Dýravinurinn - 01.01.1889, Blaðsíða 37

37
Af Vígja er þessi saga:
„f>á er Ólafr var á Irlandi, var hann staddr í herför nökkurri, ok fóru
þeir ineð skipum. Ok þá er þeir þurftu strandhöggva, þá ganga menn á land
ok reka ofan fjölda búsmala, IJá kemr þar bóndi einn ok bað Oiaf géfa sðr kýr
þær er hann átti. Ólafr bað hann hafa kýr sínar el' hann mætti kenna: ok dvel
ekki ferð vára. Bóndi liafði þar mikinn hjarðhund; hann vísaði hundinum í
nautaflokkana, ok váru þar rekin rnörg hundruð nauta. Hundrinn hljóp um alla
nautaílokkana, ok rak brott jafnmörg naut, sem bóndinn sagði at hann ætti. ok
váru þau öll á einn veg mörkuð; þóttust þeir þá vita at hundrinn mundi rett
kent liafa. f>eim þótti hundr sá furðu vitr. f>á spyrr Olafr ef bóndi vildi gefa
honutn hundinn. Gjarna, segir bóndi. Ólafr gaf honum þegar í stað gullhring
ok het honum vináttu sinni. Sá hundr hét Vígi ok var allra hunda beztr; átti
Ólafr hann lengi síðan“.
í Heimskringlu er þetta einnig sagt, um Vígja:
,.f>órir hjörtr flýði inn til lands ok hljópu þar af skipum. En Ólafr
konungr fylgdi þeim; hljópu þeir ok af skipum ok ráku þá ok drápu. Varð
konungr þá enn freinstr sem jafnan, þá er slíkt skyldi þreyta. Konungr sá, hvar
J>órir hjörtr hljóp; hann var allra manna lóthvatastr; konungr rann eptir honum,
ok fylgdi honum Vígi hundr hans. J>á rnælti konungr: Vígi, tak hjörtinn! Vígi
hljóp l'ram eptir J>óri ok þegar upp á liann. J>órir natn staðar við. f>á skaut
konungr kesju at J>óri. f>órir lagði sverði til hundsins ok veitti honum sár inikit;
en jafnskjótt íló kesju konungs undir hönd f>óri. svá at út stóð um aðra síðuna.
Lét f>órir þar líf sitt, en Vígi var borinn sárr til skipa. Ólafr konungr gaf grið
öllum mönnum þeim er báðu ok kristni vildu taka“.
í Heimskringlu er ekki fleira sagt, af Vígja, en í sögu ólafs konungs
Tryggvasonar í Fornmanna-sögum er sagt frá því, að Vfgi var á Orminum langa,
þegar hann var unninn og Ólafur konungur fjell:
„Einarr þambarskellir ok þeir menn aðrir. er Eirikr jarl hafði grið gefit
eptir bardagann fóru norðr til Noregs ineð jarli. Vígi hundr Ólafs konungs hafði
legit í furrúmi á Orminum fur lyptingunni um daginn meðan orrustan var, ok
svá aila stund síðan; en er jarl kom austr í Víkina með Orminn, þá gekk Einarr
þambarskelfir þar til sem hundrinn lá, áðr hann gekk í iand ok mælti: drottin-
lausir erum viö nú Vígi! segir hann; við þessi orð spratt hundrinn upp gnístandi,
ok gnöllraði hátt, svá sem hann hefði hjartverk tekit, rann hann á land með
Einari, ok gekk upp á einn haug, þar lagðist hann niðr og vildi at engum manni
mat þyggja, én þó varði hann öðrum hundum, dýrum ok fuglum fæðlsu sína;
tárin hrundu ór augun niðr um trýnit, svá grét hann sinn lánardrottinn, og lá
þar til þess er hann var dauðr“.
*
* *
Margir mestu menn sögunnar hafa verið miklir hundavinir. f>annig er
3