Sjómannadagsblaðið - 01.06.1995, Page 40

keypti neftóbak og annað og fékk
oftast einhverja þóknun fyrir. Þótt ég
hefði ekki fjáraflavonina að leiðarljósi
þá lærðist mér skjótt þarna að ég hafði
meira upp úr mér með því að vera
hógvær en frekur.“
Á Tryggva gamla
„Þegar ég hafði lokið barnaskóla vann
ég í nokkur ár hjá Ingvari
Vilhjálmssyni útgerðarmanni við að
hengja upp fisk og önnur störf sem til
féllu. Ingvar var að hálfu eigandi að
Jóni Þorlákssyni og 1943, þegar ég var
orðinn 21 árs gamall, bauðst mér pláss
á bátnum, sem þá var að hefja
togveiðar. Hugsaði ég mig ekki um
tvisvar. Skipstjórinn var Guðmundur
Þorláksson eins og ég sagði, og sumar-
ið á eftir fór ég með honum á síld-
veiðar.
Haustið 1944 réði ég mig svo á togara
í fyrsta sinni og var hann Tryggvi
gamli og í eigu Alliance. Þar var skip-
stjóri sá merki maður Snæbjörn Ólafs-
son og hjá þessum prýðismanni var ég
í tvö ár að mig minnir. Snæbjörn var
mikill flskimaður og vanalega tók
hann ekki nema sjö til átta daga að
fylla skipið, sem að vísu var ekki stórt,
fremur en flestir gömlu togaranna -
kannske rúm tvö hundruð tonn. í
annarri siglingu minni sigldum við til
Grimsby og komum þangað á sjálfan
friðardaginn í Evrópu. Þar ríkti þá svo
mikill fögnuður meðal heimamanna
að það líður mér aldrei úr minni. Allir
föðmuðust og sungu, ókeypis bjór og
aðrar veigar flæddu. Þetta var einstæð
upplifun.“
Fimm ár með Markúsi
Guðmundssyni
„Eftir veru mína á Tryggva gamla
flæktist ég um tíma milli skipa eða allt
þar til ég réð mig á nýsköpunartog-
arann Fylki með Aðalsteini Pálssyni.
Mikil viðbrigði voru að koma á svo
stórt og nýtískulega búið skip, en um
leið jukust kröfurnar. Á þessum árum
var nóg veiði og nóg vinna fyrir alla.
Þótt ungir menn tækju sér frí tíma og
tíma til þess að sletta úr klaufunum
mátti alltaf ganga að nýju plássi sem
vísu og þessu lífi lifði ég uns maður
kvæntist og fór að hugsa sitt ráð eins
og gengur. Eftir það gerði maður ekki
mikið af því að hlaupa úr plássum.
Eftir veruna á Fylki var ég á Skúla
Magnússyni með Páli Björnssyni en
flosnaði senn þaðan í burtu og gerðist
háseti hjá Markúsi Guðmundssyni á
Jóni forseta. Það hefur verið á árunum
1952-1953. Markús kvaðst taka mig
til reynslu og var ég í óvissu um
framhaldið þegar skipið var á heim-
leið. Fer ég því upp í brú og spyr
Markús hvernig verði með næsta túr?
„O, þið þessir strákar eruð nú alltaf
duglegastir í fyrsta túrnum, Gunnar
minn“ ansar Markús. „En þú kemur
með næsta túr!“
Enn sótti á mig kvíði um framhaldið
þegar haldið var heim á leið úr þess-
um öðrum túr mínum: Markús hafði
ekkert rætt við mig og spyr ég kunn-
ingja minn þarna um borð hvað ég
eigi til bragðs að taka. „Fyrst Markús
hefur ekkert talað við þig skalt þú
ekkert tala við hann“ sagði kunningi
minn og það var úr. Ég mætti til skips
þegar næst skyldi halda úr höfn og
hafði þá einn verið settur í land, svo ég
var orðinn fastráðinn! Þar með voru
langar samvistir okkar Markúsar
Guðmundssonar hafnar, því á Jóni
forseta var ég með honum í þrjú ár.
Og þegar Markús hætti með Jón for-
seta og tók við Marsinum hjá Tryggva
Ófeigssyni varð ég honum samferða
og var þar með honum í tvö ár - eða til
1958 að mig minnir.
Markús var mikilhæfur skipstjóri og
mjög veðurglöggur. Einhverju sinni
vorum við á Jóni forseta á Halamiðum
og komin mikil og þung alda, en
enginn vindur. Segir Markús okkur þá
að taka inn trollið og binda það fram
undir svelg. Að því búnu gerðum að
þeim fáu fiskum sem við höfðum
fengið og skálkuðum lestarnar. En
ekki höfðum við keyrt nema í þrja
tíma þegar glórulaust ofviðri var skoll'
ið á. Þarna var skipstjóri sem var sínu
starfi vaxinn.“
Hvalfell, Askur og Sigurður
„En sá böggull fylgdi skammrifi að
Marsinn landaði alltaf hér heima, en a
Jóni forseta höfðum við jafnan sigk
með aflann og fengið markaðsverð
ytra. Fyrir vikið voru kjörin a
Marsinum miklu lakari en á Jóm
forseta. Ég var tekinn að byggja og til
þess að hafa meira upp réð ég mig að
nýju yfir á Jón forseta, en þar var þa
orðinn skipstjóri fyrrum stýrimaðuf
Markúsar, Eggert Klemensson. Hann
var gæðamaður og var samkomulag
okkar með miklum ágætum. En svo
tók við skipinu minn gamli skipstjón
af Skúla Magnússyni, Páll Björnsson-
En honum gekk treglega að fiska og eg
tók að hugsa mér til hreyfmgs. Sagði
ég upp plássinu og vann í landi eftir
það um eins árs bil.
En árið 1962 eða 1963 gerist það að
góðkunningi minn einn Arinbjörn
Sigurðsson var orðinn stýrimaður a
togaranum Hvalfelli hjá Guðbirni
Jenssyni skipstjóra. Arinbjörn hvatti
mig til að koma um borð til sín og eg
sló til. Þar var ég í nær eitt ár og hafði
þá sú breyting orðið á að Arinbjörn
kunningi minn hafði þá um tíma verið
skipstjóri á Sigurði hjá Einari ríka, en
bauðst nú skipstjórastaða á togaranum
Aski. Askur hafði þá verið í hálfgerðu
reiðileysi um skeið, verið í siglingurn
með síld til Þýskalands og ekki verið
vel við haldið. En þegar Arinbjörn
kemur til mín og biður mig að gerast
bátsmaður hjá sér á Aski ákveð ég a^
verða við ósk hans. En vistin á Aski
varð ekki löng, því honum var lagt fyrr
en varði og Arinbjörn fór að nýju yfir
á Sigurð - og ég með honum - enn sem
bátsmaður. Sigurður var og ef
afbragðsskip, hreinasta sjóborg og eiú
40
SJÓMANNADAGSBLAÐjfy