Dýravinurinn - 01.01.1889, Blaðsíða 5

Menn og dýr.
in og dýr eru venjulega talin aöskilin, enda er þoirra
mikill munur, þar sein menntun, málfæri og skynsemi
gæddur, ódauðlegur andi er það, sem maðurinn hefur fram
yfir þau; enn þetta er líka allur munurinn; líkamlegt
líf, þroski, lífsskilyrði, líkamsbygging og annað eðli er
hið sama, og það svo, að hver sem þekkir til hlítar
líkainsbyggingu mannsins, þekkir einnig nokkurn veginn
líkamsbyggingu flestra dýra, þeirra sem „DýravinurinnC£
talar um. Um hin lægri dýr er ekki að tala hjer.
Og þó standast mennirnir ckki reiðari en þegar þeim er að einhverju
leyti líkt við dýr, eða þegar þeim er skipað í flokk með þeim. ,,I>ú ert eins og
dýr'"!, ,.þú lætur eins og skepna11, „þetta er svo dýrslegtu, þetta eru svo vond
illmæli, að ekki verða verri fundin, að mönnum finnst. Og þó eru mennirnir ekki
annað enn dýr, en hið æðsta dýr, drottinn og konungur allra guðs lifandi skepna.
Enn menn hafa ekki viljaö trúa nema helfingnum af þessu; konungur
allra skepna hefur rnaðurinn viljað vera, og enda staöið sig vel í því að vera
þeirra harðstjóri. Enn er það nokkur furða, þó að menn hafi verið harðstjórar
dýranna, kvaliö þau, þjáð og þjakað, þessa þolinmóðu aumingja, sem vantar inálið
til þess að kvarta, þegar þeir hafa gerzt níðingar sinnar eigin kynslóðar, og pínt,
kvalið og þrælkað hina svörtu bræður sína í mannúðarinnar nafni?
■»
* *
Vjer erum vanir að kalla dýrin skynlausar skepnur; jeg veit varla
af vitlausara oröi í málinu enn þessu oröi; það er öðru máli að gegna enn því
að dýrin vanti skyn, enn auðsæjast er það þó á því, að þau hafa það til að
bera, að þau eru misjafnlega skynsöin; það er mikill munur á viti hunda sín á
milli; sama er að scgja um hesta og fje; þetta er það, sem inenn geta daglega
sjeð, ef menn vilja láta svo lítið að veita skepnunni meiri athygli en þá, að nota
hana sjer til þarfa sem frekast er unnt, og láta hana síðan eiga sig.
1