Æskan - 01.05.1988, Page 5

F«mlk°nar pabbar
^aldafbls.4
Ý •
verPa Ótölu-
sífan 5Ölda e8g)'a en dey)'a
öireða hafa sig á brott.
Unga pA 3vnaSt egg SÍn 0g
ar=8bvSa lrfur’ l-d- geimng'
í h'0 Ur 0g maurar-
bernan U,gna'samfélagi gætir
n°kk lrfanna- Kvendýr
sk)aldbaka tCgUnda Vama'
fyrir . na koma eggjunum
þar 3 karldýranna og
ban 1, , a t>au að vera uns
^klekjast út.
að fegCl að 8ætt kemur í ljós
föð„ ,Ur 1 dýrheimum sinna
veB . • utVerkmu misvel - al-
'Us °g pabbar okkar. . .
^jallalóu-pabbi
liggur
Fu á eggjunum
að ^|ail)ón hjálpast oft að við
Une Uga ut eggjum og mata
tnes. ,a' Stundum lendir það
g^mömmunni.
n)á fjallalóum er þessu
útjj , . Veg varið. Kvenfugl-
Pöru loiar til karlsins, stýrir
yfir..vardansinum og gætir
^ðasvæðis þeirra. Karl-
UriUrtu hins ve8ar við eggj-
Verpt Pegar þeim hefur verið
Jj
Utakf11? irSgur einn á í mestu
hanjj dum- Svo óhræddur er
hfejð vð bægt er að taka
bví „flð 1 hendur sér og lyfta
ötjjj „P án þess að hann sýni
fot-vil vtðbrögð en að litast
^°tUa - Um' Pegar nngarnir
ha^, Ur eggjunum gætir
eta l neirra og gefur þeim að
lleygPangað til þeir eru orðnir
*skAN=
Ófrískur pabbi?
Sæhesturinn er sérstæður fískur - ekki
aðeins í útliti. Þegar karl- og kvenfiskur
hafa parað sig dansa þau um og kinka
ákaft kolli!
Hrygnan gýtur síðan eggjum. Þó ekki
hvar sem er. Hún dælir þeim inn um lítið
op á seiðapoka framan á maga hængsins.
Hún kemur þar fyrir um það bil 200
eggjum og skyndilega er hann kominn með
mikla bumbu!
Þegar eggin klekjast geta seiðin ekki
komist út af sjálfsdáðum. Pabbinn verður
nánast að kreista þau úr sér eitt af öðru.
Þetta er ekki tekið út með sitjandi
sældinni: Hann tekur svo á að hann kastasl
nokkra sentimetra aftur á bak þegar hvert
seiði skýst út! Að þessu loknu gætir hann
seiðanna og elur þau upp þar til þau eru
fær um að bjarga sér sjálf.
Umhygcyusamur faðir
Moldvörpurnar hfa einsetu-
lífi í neðanjarðargöngum sín-
um. En þannig er ekki alla
þeirra lífstíð. Þegar að pörun
kemur grefur karldýrið sig
inn í bústað kvendýrsins eða
öfugt.
Karldýrið fangar kvendýr-
ið og lokar það af inni í hhð-
argangi. Oft eru margir karl-
ar á höttunum eftir sama
kvendýri. Þá takast þeir
grimmilega á og sá sem ber
sigurorð af hinum hlýtur
prinsessuna!
Parið fer saman til að afla
fæðu og annars sem það tek-
ur sér fyrir „hendur“ - eins
og það leitist við að kynnast
vel. Síðan grefur það stóra
holu út frá einum ganginum,
klæðir hana að innan með
mjúku efni og tekur sér þar
bólfestu um hríð.
Moldvörpupabbi tekur
föðurhlutverkið mjög alvar-
lega. Hann annast ungana vel
og lengi með móður þeirra.
Þegar ungarnir eru orðnir svo
stórir að þeir geta séð um sig
sjálfir skilja foreldrarnir og
eru eftir það einir með sjálf-
um sér.
Karldýr einnar tegundar af
| engisprettum er svo áfjáð í að
I verða pabbi að það fórnar líf-
: inu til þess.
Eftir frjóvgun etur kerling-
in karhnn! Hún er stærri og
sterkari en hann og nógu
Ihungruð til að nýta tækifærið
og gleypa hann.
Þetta er sannarlega grimm-
úðlegt - en viss huggun er í
því að honum tókst þó að
ljúka aðal-ætlunarverki sínu:
að auka kyn sitt.
Þannig getur líka farið hjá
sumum kóngulóategundum.
Kvendýrið er miklu stærra
en karlinn. Séður kóngulóa-
pabbi tekur með sér dauða
flugu og gefur kerlingunni
svo að hún hafi ahan hugann
við að eta meðan hann trygg-
ir sér framhaldslíf í afkvæm-
■ um sínum.
(KH endursagði eftir greininni Se
sá’na pappor úr sænska barnablað-
inu Kamratposten, 1. tbl. 1988.
Greinin er eftir Önnu Lagerman.
Teikningar: Sonja Hárdin. Ljós-
myndir: Ibl. og Myra Bildarkiv)