Almanak Ólafs S. Thorgeirssonar - 01.01.1928, Side 42

32
urinn 1879-80 á hiÖ skrifaða blað Fjalla-Eyvindur að
hafa verið stofnað í Garðar bygð, og Stephan G. Step-
hansson að vera ritstjóri ]>ess. En á þessu er sá hængur,
að Stephan kom ekki í bygðina fyr en 1880. Nefnt blað
fór að koma út veturinn 1880-81, og þá var Stephan rit-
stjóri þess..
Þess er getið að söfnuður hafi verið stofnaður á
Garðar 1880. Svo er þess einnig getið að nýr söfnuöur
var stofnaður þar 1885. Hét sá fyrri Park söfnuður en
sá síðari Garðarsöfnuður. En ekkert um tildrögin til
þess, að þar urðu tveir söfnuðir, og ekkert um það, að
þessir tveir söfnuðir sameinuðust til að mynda söfnuð
þann ,sem enn er við lýði, og ber nafnið Garðarsöfnuð-
ur. — “Menningarfélagið” er nefnt og aðal stofnendur
þess, en enga úrlausn fær maður á því að i hópi þeirra
eru menn, sem áður komu mikið við kirkjumál, en snúast
upp frá þessu mjög á móti kirkjunni og hennar starfi.
Má t. d. nefna Brynjólf Brynjólfsson. sem að kunnugra
manna frásögn hélt uppi lestrum á sunnudögum í Vída-
lins postillu fyrir þá er vildu koma saman í prívathúsi og
hlýöa á hann, jafnvel eftir að séra Hans Thorgrímsen var
seztur að í bygðinni. Saga er ekki einungis viðburðir,
heldur líka tildrög. Jafn lauslega er vikið að kirkjumála-
deilunni, sem siðar kom upp í ibygðinni. Ekki ætlast eg
til þess af höfundinum að fara ífarlega út í þessar sakir,
en einhverja ofurlitla viðleitni ætti að sýna í þá átt að
gera gang sögunnar ljósan með því að nefna einhver til-
drög.
Mörgum félögum, sem mikla þýðingu höfðu fyrir
bygðarlífið, er algerlega slept úr. Má t. d. nefna málfunda
félagið “Gjallanda,” er um eitt skeið stóð í miklum blóma
aö Garðar. Á sama tíma var annað svipað félag norð-
vcstur af Garðar, upp við fjöllin svokölluðu, og minnir
mig að það væri nefnt “Vestri.” Voru svo kappræður