Kirkjuritið - 01.04.1945, Síða 55
Kirkjuritið
Tveir mannkynsleiðtogar.
173
Að lokum mætti svo í þessu sambandi tala um hina
tvo miklu trúarbragðaliöfunda Búdda annarsvegar og
Ivrist hinsvegar og það, hvernig þeir bregðast við um-
iiverfi sínu. Ég skal þó láta mér nægja að fara hér örfá-
um orðum um annan þeirra, þann, sem vér þeklcjum
minna.
Búdda er oft kallaður Gautama, en i Austurlöndum
er hann venjulega nefndur Sakyamuni, vitringurinn af
Sakyakynstofninum. Hann fæddist um 550 árum f. Kr.,
og var borinn til ríkis. Hann ólst því upp við allsnægtir
og alla þá glæsimennsku, sem tiðkast í konungshöll-
um. Hann fékk ágætt uppeldi og kynntist allri heimsins
speki eftir því, sem til náðist.
En þegar hann var 29 ára að aldri, sviftist skýlan frá
augum lians og liann sá, hve allt var hégómlegt í þess-
um heimi. Helgisagan segir, að það, sem opnaði augu
hans, hafi verið þrjár sýnir, er fyrir hann báru: Maður,
hrumur af elli, maður farmlama af sjúkdómi og rotn-
andi lík betlara nokkurs. En það var ekki þetla, sem
svifti blæjunni frá. Það var ekki það, sem venjulega er
talið eymd heimsins, sem hann kallaði því nafni, heldur
engu síður iiirðlifið, visindin, auðæfin, íþróttirnar. Það
var allt hégómi, bara af þvi að það var í þessum heimi.
Hann ákvað að j'firgefa allt, þó að það kostaði hann
ógurlega baráttu, sérstaklega að skilja við unga konu
sina og nýfæddan son sinn. Sex ár leitaði hann að út-
göngudyrum úr eymd veraldarinnar. Hann leitaði í
spekinni, hann leitaði i sjálfspyndingum, en ekkert dugði.
Ggurleg örvænting greip hann. Var þá völundarhús
uiannlegrar ógæfu og þjáningar án útgöngudyra? En
allt í einu kom liugljómunin mikla. Hann sá í einni sjón-
hending alla leyndardóma tilverunnar. Og þar með sá
hann líka orsök þjáningarinnar og' lækning hennar. Á
þessu augnabjiki varð hann Búdda.
Og nú var hann laus undan voðavaldi Karma-lög-
inálsins. Hann liafði lokið jarðlífsþjáningum sínum.