæll hójundur sagna
og Ijóða Jyrir börn og unglinga. Hann
gaj út 12 skáldsögur ætlaðar þeim, tvö
smásagnasöfn og nokkrar litlar Ijóða-
bækur. Það er við hæji að Jjalla um
verk hans og birta sýnishorn í tveimur
tölublöðum. Að þessu sinni tökum við
Ijóðinjyrir.
EJlaust þekkið þið öll einhver barna-
Ijóð Stejáns, til að mynda Söguna aj
Gutta, Aravísur og Óla skans. Hann
ortí Jlest Ijóðin við alþekkt sönglög, -
við önnur haja verið gerð skemmtileg
lög - og mörg þeirra er að Jinna á
hljómplötum. Þið munið kannski að
Bessi Bjarnason leikari hejur sungið
um Gutta, rausnarkonuna Rönku og
Jleiri og Björgvin Gíslason (sonur Gísla
Rúnars og Eddu Björgvinsdóttur leik-
ara) hejur líka Jlutt Guttavísur einkar
skemmtílega.
Ljóð Stejáns eru vel kveðin, leikandi
létt og lipur til lesturs og söngs. Glettni
og gamansemi einkennir þau en boð-
skap kemur hann ojt til skila íjáum
orðum. Steján snertir að sjáljsögðu
einnig viðkvæma strengi. Til dæmis
um hvort tveggja má taka Ijóðið um
„tójramanninn": Átta ára ojurhuginn
Sveinn er stundum kóngur í hugar-
heimi sínum og hejur vald áJlestu - en
þykir öruggara að verða ajtur litli
drengurinn hennar mömmu sinnar og
hans pabba þegar kvöldar með kol-
dimmu húmi:
Úr einum ham í annan Jer
og er það léttur kross.
Til skiptis kind og kýr hann er
og kóngur, bíll og hross.
Á kvöldin þegar sól er sest
og svejninn ræður einn
þá virðist honum vera best
að verða afturSveinn.
Þá andar hann laust og létt og rótt
og leikur roði um kinn,
en mamma kemur kannski hljótt
og kyssir drenginn sinn.
Stejáni var létt um að yrkja. Ljóðin
eru á eðlilegu, mæltu máli og auðskilj-
anleg. Yrkisejni eru úr daglegu liji í
sveit og borg, um leiki barna og aj
skoplegum atvikum.
Þess má geta að ritsajn Stejáns var
endurútgejið í Jyrra. (ísajoldarprent-
smiðja)
Auk Sögunnar ajGutta og Hjónanna
á Hoji haja komið út Ijóðakverin: Það
er gaman að syngja; Þijú ævintýri
(endursögn úr norsku); En hvað það
var skrýtið (ejtir enskum barnavísum)
og Lítil bók um dýrin.
Kvæði
um
kálf
Lag: Frjálst er í fjallasal.
Loks var nær ljósinu
leiddur úr fjósinu
Grettir, sá glaðlyndi kálfur.
Eins og þið sjáið sjálf,
sagan er bara hálf,
halann sinn hóf ann upp sjálfur.
Stundarkorn stóð hann kyrr,
starði út um fjóssins dyr,
kálfshjartað kroppinn hans hristi,
uns hann sig átta fór.
Ógn var nú jörðin stór!
Sjálfstjórn að síðustu missti.
Grettir sig gretti og hló,
greyið var kálfur þó,
þess vegna á gætni svo gleyminn.
Hóf sig nú hátt og létt
hann yfir fjóssins stétt,
hentist svo beint út í heiminn.
Húrra! og hjartans þökk!
hugsaði; síðan stökk
hann. Það var leitt mjög að heyr’ ufl1,
Kominn var kálfurinn
á kaf niðr’í fjóshauginn.
sokkinn með öllu upp að eyrum.
Öll börnin örguðu
og Gretti björguðu.
Slíkt eru fagnaðarfréttir.
Svona er sagan öll,
svo hljóp hann út um völl.
Glaðlyndur kálfur var Grettir.
34
ÆSKAH