Skinfaxi - 01.05.2010, Blaðsíða 20

20 SKINFAXI – tímarit Ungmennafélags Íslands
Sveitarfélagið Borgarbyggð
ekki síst hvað varðar Snorra Sturluson.
Snorrastofa veitir ferðamönnum
þjónustu og fræðslu. Ferðamóttakan
hefur aðstöðu í tengibyggingu kirkj-
unnar og Snorrastofu en þar er seldur
aðgangur að sýningum, rekin minja-
gripaverslun og veitt ýmis þjónusta
við ferðamenn.
Landnámssetrið
Í Landnámssetri er boðið upp á margs
konar afþreyingu og skemmtun auk
þess sem á staðnum er góður veitinga-
staður. Setrið er neðst í gamla hluta
Borgarness, við sporð brúarinnar út í
Brákarey. Það er í tveimur elstu húsum
Borgarness og nýrri byggingu sem
tengir þau saman.
Þegar komið er úr Reykjavík er
beygt til vinstri við gatnamótin á Brúar-
torgi og ekið sem leið liggur í gegnum
bæinn niður að Brákarsundi. Þegar
komið er í Borgarnes að norðan er ekið
beint áfram inn í bæinn og eftir nesinu
endilöngu í átt að Brákarsundi. Setrið
er þá á vinstri hönd.
Landbúnaðarsafn
Íslands að Hvanneyri
Landbúnaðarsafn Íslands er opið reglu-
lega mánuðina júní, júlí og ágúst, dag-
lega kl. 12–17. Á öðrum tímum er safn-
ið opið eftir þörfum. Upplýsingar í
síma 844 7740; einnig má hafa sam-
band við skiptiborð Landbúnaðar-
háskólans, í síma 433 5000.
Hópum er veitt leiðsögn um safnið,
sé þess óskað. Einnig er boðið upp á
stutta kynningu á Hvanneyrarstað og
starfinu þar m.a. með heimsókn í
Hvanneyrarkirkju, eina fallegustu
kirkju landsins, og í Hvanneyrarfjósið,
kennslu- og rannsóknafjós Landbún-
aðarháskólans þar sem tugir afkom-
enda norrænu víkingakúnna taka vel
á móti gestum. Æskilegt er að panta
slíka kynningu með fyrirvara.
Fólkvangurinn
Einkunnir
Einkunnir eru sérkennilegur og falleg-
ur staður vestast í Hamarslandi við
Borgarnes. Árið 1951 samþykkti
hreppsnefnd Borgarneshrepps að
girða þar af nokkuð stóran reit til skóg-
ræktar. Skógræktarfélagið Ösp var
stofnað sem deild í Skógræktarfélagi
Borgarfjarðar til að sinna þessu verk-
efni. Undir merkjum þess var stunduð
skógrækt í rúm tuttugu ár.
Á síðari árum hefur sveitarfélagið
séð um rekstur og framkvæmdir í
Einkunnum og hefur verið unnið tals-
vert þar til að gera svæðið að ákjós-
anlegu útivistarsvæði.
Skemmtilegar
gönguleiðir
Grábrók: Gengið er á Grábrók af bíla-
stæðinu norðan hennar og liggur
þangað greiðfær stígur. Leiðin er á
köflum nokkuð brött. Af Grábrók er
gott útsýni yfir Norðurárdal og fjalla-
hringinn. Grábrók og næsta nágrenni
er friðað svæði og mikilvægt að fylgja
umgengisreglum þar.

Jafnaskarðsskógur og Hreðavatn:
Sunnan Bifrastar liggur akvegur merkt-
ur „Hreðavatn“ fram hjá orlofshúsa-
byggð og heim að bænum Hreða-
vatni sem hefur verið aðsetur Vestur-
landsdeildar Skógræktar ríkisins síðan
1985. Í Hreðavatni er bæði urriði og
bleikja sem þykir hinn ágætasti mat-
fiskur þótt ekki sé hann stór. Vegurinn
liggur síðan í gegnum túnið sunnan
bæjarins og vestur með vatninu og
inn í skógræktarreit, Jafnaskarðsskóg,
sem byrjað var að rækta árið 1940 er
Skógræktin eignaðist þetta svæði.
Þarna er að vaxa upp fallegur barrskóg-
ur sem fellur vel að umhverfi sínu.
Mjög er víðsýnt af leiðinni frá Hreða-
vatni og upp á hæðina vestan við það.
Ef áfram er haldið yfir ásinn er komið
niður að litlu vatni sem heitir Selvatn.
Þarna er hægt að ganga vestan megin
inn í skógræktargirðinguna og njóta
stórkostlegs útsýnis yfir héraðið. Þegar
haldið er áfram er akfært yfir Kiðá að
bænum Jafnaskarði. Þaðan liggja
gönguleiðir í ýmsar áttir.

