Nýjar kvöldvökur - 01.04.1961, Blaðsíða 39

N. Kv.
SJÁLFSÆVISAGA
85
Jónasdóttir. Hún var hálfsystir Elísabetar
móður Símonar Dalaskálds. Ég held að hún
hafi verið á Miðsitju þegar við komunr
þangað og fengið að vera kyrr. Hún var
ýmist kölluð Sauma-Rósa eða Halta-Rósa,
því Iiölt var hún og vann fyrir sér með saunr-
um. Enga átti hún saumavélina, en saum-
aði allt í höndunum. Prýðilega var hún fær
í þessu aðalstarfi sínu og saumaði allt sem
nöfnurn tjáir að nefna, jafnt karlmannsföt
og kvenflíkur. Rósa var mjög þokkaleg
kona, komin nokkuð til aldurs. Hvers manns
hugljúfi var hún á heimilinu, stillt og prúð,
en gat þó verið ræðin og gamansöm. Hún
umbar ærsl okkar drengjanna allra manna
bezt og þótti okkur því vænt um gömlu kon-
una.
Þetta sama sumar saumaði Rósa telpu-
kjól fyrir Stefán bónda Sveinsson á Uppsöl-
um. Það varð að samningum að ég færi með
kjólinn fram þangað. Ég rataði fram í
Kúskerpi. Sá bær stendur nálægt þjóðvegin-
um og er næsti bær suður frá Úlfsstöðum.
Þangað hafði ég komið þegar ég átti heima
í Koti. Þar átti ég svo að fá tilsögn um leið-
ma að Uppsölum, sem standa töluvert ofar
og dálítið sunnar. Þess skal getið að ég var
tregur til þessarar farar, bæði var, að ég
var uppburðarlítill á þessurn árum og svo
var ég enn þá linmæltur og skammaðist mín
fyrir að láta ókunnuga heyra þann ágalla.
Einkum voru það s og k, sem bjöguðust í
oaunni mínum. Essin urðu að „etti“ og káin
að „tái“. Hafði ég mikla raun af þessu. Þó
fór nú samt svo að ég ákvað að freista far-
annnar, bjóst í mínar skástu flíkur og lagði
af stað. Segir nú ekki af ferð minni, fyrr en
oiig bar að bænum Kúskerpi. Þá bjuggu á
Kúskerpi hjónin Ólafur Hallgrímsson og
Eristrún Hjálmsdóttir. Þau voru talin í
Eetri bænda röð, áttu jörðina og snoturt bú
skuldlaust. Ólafur var fjármaður rnikill
óæði í orði og á borði. Spaugsamur var
hann og hirti lítt um hver í lilut átti eða
Evort sá er fyrir varð var maður til að taka
a móti sprekun hans eða ekki.
Ég hitti Ólaf úti á hlaði, lieilsaði honum
og spurði hann um leið til Uppsala.
„Það er nú ekki vandratað þangað, stúf-
ur minn,“ segir Ólafur. „Þú sérð stórbýlið
blasa við þarna suður og upp undir heið-
inni. Engar torfærur verða á leið þinni og
máttu ganga sjónhending á bæinn héðan.
En hvaða erindi áttu við stórbóndann þarna
í upphæðunum?“
Ég svaraði: „Ég var bara tendur með
telputól til hans.“
Þá segir Ólafur og lilær við: „Nú, nú!
Ekki eru ráð nema í tíma séu tekin, en full-
ungur finnst mér þú vera til þess að færa
heimasætunum á Uppsölum tólin þín, ég
lield þau hljóti að vera gagnslítil enn sem
komið er. En þú hlýtur að vera orðinn bæði
lúinn og þyrstur, komdu inn og hvíldu þig,
þá getum við talað betur um þetta.“
Fyrst var ég forviða undir þessari dembu
frá Ólafi, svo var sem skíma rynni upp í
Iiuga mínum svo mig rámaði í það, sem
Ólafur átti við. Ég varð bæði sneyptur og
sár. Svo fauk í mig og ég hreytti út úr mér:
„Ég vil ekkert við þig tala og ekkert af þér
þiggja.“ Svo tók ég sprettinn suður og upp
túnið, en Ólafur kallaði á eftir mér: „Þú
kemur við í bakaleiðinni og segir mér frétt-
irnar, þá skal ég ekkert minnast á tólin.“
Ég lét sem ég heyrði þetta ekki, en hélt
beinu striki á Uppsalabæinn, sem blasti
þarna við á næstu hæð, mikill um sig og
reisulegur, með þremur rauðmáluðum þil-
stöfnum. Þegar þangað kom var Stefán, stór-
bóndi, ekki heima, en ráðskona lians, Sæunn
Lárusdóttir hét hún, tók mér tveim hönd-
um, sagði að ég væri frændi sinn og leiddi
mig til baðstofu. Það var stór baðstofa, bæði
há og rúmgóð.
Sæunn kallaði á telpu, sem leit út fyrir
að vera á aldur við mig, man ég að mér þótti
hún lagleg. „Þessi litli maður er kominn
alla leið utan frá Miðsitju til að færa þér
nýjan kjól og má ekki minna vera en hann
fái að sjá þig í stássinu.“ Að svo mæltu fór
Sæunn með telpuna inn í afþiljað htis í