Nýjar kvöldvökur - 01.07.1946, Blaðsíða 25

N. Kv.
DYVEKE
119
leystir frá embætti, þá láta þeir vafalaust
sefast.“
„Það er af og frá,“ svaraði hertoginn reið-
ur á svip. „Eg þarf á þeim mönnum að
halda, sem gera skyldu sína og heimta inn
skattana, því að -án þeirra er ekki hægt að
stjórna. Höfðingjarnir og prelátarnir mega
reiða sig á, að þeir komast eigi undan skatt-
greiðslum, og ekki skulu þeir velta þeim yf-
lr á herðar borgara og smábænda, og ef stór-
bændurnir greiða ekki, verða jarðirnar
teknar af þeim.“
„Ef yðar náð þekkti bændurna á Heið-
tnörk og Sóleyri, þá munduð þér vita, að
ekki skortir þá getuna," mælti Marteinn
Tófason. „Þeir eru dramblátir eins og aðals-
ntenn, og það er biskupinn á Hamri og
sænsku höfðingjarnir, sem róa undir og æsa
þá upp.“
„Gott og vel,“ mælti hertoginn. „Með
tímanum höfum við hendur í hári for-
sprakkanna. — Jörgen Vesteny, er ekki
flokkur biskupssveina ennþá hér í Ósló?“
Hallarforinginn staðfesti, að þar væru
um fimmtíu þeirra, frá því er höfðingja-
fundurinn hefði verið haldinn eftir komu
hertogans.
„Við tökum þá með,“ mælti hertoginn
glaðlega, „og við látum þá vera í farar-
broddi; ekki af því að við grunum þá um
græsku, heldur til þess að þeir geti sýnt kon-
unghollustu sína með því að ráðast djarf-
lega að bændunum." >
Jörgen Vesteny, Andrés Mús og Marteinn
Tófason hlógu, en Jón gamli Pálsson hristi
höfuðið.
Morguninn eftir steig Kristján hertogi á
hestbak í broddi fylkingar allra vopnfærra
manna á Akurshúsi. Hann var hress og reif-
ur eins og ævinlega, þegar hann stóð í stór-
ræðum. Hann horfði hvasst á herflokkinn
°g hélt hendinni um meðalkafla sverðs
síns.
„Eg sé Martein Tófason hvergi,“ mælti
hann.
Jörgen Vesteny sagði, að hann hefði farið
undir eins kvöldið áður til að safna saman
bændum þeim, sem haldið höfðu hollustu
við konung, og senda Sören Skánungi boð
um, að hjálparlið væri á leiðinni.
„Betur að liann bjargaðist af,“ mælti her-
toginn; „engan á eg ötulli liðsmann en
hann.“
Þegar þeir voru að ríða út úr Ósló, heyrðu
þeir hróp að baki sér. Var þar kominn Ei-
ríkur Walkendorf og fór mikinn.
„Það var heppilegt, að eg náði yðar náð,“
mælti hann. „Fyrir aðeins hálfri stundu
skreið skipið inn fjörðinn; eg skundaði til
kastalans og þaðan hingað.“
„Vertu velkominn, Eiríkur, ef þú vilt
fylgja mér í ofurlítinn leiðangur á móti
Heiðmerkur-bændunum,“ sagði hertoginn.
„Eg hef fremur fátt manna, eins og þú sérð.
‘en eg býst við, að öllu verði lokið á hálfum
mánuði, ef þrjótarnir þora að koma í skot-
mál.“
Kanslarinn reið um stund á hlið við her-
togann, fékk fregnir af því, sem við hafði
borið, og sagði frá því, sem hann hafði séð
og reynt í Björgvin. Hann lofaði hinn fagra
og ríka bæ á hvert reipi og bað hertogann
um fram allt að gera sér ferð þangað sem
fyrst. Hann sagði frá, hve erfið afstaða
norsku kaupmannanna væri þar, og liertcg-
inn hlustaði á með gaumgæfni. Loksins gat
hann Dyveke, og þá fór hertoginn að hlæja
hærra en hann var annars vanur.
„Eiríkur, Eiríkur,“ sagði hann; „guð-
hræddur guðsþjónn eins og þú ert, prest-
v'ígður og auk þess kennari minn og fóstri
um langan aldur! Ert þú að daðra við kven-
fólk í Björgvin? Hvað mundi konungurinn,
faðir minn, segja, af eg skrifaði honum það?
Eg veit, að hann eins og eg ætlar þér erki-
biskupsstólinn í Þrándheimi, þegar gamli
Gauti fer til himins eða heljar, eftir því
hvað hans svarta sál verðskuldar. Nú verð-
um við líklega að sleppa því alvegl“