Eimreiðin - 01.01.1956, Page 81

RITSJÁ
niér vel kunnugt um dugnað hans
1 því máli, þótt fleiri legðu þar
^önd á plóg. Þegar hann í stríðs-
byrjun sá fyrir verðhækkanir, út-
vegaði hann lán til þess að ljúka
byggingunni, og efast ég um, að
aðrir hefðu haft forsjálni og dug
þess til jafns við hann. Einnig
hamaðist hann í því að útvega fé
stúdentagarðanna beggja og
kom þeim upp.
Prófessor Alexander var nteð
þeim fyrstu, er fékk áhuga fyrir
fiugi Jjér á landi. Lét hann ekki
þar við sitja, heldur útvegaði hing-
að flugvél og flugmann og flaug
sjálfur í hinum veikbyggðu og
hættulegu vélunt þeirra tíma. Að
'isu urðu þessar fyrstu tilraunir
"icð flug hér á landi ekki bein-
bnis til hagnaðar, en þær livöttu
l1*' til átaka, er síðan hafa orðið
að furðu mikilli og fjölþættri starf-
semi.
hnn er ótalið það, sem varð til-
efni þessara orða, en það er, að
hf- Alexander Jóhannesson er
skáldmæltur vel og afar fróður og
' 'ðlesinn i skáldskap fyrri og síð-
ar* tíma, enda fjallaði doktorsrit-
|erð hans um eitt af leikritum
chillers (Meyna frá Orleans), og
það skáldverk þýddi dr. Alexand-
er fyrir mörgum árum.
. hg las Maríu Stúart eftir Fried-
rich von Schiller, þegar ég var um
tvhugt. Á þeim árum þótti mér
^jhg gaman að lesa sígildar bók-
tnenntir og náði í allmikið af slík-
llrn bókum ltjá föður mínum eftir
norraena, rússneska, þýzka og enska
'ofunda. Auk þess fengust frá
I ýzkunt útgefanda í Leipzig,
lundnar í snoturt band, alþýðu-
urgáfur, ótrúlega ódýrar bækur.
a voru engin gjaldeyrishöft. Gat
69
ég því pantað þessar bækur sjálf-
ur og greitt þær með póstávísun-
um, án þess að þurfa að sækja um
leyfi. Mér fannst, auðvitað, mikið
til leikrita Schillers koma, og er
Maria Stúart í fremstu röð þeirra,
enda ein af perlum heimsbók-
menntanna.
Dr. Alexander Jóhannesson
liefur ráðizt í það þrekvirki að
þýða þetta leikrit. Ólafur Erlings-
son liefur gefið bókina út. Er út-
gáfan vönduð og fylgja lienni
nokkrar myndir.
Enda j)ótt dr. Alexander sé
jafnfær í báðum málunum, ís-
lenzku og þýzku, væri Jtað j)ó ekki
nægilegt, ef hann skorti skáldlega
innsýn í anda og stíl þessa mikla
leikrits. Mér virðist hann liafa náð
ltinum magnaða krafti stórskálds-
ins og vil t. d. benda á 2. jtátt, 2.
og 3. atriði, 3 þátt, 4. atriði (sam-
tal þeirra Maríu og Elísabetar),
4. þátt, 9. og 10. atriði, og mjög
margt í 5. þætti. Að vísu er öll
])ýðingin prýðilega af ltendi leyst,
og j)á einkum þeir kaflar, er mest
ríður á og vandasamastir eru.
Enda þótt ég sé liræddur um, að
menntaðir unglingar lesi hinar
klassísku bókmenntir minna nú en
áður var, þar eð bókmenntasmekk-
ur hefur tekið allmiklum breyt-
ingum, er það þó vel, er gáfaðir
og færir menn auðga bókmenntir
vorar með þýðingu slíkra verka
sem María Stúart er. Ber vissulega
að þakka slíkt. Væri óskandi, að
dr. Alexander Jóhannesson hefði
tækifæri til að þýða fleiri klassísk
leikrit, því liann hefur sýnt, að
hann er fær um það. Hinar sígildu
(klassisku) bókmenntir þurfum við
að fá þýddar á íslenzku. Sem bet-
ur fer hafa ýmsir færir menn unn-