Eimreiðin - 01.01.1940, Blaðsíða 69

eimreiðin
ARFGENGI OG ÆTTIR
sæmileg og 25% jafnvel tóngefin, þó því aðeins að afinn eða
amnian hafi verið það. Eftir rannsókn Mjöens (í Vindern
við Osló) reyndust 90% af 23 börnum 7 tónfælinna hjóna
tónfælin, 10% í meðallagi og ekkert tóngefið. Ekkert af börn-
um reglulega tóngáfaðra foreldra reyndist heldur tónfælið
þar.
Er augljóst samræmi milli þessara rannsókna í aðaldrátt-
um, þótt ennþá skorti nákvæmni í niðurstöðunum. Uppeldið
hefur eflaust mikla þýðingu, því „enginn verður óbarinn
biskup“, en ætternið verður engu að síður ærið þungt á met-
unum. Ætt Johans Sebastians Bac.h er fræg á sviði tónlistar-
innar. Þekkjast 76 tóngáfaðar manneskjur í ættinni; 5 af
þeim stórfrægar. Beethoven átti tóngáfaðan föður og afa.
Nendelsohn, Grieg og fleiri snillingar virðast aftur á móti hafa
hlotið tónlistargáfuna í vöggugjöf frá mæðrum sínum. í ætt
Mozarts er margt um tóngáfað fólk í marga liðu, o. s. frv.
Stærðfræðigáfur (eða vöntun á þeim) virðast einnig arf-
gengar. Þannig finnast í Bernouili-ættinni í Basel 8 framúr-
skarandi stærðfræðingar í þremur ættliðum. Þrír hæfileika-
uiannanna voru bræður. Svipað má segja um inálara- og
uiyndlistarhæfileika. Þannig hafa t. d. verið 9 afbragðs mál-
urar í ætt Tizians. 1 Danmörku er málaraættin Skovgaard
ulkunn, o. s. frv. Stærðfræðingar eru oft tóngefnir. En á hinn
bóginn skortir tónlistafólk iðuglega stærðfræðigáfur. —
firval hjálpar mjög til við að halda ýmsum hæfileikum við
1 settunum. Söngmaður fellir t. d. oft hug til tóngefinnar konu.
»Hún er svo góð til undaneldis“, sagði vel gefinn ungur maður
einu sinni, er ríkir ættingjar atyrtu hann fyrir að trúlofast
bláfátækri, en gáfaðri ungri stúlku. Forn-Grikkir hvöttu
fallegt fólk til að giftast saman, svo að fegurðin lifði áfram
1 ættunum. Spartvefjar báru lasburða börn út, til þess að þau
spiltu ekki hinni hraustu kynslóð, o. s. frv. — Ýmsir arfgengir
sjúkdómar eru til, en smitandi sjúkdómar ganga ekki að erfð-
uui, þótt svo kunni að virðast. Fóstrið getur t. d. sýkst af
uióðurinni um meðgöngutímann (syfilis), við fæðinguna
(gonorrhoe), eða síðar (tæring). Líkams- eða sálargallar,
sem til eru orðnir vegna ytri áhrifa (t. d. ör eftir meiðsli,
bæklun af beinbroti, aflagaður vöxtur vegna óheppilegs fæðis