Nýjar kvöldvökur - 01.01.1959, Qupperneq 31

N. kv. SKÖPUNARSAGA SLÉTTUFYLKJANNA í CANADA 17
A strönd Winnipegvatns.
voru út frá landi vegna framburðar vatns-
falla.
Þykk lög þessara dýra settust í botnleðj-
una og juku þannig gróðurmagnið. Leðjan
barðnaði í þétta skel, sem verndaði þessar
minjar frá rotnun, og þar geymast þær enn
í dag.
Árhundruð liðu og botnlögin þéttust og
þyngdust ofan frá, og við þá pressu og hita
bafa leifar sumra þessara dýra myndbreytzt
í olíu, en hin efnafræðilega hlið þessa máls
er vísindamönnum ekki fyllilega ljós.
Jafnvel þá, fyrir 300 milljónum ára, var
snar þáttur snúinn í efnahagssögu Canada,
af hinum takmarkalausu lyftingaröflum
náttúrunnar,
Jarðfræðileg efnabreyting var þá að
verki á sjávarbotni, og þangað er nú borað
eftir olíu í Alberta á tuttugustu öldinni.
Nú bárust varrnir hafstraumar víðs veg-
ar, og á jörðinni ríkti heitt og rakafullt lofts-
lag. Vesturfylkin voru þakin suðrænum
gróðri. Þá uxu einnig kórallar -— sem vana-
lega eru í hitabeltinu -— samtímis þeirn smá-
dýrum, sem áður er getið. Kórallar eru smá-
dýr, lík plöntugróðri í lögun og vaxa í stór-
um þéttum flákum; þegar þau deyja verður
aðeins skelin eftir. Þessar skeljar rnynda
samfelld rif og skerjaklasa, aðallega með
ströndum fram, en þegar aðrar bergtegund-
ir hlóðust þar á ofan, olli sá þungi og þrýst-
ingur því, að þar safnaðist olía í tóm rúm