Heimilisblaðið - 01.01.1946, Blaðsíða 9

9
11EIMILI S B L A ÐIÐ
'ar litið á þær með fullum rétti á sínum tíma
Hafa þær nú að mestu glatað ágæti sínu;
Seftl ®ögulegar myndir voru þær aldrei áreið-
amegar eða réttar, nema þá ein eða tvær,
Serstaklega krýningarmyndin. En sem lista-
'erk verða myndirnar alltaf taldar meðal
s|°rkostlegustu sigra á sviði málaralistarinnar.
j. 'er einstök mynd gelur þó ekki talizt taka
^ a,w öðrum þeirn verkum, sem Rubens gerði
en heildin hlýtur ávallt að bera vitni
Peiin anda, sem ekkert gat fjötrað eða haldið
þólt viðfangsefni væri honum skorin
við
öeglur.
að má segja, að málaralistinni hafi þrí-
se|?ls tekizt að opna mönnum heima nýrrar
,. ’d'Unar. Fyrsta sköpunin er skreyling Giotto
‘ Kapellunni í Padua, önnur, þegar Miehel-
jC^Io málaði Sixtinsku kapelluna. Síðan
sk 6118 ^ei^’ Hafa engar sambærilegar vegg-
^eytingar verið gerðar.
fQ ,U^ens tók harla lítið tillit til lífsferils eða
e<Utíðar ekkjudrottningarinnar, heldur bjó til
j)e.gl tttyndir sínar úr trúarhugmyndum þeim,'
ttunt og kristnum, sem lágu í loftinu og
v a.Uu Háði og aðhylltist. Ekkjudrottningin er
'ji.1, ^ 1 úet af gyðjunum Nekt, Sagnfræði og
örl nfræ3i; Gyðja auðæfanna gætir hennar;
^adísirnar spinna henni örlög; listagyðj-
,,v+Ur 8já um menntun hennar og uppeldi;
gejl|Ur undirdjúpsins fylgja lienni til Mar-
j. esí Jupiter og Juno eru gestir í brúð-
eit l’1 ^lenuar- Eri engum dettur annað í lnig
th , ?.r u Gam hjá raunveruleikanum og sjá
9r lrnar í gegnum gleraugu táknfræðinn-
je’ ® engum dettur í hug að hnjóta um sögu-
rangfærslUr' Bubens liefur með þessum
e>md11 ^1 S^aPa^ nýja veröld, veröld, þar sem
iteld V°^æ®1 °fí vesaldómur á ekki lieima,
fr r sýnir þann andlega kraft, sem nýtur
rýnv U ^engis og getur leyft sér að út-
be ? Þeim þáttum mannlífsins,
sem mest
°g flestra örlögum samtvinnast: harma
8
var ?. an Hann starfaði að þessum verkum,
ríki U,ens hrundið i'it á liið hála svell utan-
Ni38stJornmálanna. Sættin milli Spánar og
d;jjglr anda var rofin. Erkihertoginn liafði
trý Gahella kaus Rubens sem sáttafull-
i,0,r s!nn. Meistarinn hafði ekki mikla þekk-
am v ^ 8tj<>rnmálum, en álitið var, að hent-
'æri að ®enda hann til sáttatilrauna held-
ur en áróðursmenn stjórnarinnar, sem menn
liöfðu illan bifur á. Hann var sendur til Hol-
lands til þess að reyna að treysta sambandið
milli Niðurlandanna að nýju. Vald Spánar
fór þverrandi og drottningin gat ekki vænzt
þess að geta haldið uppreisninni niðri, þar
sem Englendingar voru reiðubúnir að korna
til hjálpar og gera árásir á flota hennar, sem
var mjög dreifður. Sáttaboðum liennar var
hafnað og Rubens tókst ekki að koma á friði.
En Spánarkonungur lilaut þó að taka eftir
stjórnmálahæfileikum hans, enda var hon-
um falið það vandasama hlutverk að ræða
við Englendinga um sættir. í París hitti hann
að máli hertogann af Buckingham og hafði
hann brátt í vasanum og lét hann kaupa af
sér málverk fyrir 100.000 florínur. Næsta ár
dó kona hans og liann flýtti sér til Antwerp-
en. „Vissulega“, skrifar hann, „lief ég misst
bezta vin minn. Ég gæti — hvað segi ég —
ég lilýt að dá haria og lofa þess vegna, því
að hún var laus við alla þá galla, sem þjá
kyn hennar: Skapleysi, kvenlega veiklundar-
semi. Hún var aðeins gæði og ástúðleiki —
síðan lnin dó er veröldin linípin og döpur
í augum mínum“.
„Til þess að létta harma mína“, eins og
hann skrifar, „fleygði hann 6ér út í stjórn-
málin“ og um há-sumarið fór liann ríðandi
éftir fjallaveginum að hinum umlukta hjarta-
stað spænskra stjórnmála, Madrid. Heilt ár
leið, þar til hinn svifaseini einvaldi Spánar
gat áttað sig á stöðu Englendinga í stjóm-
málum Niðurlanda, en Rubens beið og not-
aði tímann til að mála. Konungurinn, drottn-
ingin og flestir af meðlimum konunglegu fjöl-
skyldunnar sátu fyrir hjá honum. Og án þess
að móðga eða vekja afbrýði málara liirðar-
innar, Velasquez, skreytti liann sali og liallir.
Fyrir augum Velasquez, sem var miklu yngri
maður, málaði liann eftir eða réttara sagt
þýddi myndir Titians, og opinberaði án
minnstu varúðar þekkingu sína og kunnug-
leik á list Feneyja og opinberaði leyndardóm
sinnar eigin listar; og eins og til að kóróna
hispursleysi sitt og bersögli hvatti hann Fil-
ippus til að senda liirðmálara sinn til Italíu.
Að lokum hélt Rubens til Englands með
einkaboðskap frá Filippusi og var honum
tekið mjög frjálslega og ástúðlega af Karli
I., sem var mikill aðdáandi lista. Hér biðu