Kirkjuritið - 01.08.1960, Page 10

344
KIRKJURITIÐ
Meðal landa vestra verða trúarleg viðhorf höfuðdeiluefnið,
hér stjórnmál.
Ýmsir erlendir rithöfundar sjá meðal stórþjóða í uppsiglingu
nýja gerð trúarbragða. Ég vil í því sambandi t. d. minnast á
bók eftir Julian Huxley: Man in the Modern World. Hann ræð-
ir þar þetta efni og telur, að pólitískar stefnu taki nú meira
á sig svip fastmótaðra trúflokka. Hann segir meðal annars:
Þróun þessi er þegar hafin. Menn veiti t. d. athygli hinum trú-
arlegu þáttum í kommúnisma Sovétríkjanna, ofstækinu, strang-
trúnaðinum, hinum áköfu trúfræðilegu deilum, dýrkun Lenins,
innvígslu í flokkinn, ofsóknunum, ákafa og hrifningu almenn-
ings, hreintrúarþættinum, hópsefjuninni, ritskoðuninni. Og svip-
aða þætti telur hann að sjá megi í Nazismanum.
Hvar sem stefnur þessar ná fótfestu, bera þær þennan svip.
Og það dugir ekki að loka augum fyrir því, að aðrir flokkar
hafa tilhneigingu til að draga hér dám af, taka upp líkar bar-
dagaaðferðir.
Hvar sem prestskosning hefur fram farið á landi hér síðari
ár, hafa pólitísk öfl látið eitthvað til sín taka. í lokaátökunum
hafa þau oft valdið úrslitunum. Slík þróun kann áður en varir
að leiða til klofnings innan safnaðanna og stofnun fríkirkna út
frá stjórnmálaviðhorfum. Sjá menn, í hvert óefni er þá stefnt.
VI.
Tilrauna hefur gætt í þá átt að stöðva þessa öfugþróun, með
því að láta kosninguna snúast meir um viðhorf í trúmálum og
útiloka þannig allt annað. Hefur þess gætt sérstaklega í fjöl-
mennustu köllunum. Hefur verið reynt að stuðla að því, að ekki
fleiri en einn bjóði sig fram fyrir hverja trúmálastefnu. Fljótt
á litið gæti þetta virzt fær leið. En sé betur að gáð, eru ýmsir
gallar hér á. Hverjum flokki fyrir sig hættir til í harðnandi
átökum að ýkja ágalla hinna stefnanna og nota sér um of af
trúgirni og þekkingarleysi almennings á þessum málum. En
það er ekki sæmandi á neinn hátt að afflytja mál andstæðinga
sinna, sízt á þessu sviði, heldur verður að segja bæði kost og
löst. Auk þess er það nú svo, að guðfræðilegar skoðanir skera
ekki úr um það, hvort einhver reynist nýtur prestur eða ekki-
Kemur þar margt fleira til, svo sem áhugi, einlægni, skapgerð