Eimreiðin - 01.01.1946, Page 48

eimiieiðin
Meinaður og gorgeir.
i.
Hverjum heilbrigðum manni er meðskapaður nokkur metn-
aður og liæfilegt sjálfsálit. Hvorttveggja er nauðsynlegt vega-
nesti á lífsleiðinni. Það er eitt af mestu vandamálum í uppeldi
barna og unglinga að tempra þessar kenndir, þannig að livorki
verði of eða van. Sumir unglingar þurfa örvun til þess, að minni-
máttarkennd og sjálfs-vantraust verði þeim eigi hemill í lífs-
baráttunni. Aðrir þurfa aðhald, til þess að mont og ofmat á
sjálfum þeim lilaupi ekki með þá í gönur og verði þeim til tjóns.
Þeir, sem liafa góðar gáfur og næma dómgreind, laga þetta oft
sjálfir, eftir því sem h'fsreynslan vex. En það er samt nærri því
ótrúlegt, liversu erfitt það er að lagfæra þá mótun, sem hugar-
farið fær á bernsku- og unglingsárunum.
Það er ákaflega lieilbrigt hverjum einum að keppa að einhverju
marki, jafnvel þótt það mark sé sett hátt, en í bakhöndinni er
áríðandi að liafa hæfileika til þess að taka mörgum smáósigrum
með ró og jafnaðargeði. Sérstaklega verða menn að læra að við-
urkenna það, að fjöldi af óhöppum og mótblæstri lífsins er
mönnum sjálfum að kenna. Það eru fæstir, sem þannig eru settir
í lífinu, að steiktar gæsir komi fljúgandi til þeirra, fyrirhafnar-
laust. Reynslan liefur sannað það, að erfð auðæfi fara oft fljótt
í súginn. Menn verða ætíð, fyrst og fremst, að treysta sjálfum
sér. Æskan er gefin fyrir kappleiki. Og hverjum unglingi, og
raunar eldri líka, er það liollt að keppa við aðra í dugnaði og
mannkostum. Það verður prófsteinn á eigin getu og hæfileika,
aldrei nema til eflingar og framsóknar, ef leikurinn er lieiðar-
legur. Því undirstaða allra kappleikja er lieiðarleiki — einnig —
og ekki sízt í kap’pleik lífsins.
II.
Um þjóðir á liið sama við, í þessum efnum, og einstaklinga.
Hver sú þjóð, sem ekki á metnað og sjálfsálit, er dauðadæmd.
Jafnfráleitt er það, bæði af einstaklingi og þjóð, að ætla sér að