Iðunn - 01.02.1889, Side 74

68
Johan Ottosen :
kennimannlegra dómstóla og griðhelgi klaustra. Menn
ihöfðu lengi unað því illa, að klerkar skyldu eigi af
öðrum en klerkum dæmdir verða, og að klaustrin
skyldu \era griðastaður hófanna. Aldrei hafði
klerkur svo illt verk unnið, að ekki ætti hann sjer
vísan vægan dóm. Frumvarp þetta sætti mótmæl-
um miklum. Alla þá, sem með frumvarpinu mæltu,
setti erkibiskupinn í Turin út af sakramentinu.
Cavour var forvígismaður þess. þegar í æsku hafði
liann tekið eptir því, hve ill og skaðvænleg grið-
lielgi klaustranna var. Hann rjeð nú stjórninni
til þess að hirða eigi um, þó henni væri borið á
brýn, að hún byrjaði sjálf á byltingum. Ef kon-
ungsveldið snerist á braut framfara og endurbóta,
þá mundi svo vel gróa um rætur þess þar í landi,
að það ekki einungis fengi staðizt bylji uppreist-
anna, heldur mundi einnig geta dregið að sjer »alla
hina lifandi krapta Italíu». Máli sínu til sönnunar
benti hann til Englands.
Skömmu síðar dó einn af ráðgjöfum konungs;
var það þá almannarómur, að Cavour ætti að koma
í hans stað. Ekki er lengi að breytast veður í
lopti. Skömmu áður var hann lítils metinn og
lítt að alþýðuskapi. En nú var eigi nokkur sá
maður uppi, er alþýða treysti betur en honum.
J>að var hinn 11. október 1850, er Cavour gekk í
ráðaneyti það, er d’ Azeglio stýrði. Upp frá því
rjeð hann mestu um stjórnarfar ríkisins, meðan
hann lifði.