Heimilisblaðið - 01.01.1946, Blaðsíða 7

7
ÖEIMILISBLAÐIÐ
^ÁLARALIST XI.
Síðari grein
Rubens - maðurinn og málarinn
jjubens var mjög heiðarlegur, þegar hann
seldi myndir sínar. Hann liafði þann sið
'* b'sa myndinni nákvæmlega, kostum henn-
ar °g göllum, segja til, hvort um frummynd
Var a^ ræða eða eftiriíkingu. Hann virti frum-
j^yndirnar venjulega tvöfalt verð miðað við
einan kostnað við þær, í léreftinu, litunum
s. frv_ f>egar Rubens eitt sinn sendi tíu
"yndir ti] Sir Dudle Carlcton sem greiðslu
j! i°rUum marmaragripum, er liann liafði
C"* ”................’
er8“.
etlgið til safns síns, skrifaði hann skrá með
Verri mynd: „Elgurinn er málaður af Snvd-
j ’ »máluð af mér, nema þetta dásamlega
ail,!slag, sem sérstakur snillingur á því sviði
. Ur gert“. „Eihn nemenda minna byrjaði
^ ^yndinni, og liún er enn ekki fullgerð.
S skal ljúka beimi sjálfur, svo að hún megi
ast frummynd frá minni hendi“. „Bezti
e*nandi minn málaði hana (Van Dyck), en
'yyrfór
ar *?^ru ^réfi segir liann: „Yðar hátign ósk-
6já]f^nS e^lir ^a myndir> sem eg mála
jj. Ur- Þér megið þó ómögulega halda, að
i Uar myndirnar séu aðeins stælingar. Ég vinn
a^r aiia jafna það mikið upp, að þær verða
þa; ^ U síður mínar eigin myndir, en
verð'“1U metnar miitið minna og seldar lægra
1 • Og þessi djarfa játning sýnir vel kaup-
égTd11111 1 sniiiinnum: „Ástæðan til þess að
}l).Vl lieldur borga marmarann með myndum
þá lU,n Cr ^sBós. Þótt ég ofmeti þær ekki,
ag °sta þær mig lítið, og yðar liátign veit,
ej UlaÚur er frjálsari að tína blóm í sínum
fétt'1 en llar se,n aðrir liafa húsbónda-
]. n> Auk þess lief ég á þessu ári lagt í
Ve iUa<’arsamar byggingar, og ég vil ekki
jjn^ra l>eirra hluta, sem meir eru mér til
ræð^U en SaSns’ korna mér í fjárhagsvand-
Ur V1 re>'ndar er eg enginn prins, lield-
^nvaður, sem vjnnur með höndum sínum“.
.endingurinn svaraði snoturlega: „Ég tek
tVejlr Ocst af því, sem þér hafið skrifað í
þér111 SÍ3ll8tu inéfum yðar, nerna, þar sem
Segið í hinu fyrra þeirra, að þér séuð
enginn prins, ég álít yður vera Principe di
pittori et galant huomini — (bréfaskriftirn-
ar fóru fram á ítölsku) — prins allra heims-
ins málara og mesta sæmdarmann“.
Á fimmtán fyrstu lijúskaparárunum, sem
voru friðsæl og ánægjuleg, tókst Rubens að
afkasta ótrúlegri vinnu. Málverkavinnustofa
hans eða verksmiðja var í fullum gangi og
allir kepptust við að leggja liinum stórbrotna
meistara lið. Rubens gekk að verki sínu án
minnstu órósemi, hversu stórkostleg sem verk-
efnin voru, er fyrir lágu. Rólegur og æðru-
laus fór hann hamförum. Framleiðsla lians
var sérstakt fyrirbrigði á Niðurlöndum —
í raun og veru algert nýmæli á listasviðinu
síðan Raphael starfrækti hið svonefnda róm-
verska freskomyndafélag — tilhoð streymdu
að livaðanæfa frá kirkjunni, þjóðliöfðingj-
um og fyrirmönnum. Hann tók þeim öllum
og uppfyllti allra kröfur, frá hinni miklu
skreytingu — 40 mynda — í Jesúítakirkjunni
í Antwerpen — til teikniitgar til að skera
út eða vefa eftir. Og þrátt fyrir alla þessa
iðju gaf hann sér tíma til að skrifa bók um
byggingarlist og aðra um forna gimsteina.
Hann heimsótti einnig Holland sem stjórn-
málafulltrúi spönsku stjómarinnar. Filippus
IV. gerði hann að aðalsmanni fyrir störf lians
í opinberri þjónustu, og sendi lionum tilsvar-
andi tignarbúing, sem Rubens þótti lieldur
lítilfjörleg skrautklæði.
Málverkin frá þessu tímabili eru næsta
sundurleit, livað viðfangsefni snertir, eins og
gefur að skilja. Þau verða ekki öll sett í fyrsta
flokk, en flest þeirra, sem gerð em af Rub-
ens sjálfum — eða mörg þeirra — em þó
meðal beztu verka hans. Meðal meistaraverka
frá þessum tíma mætti nefna: „Hinn mikla
fiskidrátt“, sem málað var á einum . degi;
„Síðasta samkoma hins heilaga Frans“ (Ant-
werpen); „Fjötur Leukippos-dætra“ (Miin-
chen); „Bardagi Amazons“ (Múnchen);
„Flóttinn til Egyptalands“ (London) á einka-
safni; „Tilbeiðsla vitringanna“ (Antwerpen);