Eimreiðin - 01.10.1938, Page 110

454
IUTSJÁ
EIMREIBIN
liún skilur áður en skellur í tönnunum, og vildi verjast óhamingjunni
áður en hún var dottin á.
Ofangreint rit, sem er 100 bls. aö stærð, kemur annars við mörg nijng
svo athugunarverð efni og lýsir bæði Iærdómi og áliuga, sem l)ó aðeins
getur notið sín undir heilbrigðri stjórnskipun. H. J■
Jóhann Frímáhn: FRÓÐÁ. Sjónleikur i fjórum þáttum. Ak. 1938. (Þ°r'
steinn M. Jónsson). Efnið er að nokkru tekið úr Eyrbyggju, en því vikið
í mörgum atriðum frá sögunni, persónum skotið inn, sem sagan hefur ckk*
frá að greina, og öll samtöl i nútimastil og þá ekki síður ljóðin, seni höf'
undurinn hefur smeýgt inn á milli „replikkanna" á nokkrum stöðum. Leik'
urinn fjallar um ástir Þuríðar á Fróðá og Björns Breiðvíkingakappa
um Þórodd skattkaupanda, mann Þuríðar. Höf. hefur gert liann að liinun'
tvílráða manni, sem verður að leikfangi atburðanna, flögtir á milli hu'U
ar fornu trúar á Óðin og hinnar nýju trúar á Hvita-Krist, trúarinnar
einlægni og ást konunnar sinnar og óttans við það, að liún sé sér ótr
Það er vandasamt efni að fást við, að dramatisera íslendingasögurn"1’
og flestum verður það ofraun. Við lestur leiksins fær manni ekki dulis *
að allmikið skortir á að liann sé fullkomin lífræn lieild, bó að ekki skor 1
þann þunga, sem er einkenni liarmleiksins. Að likindum hefði farið fu'1
eins vel á þvi, að láta leiknum lokið með þriðja þætti, þar sem Þórir skatt
kaupandi fær að vita um fund þeirra Þuríðar og Björns og þar sem ÞaU
skilja fyrir full og alt, en ofan á bætist druknun sonarins. 1 þessuiu
þætti er hámark leiksins. Fjórði þáttur, sem gerist í liofinu á Fróðá, Þar
sem Þóroddur skattkaupandi ætlar að fórna goðunum sveininum Kjartu" >
er að visu sterkur, en niðurstaðan ekki nægilega ákveðin. Þá dregur l,a
úr áhrifunum að lesandinn (og áhorfandinn) veit frá því fyrsta, að Kja'*
an er ekki sonur Þóris lieldur Björns. Hefði fjórði þáttur þess vegna
niátt
alveg eins vera fyrsti þáttur leiksins eins og sá síðasti, og það ef til '
farið hetur, með nokkrum nauðsynlcgum hreytingum.
Þrátt fyrir það þó ýmislegt megi að leik þessum finna, dylst það e*‘''
að liöf. liefur hæfileika lil leikritagerðar — og i rauninni ekkcrt að und>a
þó ekki takist hetur, þar sem höf. ræðst strax á garðinn þar sem han"
er hæstur, í stað þess að geyma sér það erfiða hlutverk að dramatisr^
þessa afdrifaríku athurði Eyrbyggju þangað til síðar, eftir að hafa spre>
sig á léttari verlcefnum úr samtið sinni. Jóhann Sigurjónsson réðist ekki
efni úr Njálu fyr en í sinu síðasta verki og varð fullerfitt saint.
Samtöl eru eðlileg og góð mynd dregin af lífinu á íslenzkum sveitaha'
í fornöld, eins og ætla má að það liafi verið. Umgerð öll og ,,senu“-ta''"
i góðu samræmi við efni og atburði. Frágangur á stíl og máli vandaður»
prentvillur fáar við fljótan yfirlestur. Þó rekst maður á einstaka t. d. ••
„kokkállinn“ (b,s;
,nikið
jörðu og á“ f. „í jörðu og á“ (hls. 45), „kokkálinn“ f.
81) o. s. frv. Nafnið á leiknum líkar mér ekki. Það felst ekki nógu
En það er alls ekki minstur van
um sjálft viðfangsefni leiksins í því.
inn við að afla sjónleik vinsælda, að vanda vel til heitis lians.
Sv. S.