Heimilisblaðið - 01.11.1950, Blaðsíða 21
HEIMILISBLAÐIÐ
177
ar 8tunur. Það var hið eina,
er rauf þögnina í herberginu.
— J á, herra etatsráð, ég
verð að segja það eins og
það er — ég — hef verið
afbrotamaður!
Gamla kaupmanninum, með
skyggðan skjöldinn sinn, til
jafns við livaða aðalsmann sem
vera skyldi, hnykkti alvarlega
við. Hann spratt upp úr sæti
sínu og staðnæmdist frammi
fyrir Kruse. Allt fas lians og
svipur bar þess ljósan vott,
hversu forviða hann var.
Hvesst augun, samanbitnar,
blóðlausar varirnar og hrukk-
umar á enninu, og öll per-
sónan virtist eins og æpa:
— Hvað segið þér, maður?
En Gemer etatsráð mælti
aldrei orð frá vörum er hann
komst í geðsliræringu, eða úr
jafnvægi, lieldur aðeins, þeg-
ar hann var rólegur og gat
greinilega dæmt um álirifa-
gildi þess, er hann mælti. Eng-
inn, -— ekki einu sinni neinn
af undirmönnum hans, liafði
nokkurn tíma lieyrt liann
segja óyfirvegáð orð eða
ógætilegt. Þetta átti ekki ein-
göngu rót sína að rekja til
meðfæddrar, viljasterkrar
8kaphafnar hans, drenglyndis
og mótaðrar réttlætistilfinn-
ingar, heldur var það eimiig
árangur af ákaflega ströngu
uppeldi og fordæmi föður
hans. Hin gullna en erfiða
meginregla: — Hugsaðu áður
en þú talar — var eins og
mótuð inn í hann daglega frá
blautu barnsbeini, svo að það
var orðið honum órjúfanlegt
lögmál. Þess vegna þagði liann
einnig nú. — Hann beitti sig
sterku vilja-átaki og tók sér
aftur sæti, og gaf merki með
hendinni, sem skilja mátti
sem: — Jæja, haldið áfram!
Kmse sat og grúfði andlitið
í liöndum sér. Nú, þegar al-
vara raunveruleikans var kom-
in, reyndist þetta örðugra en
hann liafði liugsað sér það.
Hann, sem orðinn var hátt-
settur og liúsbóndinn liafði
metið mikils og sýnt margvís-
legan sóma í einu og öðm,
hann, sem litið var upp til
með virðingu og trausti, liann
sat nú þama svo niðurlægð-
ur sem mest mátti verða, með
flekkað nafn og mannorð og
lieiðri sviptur, svo að smánin
keyrði hann til jarðar. Þannig
sat hann alllengi. Honurn
fannst liann ekki geta sagt
meira. En allt í einu varð
hann þess var, að hendi hans
var gripin mjúku taki og liann
heyrði livíslað í eyra sér:
— Segðu frá öllu, vinur
minn! Guð veit um það allt,
eins og þú kannast við.
Guð! — Þar kom það aftur
— þetta volduga orð og mátt-
uga. — Já, liann ætlaði að
segja frá, — nú gat hann það,
og svo lióf hann aftur máls:
— Ég átti svo gott lieimili,
að fáir eiga það jafn gott,
yndislega og elskulega móður,
og föður, sem ég virti sem
göfugasta og bezta mann, sem
ég hef þekkt.
Faðir minn var vel efnum
húinn og ekkert var tilsparað
að því er menntun mína snerti.
Ég lauk stúdentsprófi, en af
því að liugur minn stóð til
kaupsýslustarfa gekk ég í
verzlunarskóla og lauk námi
þar með ágætu prófi.
Þegar ég var búinn að vinna
á skrifstofu föður míns í tvö
ár fékk ég stöðu hjá fyrirtæk-
inu Levin og Sonur í Ham-
borg. Þar var ég í þrjú ár.
Svo fór ég til New York,
því að þar liafði ég fengið
vellaunaða gjaldkerastöðu í
banka einum.
Skömmu seinna kom þetta
fyrir.
Ég átti fósturbróður, sem
foreldrar mínir höfðu tekið
að sér, og hann var eins og
aðskotadýr í tvennum skiln-
ingi í okkar friðsæla reit. Það
fór snemma að bera á slæm-
um tilhneigingum hjá hon-
um; hann varð fíkinn í að
spila og drekka. Þar á ofan
var liann ólieiðarlegur. Öllu
því, er faðir minn kostaði til
lians, var eins og kastað á
glæ. Hann var latur og sótti
slæman félagsskap. Það er
sárt að þurfa að segja þetta,
en það verður að fylgja því,
sem ég verð að segja frá, því
að saga þessa bróður míns
fléttaðist á raunalegan hátt
inn í mína sögu.
Kruse varð orðfall um
stund og hann greip um hönd
konu sinnar.
— Svo var það eitt sinn,
að ég fékk bréf frá þessum
bróður mínum, þar sem liann
sagði mér, að faðir minn væri
kominn í fjárþrot. Vinur lians
einn hafði lent í fjárhagsvand-
ræðum og faðir minn gengið
í ábyrgð fyrir hann, og á þann
hátt misst allt, sem liann átti.
Tveim dögum seinna fékk ég
svolátandi símskeyti:
„Símsendu þrjú þúsund
krónur, annars ekki liægt að
forða föður okkar frá smán“.
Þér munuð geta því nærri,