Eimreiðin - 01.10.1938, Síða 105
U1MIÍEIÐ1N
RITSJÁ
44‘J
0I'ða, því liau eru flest furðulega rétt rituð i þcssum kafla, gagnstætt þvi
sem gefur að líta í öðrum bréfum bókarinnar, svo sem eftirtalin dæmi
sýna: Skjalbreid (f. Skjaldbreið) bls. 39, Ausserstraeti (f. Austurstræti)
39, Isafjördardjup (f. ísafjarðardjúp) l)ls. 39, Hallorastadur (f. Hall-
°nnsstaður) bls. 40, Sailibus (f. sæluhús) bls. 40, Hángikyrl (f. hangiket)
ljls. 42, Grylla (f. Grýla) bls. 45, Markaflot (f. Markarfljót) bls. 45, Beula
(f. Baula) bls. 114, Peterssen (]). e. sálmaskáldið Hallgrímur Péturssou)
l)ls. 114, Morduradalur (f. Möðrudalur) bls. 140. Hvernig mundi Englend-
10gum lítast á t. d. staðanöfn sín þannig afbökuð á prenti?
I bréfi, sem lir. Auden ritar eftir heimkomuna til Englands til Kristian
Andreirsson og birt er í bókinni, lýsir bann áliti sínu á landi og þjóð eftir
SI11a stuttu viðkynningu af livorutveggja. Honum lýst yfirleitt vel á þjóð-
lna. Karlmennirnir finst honum myndarlegri en kvenfólkið og telur það
l'læða sig ósmekklega. Óstundvísi cr áberandi og drykkjuskapur mikill,
hvorttveggja réttmætar aðfinslur og vafalaust ýmsar fleiri, sem liöf. koma
Oíeð. En gallinn er aðeins sá, að röngu og réttu er hér blandað saman
1 þann lirærigraut, að lesendurnir, sem ókunnir eru öllum staðháttum,
eiga ómögulegt með að greina þar í sundur. Afleiðingin verður sú, að sem
fræðslurit um ísland er hókin mjög litils virði. Höf. bafa sýnilega tekist
a hendur að vinna fyrir peninga verk, sem þeir voru ekki færir um, eins
°g annar lika játar sjálfur óbeinlínis. Ofan á þetta bætist, að þeir virðast
hafa verið óhepnir með leiðbeinendur. Bókin gæti þvi fremur gert
°gagn en gagn, nema ef hinn ólundarlegi og skvaldurskendi tónn hennar
gerði það að verkum, að engir tækju mark á lienni. Og það er mér næst
að halda. Auk Ijóðabréfanna, sem l)era víða vott um góða Ijóðgáfu, eru
oryndirnar það bezta i bókinni. Þær eru flestar mjög sæmilegar.
Sv. S.
Guðmundur Gislason Hagalin: STURLA í VOGUM I—II. Skáldsaga. Ak.
1938 (Þorsteinn M. Jónsson). — Arið 1938 mun jafnan verða talið citt
þið mesta mokstursár hvað snertir útgáfu islenzkra bóka. Bækur komu á
Miarkaðinn úr öllum áttum og frá ólíklegustu mönnum, og efnið alt frá
auniasta leirburði upp i ágætustu list.
Meðal þeirra islenzkra skáldsagna, sem i fyrsta sinn komu á bóka-
TOarkaðinn á árinu, er Sturla í Vogum, bin nýja skáldsaga Guðmundar G.
Hagalín, merkasta skáldsaga ársins 1938.
Sturla í Vogum, aðalpersóna sögunnar, útskagaeinyrkinn, sem berst
þrotlausri baráttu við náttúruöflin og önnur öfl þaðan af verri og gefst
aldrei upp, stendur ógleymanlega skýrt fyrir bugskotssjónuin lesandans.
Haustbyljirnir taka frá honum heybjörg og svifta hann bátkænunni. Þetta
°r það tvent, sem öll líkamleg velferð bans og fjölskyldunnar hvílir á, en
l'ann kreppir bara hnefana, bitur á jaxlinn og aflar sér nýrra heyja og
nýrrar fleytu, þrátt fyrir illgirni og andúð nágrannanna, öfundsýki þeirra
°g ágengni. Sturla í Vogum á konu, sem ber með honum hita og þunga
Jagsins — og fjögur ung börn. Mesta raunin, sem Sturla í Vogum lendir
29