Fossinn Glanni og Norðurá: Skammt
sunnan við Bifröst er afleggjari til aust-
urs af þjóðvegi nr. 1. Þessi vegur end-
ar á hringlaga bílastæði. Þaðan er
örstuttur gangur að útsýnisstað á
hamrabrún neðan við fossinn Glanna.
Fólki með börn er sérstaklega bent á
að sýna varúð á þessum stað. Göngu-
stígurinn liggur áfram til suðurs frá
Glanna og áfram niður með ánni.
Skammt sunnar er komið að fallegri
laut í hrauninu vestan vegarins. Hún
nefnist Paradís eða Paradísarlaut. Í laut-
inni er lítil tjörn sem aldrei leggur og
í hana seytlar vatn undan hrauninu.
Niður í þessa laut er greiðfær stígur
með þrepum.
Vegurinn, sem gengið er eftir frá
Glanna að Paradísarlaut, er hluti af
gömlu þjóðleiðinni milli Reykjavíkur og
Akureyrar. Á þessari leið að Laxfossi og
Munaðarnesi eru tvær vatnslitlar ár
sem yfirleitt er auðvelt að stikla yfir.
U.þ.b. tvo tíma tekur að ganga þessa
leið. Í hraunjaðrinum skammt sunnan
við Paradísarlaut sjást enn grjóthleðsl-
ur í vegköntunum frá því vegur var
fyrst lagður þar um.

Grafarkotsfell og Litla-Skarðsfjall:
Við Grafarkot skammt norðan orlofs-
húsahverfa BSRB í Munaðarnesi og
Stóru-Skógum er merkt bílastæði vest-
an þjóðvegarins. Frá þessum stað er
greiður gangur um leiguland Skóg-
ræktarfélags Borgarfjarðar, norður
með kjarri vöxnum ásnum allt upp í
skarð ofan við bæinn Litla-Skarð. Norð-
an skarðsins er Litla-Skarðsfjall en
sunnan við skarðið er Grafarkotsfell.
Af þeim báðum er gott útsýni. Frá
þessum stað er einnig greið leið að
Stapaseli. Þaðan má velja að ganga til
suðurs að Stóru-Skógum eða til norð-
urs, að Múlakoti og Jafnaskarði. Af
Litla-Skarðsfjalli er stutt að suðurenda
Hreðavatns.

Stóru-Skógar: Frá Stóru-Skógum er
gönguleið til norðurs fram hjá Hólma-
vatni að eyðibýlinu Stapaseli og síðan
áfram að Múlakoti. Þaðan liggur leiðin
að Jafnaskarði og niður að Hreðavatni
gegnum Jafnaskarðsskóg. Einnig má
beygja til austurs hjá Stapaseli, fram
hjá Litla-Skarði og koma á Vesturlands-
veg við Grafarkot.

Munaðarnes-orlofsbúðir: Frá orlofs-
byggðum í Munaðarnesi er greið leið
til norðurs meðfram Norðurá að Lax-
fossi og Glanna. Leiðin kemur á Vest-
urlandsveg við Grafarkot og einnig er
leið að henni við veiðihúsið við Rjúpna-
hæð gegnt Litla-Skarði og við afleggj-
ara að Laxfossi. Athugið að gönguleið
í landi Laxfoss verður ekki merkt með
stikum vegna óska landeiganda.

Gljúfurá: Við brúna á Gljúfurá eru
fallegar gönguleiðir hvort sem gengið
er upp eða niður með ánni. Einnig er
leið um göngubrú á Gljúfurá um Sauð-
húsaskóg að Múlakoti og þaðan eftir
gönguleiðum sem hver vill.
Fyrir þá sem vilja sækja á brattann
er tilvalið að ganga t.d. á Hallarmúla
en þaðan er einstakt útsýni yfir hérað-
ið. Hægast er að ganga á hann að
sunnanverðu.
Á Vikrafell er oftast gengið frá
Selvatni og tekur það u.þ.b. tvo tíma
hvora leið.
Á Hraunsnefsöxl má auðveldlega
komast í norðurátt frá Grábrók og er
það u.þ.b. tveggja tíma gangur hvora
leið.
Á Baulu er hægt að ganga frá ýms-
um áttum en einna algengast mun
þó að farið sé inn hjá Dalsmynni, upp
Bjarnadal og þaðan að Baulu sunnan-
verðri. U.þ.b. fjórar klst. tekur að
ganga á fjallið. Þegar upp er komið
opnast einstakt útsýni yfir Borgar-
fjörðinn allan ef gott er veður. Baula er
934 metra yfir sjávarmáli.
Allir þessi staðir eru í göngufjarlægð
frá þjóðvegi 1, Vesturlandsvegi. Göngu-
leiðakort liggja frammi yfir sumartím-
ann á öllum helstu ferðamannastöð-
um í héraðinu.
Athyglisverðir staðir
Innan Borgarbyggðar eru eftirtaldar
byggðir, taldar frá vestri, sem fyrr sagði:
Kolbeinsstaðahreppur, Hraunhreppur,
Álftaneshreppur, Borgarhreppur, Borg-
arnes, Norðurárdalur, Stafholtstungur,
Þverárhlíð, Hvítársíða, Hálsasveit, Reyk-
holtsdalur, Flókadalur, Lundarreykja-
dalur, Bæjarsveit og Andakíll. Hér skal
þess freistað að nefna nokkra athyglis-
Gamla Hvítárbrúin hjá
Ferjukoti (byggð 1928).
Hafnarfjall séð af
Borgarfjarðarbrúnni.