Nýjar kvöldvökur - 01.07.1946, Blaðsíða 26

120
DYVEKE
N. K.v.
Hann Mó áfram, en Eiríki Walkendorf
stökk ekki bros.
„I3að er ekkert í hættunni um sál mína
eða prestaheit, og þess vegna get eg setzt að
stóli í Þrándheimi. En satt að segja hef eg
aldrei séð eins fagra konu, og ef yðar náð sér
hana einhvern tíma, skuluð þér sanna til.“
„Hættu þessu þvaðri,“ svaraði hertoginn;
„nú er urn styrjöld að ræða!“
Kristján og menn hans fóru hart yfir til
Heiðmerkur. Fyrstu fregnir þaðan voru
þær, að Marteinn Tófason hefði orðið að
gjalda bráðræðis síns og verið veginn af
bændum. Sören Skánungur bar fregn þessa;
hann kom skríðandi út úr kjarri nokkru illa
til reika, þegar flokkurinn fór um, en allir
menn hans höfðu verið vegnir og bær hans
brenndur til ösku; sjálfur hafði hann kom-
izt undan með sár á handlegg. Lýsti hann
grimmd og bræði bænda með svæsnum orð-
um og þrábað hertogann að hætta sér ekki
inn í héraðið við svo iáa menn.
En hertoginn tók ekki í mál að snúa
við. Hann lofaði fógetanum fullum bótum
og hefndum og gaf skipun um að halda
áfram. Og ekki leið á löngu, að þeir yrðu
óvina varir.
Bændur höfðu búizt til varnar svo sem
þeirra var vani. Svo fáar voru leiðirnar, að
þeir gátu hæglega getið sér til, hvaðan her-
togann mundi bera að. Þvergirtu þeir veg-
ina með brotum, þannig að þeir söguðu
trén í sundur að mestu og lágu í leyni á
bak við, viðbúnir að fella trén yfir götuna
bæði framan og aftan við hvern flokk, sem
inni í gildru þessari lenti; var þá engin
hætta á að neinn slyppi. En hertóginn var
vanur slíkurn herbrögðum frá viðureign
sinni við Svía og gerði sínar ráðstafanir í
móti. Hann fór með menn sína ofar í
fjallshlíðinni, fram hjá brotunum og að
’baki bændum; var þá barizt á opnu svæði.
Funduf þeirra varð austan megin Mjörs-
vatns og varð hinn harðasti. Gátu bændur
eigi staðizt þaulæfða liðsmenn hertogans
og létu margt manna; allir foringjar þeirra
voru teknir höndurn og þar á meðal Her-
leifur Hyddefað’. Setti hertoginn þegar her-
búðir á vígvellinum og yfirheyrði fangana.
Sumir þeirra játuðu þegar, en aðrir við
pyndingar, að biskupinn á Hamri hefði róið
undir og espað þá til óeirða þessara.
„Þá held eg, að við þurfum eigi framar
vitnanna við,“ mælti hertoginn. „Ef gamli
Jón væri hér staddur, yrði hann að kannast
við, að biskupinn sé drottinnssvikari.“
Hann kvað upp skyndidóm yfir upp-
reisnarmönnunum; voru þeir allir háls-
höggnir og höfuðin sett á steglur, þar sem
þau stóðu í þrjátíu ár til ógnarogaðvörunar
bændunum. Síðan sendi hann Eirík Walk-
endorf til Elamars-kastala með þau boð til
biskupsins, að hann kærni þegar til við-
tals við hertogann í herbúðum hans við
Mjörsvatn, því að hann þyrfti að semja við
liann um ýmisleg vandamál.
Karl biskup kvaðst mundu koma, og her-
toginn beið hans í eina tvo daga, en ekki
kom hann. Njósnarmenn báru þær fregnir,
að biskup væri riðinn frá Hamri, og þá
sendi hertoginn Jörgen Vesteny með
hundrað sveina til að sitja fyrir honum og
taka hann á leiðinni til Svíþjóðar, því að
þangað þóttust allir vita, að ferð hans væri
heitið.
Þá taldi hértoginn lið sitt; reyndist það
vera fimm hundruð manna, en af því voru
aðeins sextíu riddarar.
„Með svo litlum liðskosti tekst yðar náð
aldrei að taka Hamar," mælti Walkendorf,
„því að vígið er mjög torsótt. Eg kom þar
einu sinni og furðaði mig á turninum og
útveggjunum. Fallbyssur höfum við engar,
vígið sn)V að vatninu og verður ekki tekið
með skyndiárás.“
„Bíðum nú við, Eiríkur," sagði hertog-
inn. „Ef þú ert hræddur, þá getur þú farið
heim í Akurshús.“
Síðan hélt þessi fámenni her sem leið lá
til Harnars. Faldi hertoginn fótgönguliðið