Ægir - 01.06.1935, Blaðsíða 12

126
Æ G I R
að minnsta kosti á þessum stöðvum: í
Faxaflóa, þar sem Geir Sigurðsson skip-
stjóri hóf sínar þjóðkunnu tilraunir með
reknetum, á Eldeyjarbanka og Breiða-
firði. Seinna fann dr. Bjarni síld þessa
að hrygningu í ísafjarðardjúpi og í Reyð-
arfirði eystra. Sjálfsagt hrygnir þessi síld
viðar.
Þegar síldveiðar byrjuðu fyrir Norð-
urlandi í stórum stíl, varð það hrátt
Ijóst, að sú síld, sem þar veiddist á sumr-
in, var ekki nýbúin að hrygna, og þess
vegna gat þar ekki verið að ræða um
sumargotssíldina, sem einmitt var að
hrygna annarsstaðar við landið á sama
tíma. Síldin, sem veiddist fyrir norðan,
hafði auðsjáanlega, að minnsta kosti mest
öll, hrygnt fyrir nokkrum mánuðum.
Þarna var að ræða um vorgotssildina.
Það lék enginn vafi á því, að vorgots-
síldin var þarna komin, til þess að leita
sér ætis, til þess að fita sig eftir hrygn-
inguna. En hvar hafði hún hrygnt?
Hvaðan kom hún? Þessu virtust rann-
sóknir Schmidts og Bjarna svara. Bjarna
tókst að ná í nokkuð af síld, sem veiðst
hafði fyrir sunnan landið í apríl og maí,
a. m. k. sumt af þessari síld var þá að
hrygna. Schmidt fann seiði síldarinnar í
yfirborði sjávarins í heita sjónum hér
við land í apríl 1903. Og síðan hefur
fundist síld að hrygning snemma vors,
fyrir sunnan land, og seiði hafa fundist
i yfirborðinu hvað eftir annað. Þess
vegna leit út fyrir, að við þekktum nokk-
urn veginn til hlýtar lifnaðarhætti vor-
gotssíldarinnar hér við land.
Þótt sumargotssíldin hafi talsvert mikla
þýðingu fyrir veiðiskap landsmanna, þá
er það þó engum vafa bundið, að vor-
gotssíldin er sá stofn, sem síldarútgerð
okkar og annara hér við land hefur að
langmestu leyti byggst á síðari árin. Þess
vegna hefur það hina mestu þýðingu fyr-
ir útveginn að kanna lifnaðarhætti henn-
ar til hlýtar, að fylgja göngum hennar,
og reyna að komast fyrir um það, hvort
ekki sé hægt að veiða hana á öðrum
stigum lífsins en nú er gert, hvort eldci
sé hægt að veiða liana á öðrum stöðum
við landið, eða á öðrum tíma árs, en
nú, og þá meðfram í önnur veiðarfæri
en þau, sem tíðkast hafa fram til þessa.
Sé það nú rétt, að þessi síld hrygni fyr-
ir sunnan landið, í marz og apríl, ætti
að meiga veiða hana þar við botninn,
eins og almennt er gert annarsstaðar,
þar sem sild er að hrygna. Það er nokk-
uð algild regla, að bezt er að veiða ílest-
ar fisktegundir, þegar þær eru að hrygna,
og nægir þar að benda á þorskaflann
hér við land, því til skýringar.
Tildrög síldarrannsóknaima við Snð-
urland síðastliðið vor. Það var þessi hugs-
un, sem skapaði hjá mér sterka löngun
til þess að gera tilraun til síldveiða með
síldarbotnvörpu hér fyrir sunnan land,
um það bil, sem ætlað var, að vorgots-
síldin væri að hrygna. Það var útlit fyr-
ir, að slík tilraun myndi geta lánast, því
það er vitað almennt um síldina, að
hún hrygnir alltal’ á grunnu vatni, alltaf
við botninn, en reyndar alltaf á hörð-
um botni. A síðastliðnu hausti fór ég til
Yestmanneyja, þar sem tilraunirnar áttu
að byrja, til þess að kynna mér sem
allra bezt, af reynzlu glöggra sjómanna,
hvar heppilegast myndi að freista gæf-
unnar, og komst ég þá að mörgu, sem
styrkti mig i þeirri trú, að tilraunin mætti
takast. Allt virtist benda til þess, að ein-
hversstaðar þarna við Suðurströndina
væru hrygningarstöðvar vorgotssíldarinn-
ar. Var nú málið tekið upp til rækilegr-
ar íhugunar. Undirstaða þeirra rann-
sókna, sem nú áttu að byrja, var sú, að
Alþingi veitti nægilegt fé til þeirra, og
lét einnig setja hergmálsdýptarmæli, sem