Heimir - 01.04.1910, Blaðsíða 3
HEIMIR
171
lærdóm Gyöinga á þeim tímum. í ööru lagi var hann nokkuð
knnnugur grískri mentun og óbeinlínis undir áhrifum grískra
hugmynda; hvorttveggja þetta kemur í ljós í skoöunum hans.
Trúarskoðanir Páls eftir aö hann varö kristinn eru rnarg-
brotnar og að ýmsu leiti fremur óskýrar. Guöshugmynd hans
er aöallega hin sama og lnm var alment hjá Gyðingum. En
samkvæmt hans skoðun er Jesús ekki hinn þjóðlegi Messías,
sein hann var í augum lærisveina sinna; hann er vera, sem
stendur mitt á milli guös og manna, guömaöur. Þessi guö-
maður hefir altaf verið til frá upphafi veraldar, hann er hin
fyrsta og liæðsta sköpuð vera, maöurinn er skapaður eftir
honum. Þessi vera birtist í Jesú frá Nazaret, er líflátin og rís
upp, til aö hverfa aftur til sinna fyiri bústaða. Með því að
deyja hefir hann frelsað mennina frá dauöa, sem var hlutskifti
þeirra, vegna þess, aö þeir ekki gátu lifað samkvæmt lögmálinu.
Eins og hann reis upp eiga þeir einnig að rísa upp og verða að
verum líkum honum. Trú, það er traust á að hinn dáni og
upprisni jesús hafi afrekað þetta, er það sem gerir manninum
mögulegt aö verða sama eölis og hann.
Þannig í íáum orðum er guöfræði Páls. Það er auðsætt að
Kristur hans er allt annaö en maðurinn Jesúsfrá Nazaret, sem
vér lesum um í samstæðu guðspjöllunum. En livert á Krists-
hugmynd hans rætur sínar að rekja ? Til grísku heiinspekinnar.
Plato haföi kent aö hver hlutur í hinum efnislega heimi ætti
sína fyrirmynd í öörum óskynjanlegum heimi. Þessar fyrir-
myndir áleit hann að væru sí varanlegar og aö hinn skynjanlegi
heimur væri gerður eftir þeim. Fyrirmyndirnar eru andlegs
eðlis, þær eru hugmyndir, og efniö, sem er hið lægsta í tilver-
unni, er þeim andstætt. Kristur Páls er í raun og veru platónsk
mann-hugmynd. Iiann er annars eðlis en hinn líkainlegi maöur,
en í hinum líkamlega manni er hinn innri eða andlegi maður,
sem er sama eðlis og h'ann. Iiinn innri og hinn ytri maöur,
andinn og holdið eru hvort öðru andstætt, og fullkomnunin, sem
menn eiga að keppa eftir, er eyðilegging alls þess sem er eöli
hins ytra manns.
I þessum skoðunuin Páls er hægt að finna grundvöll þann,