Heimir - 01.09.1908, Síða 22
70
HEIMIR
mér. Eg hefði heldur viljað búa í lágu hreysi, meö fléttaðann
vínvið fyrir dyrustafi og horfa á berin roðna undan kossum
haust-sólarinnar. Eg hefði heldurviljað vera bláfátækur bóndi,
með ástríka konu við hlið mér, er sæti við prjóna sína í rökkr-
inu, með börnin á knjám mér og arma þeirra um háls mér; eg
hefði heldur viljað vera sá maður, og hverfa ofan í þvingandi
þögn hins dreymandi dufts, heldur en vera keisaraleg persóna,
valdagjörn, drápgjörn og fræg eins ogNapoleon mikli. Já, eg
víldi þaö heldur—þúsund sinnum heldur.—
HETJUR OG HRÆSNARAR.
Trúið þið því, að mér finnst stundum að allir hræsnarar
heirrsins eigi ekki einn einasta ærlegan blóðdropa til í æðum
sínum. Mér þykir illt að vita til þess, að nokkur maður hafi
nokkurntíma dáið píslarvættisdauða fyrir trú sína. Eg vildi að
þeir, sem það geta, öfluðu sér vegsemdar á annan auðveldari
hátt. Það er sorglegt að sjá góðum og trúum nianni fórnfært,
fyrir dálítinn fllokk af hálfgjörðum skepnum og villidýrum. En
það eru altaf til menn, einhverstaðar, sem ekki vilja víkja hárs-
breidd út af réttum vegi. Það eru altaf, einhversstaðar til göf-
ug hjörtu, viljug til að deyja fyrir háleita sannfæringu; og væri
það ekki fyrir slíka menn, þá værum við enn í dag jafnir viltum
rándýrum merkurinnar. Það hafa verið til menn sem ekkert
vildu eía ofan í sig aftnr; og hefðu þær fáu, hraustu hetju-sál-
ir ekki verið til, á öllum öldum, meira og minna, þá værum vér
ennþá mannætur, með dýramyndir brendar á brjóst vor, dans-
andi kringum eitthvert höggorms-skurðgoðið.
Þegar eg les þessar hræðilegu bækur, finnst mér stundum
að eg hafi orðið að þola allar píslirnar sjálfur. Mér finnst eg
hafa staðið á strönd útlegðarlandsins, og horft tárvotum augum
í áttina til föðurlandsins og heimkynna minna. Mér finnst eg
hafa legið bundinn fram á einhverri sandströndinni, bíðandi
þess, að verða svelgdur af flæðandi öldum hafsins. Mér finnst
sem neglurnar hefðu verið rifnar af fingrum mér og nálum