Nýjar kvöldvökur - 01.10.1946, Síða 45

N. Kv.
DYVEKE
Í79
„Lítið svo á kaupmennina hér í bænum.“
mælti hann, „þeir kvarta undan drambi
Garpa, og eg bæði vil og get hjálpað þeim,
því að Lýbiku-valdið er liættulegt ríkjum
mínum. En ef eg ræki Hansa-kaupmenn úr
Björgvin, mundi öll verzlun fara í kaldakol;
Norðmenn kunna ekki að reka verzlun, Sig-
brit.“
„Látið þá útlendingana kenna þeim það,
á meðan þeir eru ,hér,“ svaraði Sigbrit og
pjakkaði stafnum í gólfið til áréttingar orð-
um sínum, „en látið þá ekiki fá svo mikil
sérréttindi, að þeir steypi landsmönnum í
örbirgð. Látið þá greiða skatta og tolla eins
og landsmenn sjálfa. Bjóðið þeim að koma
hingað roeð konur sínar eða þá kvænast inn-
lendum konum, svo að þeir ílendist hér, en
hegði sér ekki eins og þýzku piparsveiharn-
ir, sem dveljast hér um skeið og iðka áflog,
illdeilur og kvennafar, fara svo heim til Lý-
biku og stofna bú fyrir það fé, sem þeir hafa
reytt af Norðmönnum.“
„Þér lrafið svei mér karhnanns vilja og
brjóstvit, Sigbrit,“ mælti konungur með að-
dáun.
„Það gagnar lítið, af því að ,eg er kona,“
svaraði hún, „en eg er fædd í landi, þar sem
verzlunin er í blóma og fyllir konungssjóð
rauðagulli. Eins gæti verið í Noregi, ef yðar
náð vildi svo vera láta.“
Kristján ikonungur stóð við gluggann og
horfði ofan í húsagarðinn.
„Gætið þér að, yðar náð,“ mælti hún enn,
..svona er það hér í Björgvin og alls staðar,
þar sem Lýbikumönnum er hossað, að dón-
unum er ívilnað, en lieiðarlegum mönnum
refsað. í fyrrasumar dóhér hollenzkur kaup-
tnaður, sem sigldi hingað, veiktist af pest og
lézt úr henni. Yfirvöldin lögðu löghald á
eigrtir lians, sem voru miklar, og þótt erf-
ingjarnir í Hollandi liafi margkært þetta,
hafa þeir ekikert 'fengið. Er þetta nokkurt
réttlæti, má eg spyrja? Haldið þér að annað
eins og þetta hvetji atorkusama kaupmenn
til að sigla- til landa yðar?“
„Nei, fari það í logandi,“ svaraði kon-
ungur.
„Og ekki fór betur fyrir Skota nokkrum,
sem strandaði hér inn við fjallið,“ mælti
hún. „Þeir tóku allt af honum, hvert tangur
og tötur, og bönnuðu honum að bjarga
nokkru af því í land.“
„Svona er það víst um allan heim,“ sagði
konungur.
„Hvað um það, ef það er rangt?“ spurði
hún. „Væri það ekki drengskaparbragð af
konungi að bæta svo réttarfarið í ríkjum
'SÍnum, að það spyrðist langt út í heirn? Sagt
er syðra í ríkjum keisarans, að á Norður-
löndum búi skrælingjar einir. Gæti ekki
Kristján konungur orðið fyrri til og sýnt
þeim þar syðra, að sumt megi læra af skræl-
ingjunum? Hvað væri því til fyrirstöðu, að
Kristján konungur gæfi út þá réttarbót, að
skipbrotsmenn mættu ibjarga fé sínu á land,
þar sem þeir eru komnir í friðsömum verzl-
unarerindum?“
Konungur sneri sér við og horfði á hana.
„Ef guð lofar, skal svo verða, og meira en
það, Sigbrit,“ mælti hann.
„Guð fer að vilja konungsins," mælti hún.
„Heimskingjarnir kvarta við guð, aularnir
varpa áhyggjum sínum upp á hann, en vask-
leikamenn treysta á mátt sinn og megin.“
„Þér leysið djarflega frá skjóðunni, Sig-
brit,“ mælti konungur brosandi. „Eg yrði
ekkert hissa, þótt einhver kærði yður fyrir
mök við þann gamla.“
Hún yppti öxlum fyrirlitlega. — Þá var
hurðin opnuð, og Albrekt von Hohendorf
leit inn fyrir; hann kvað Eirík Walkendorf
bíða fyrir framan eftir viðtali við konung.
„Láttu hann doka við,“ sagði konungur.
Þjónninn fór og þau töluðust við áfram.
Konungur spurði um ástandið í Hollandi,
og hún svaraði skýrt og greinilega. Hún var
öllu kunnug og gat gefið svör við öllu, en
mest undraðist konungur vitsmuni hennar
í fjármálum.
„Já, Sigbrit," mælti hann, „ef þér væruð