Ægir - 01.06.1935, Blaðsíða 13

Æ G I R
127
fullnægði ströngustu kröfum, í varðskip-
ið »Pór« og að ríkisstjórnin lánaði skip-
ið endurgjaldslaust til rannsóknanna. Þá
var því miður sá ljóður á þessu ráði,
sem engan veginn varð úr bætt, að skip-
ið varð jafnframt að gegna eftirlitsstarfi
og björgunarstarfsemi, ef til kæmi, við
Yestmanneyjar. Þetta var mér ljóst frá
byrjun, og þess vegna reyndi ég, eftir
megni, að haga rannsóknunum eftir því,
þess vegna var svæðið kringum Yest-
manneyjar valið til byrjunartilrauna.
Ahöld til rannsóknanna. Fyrst var að
Þyi'ja á þvi, að kaupa útbúnað til rann-
sóknanna, Yoru keyptar tvær botngreip-
ar, önnur frá Danmörku, en bin frá
Noregi. Botngreipar þessar eru að gerð
og starfsháttum mjög líkar kolakranan-
um í Reykjavik. Þær eru mjög þungar,
og grafa sig á kaf í botninn, sé hann
ekki því harðari. Þeim er hleypt opn-
um niður, og þegar við botn nemur,
gi'ípa þær yfir ákveðið svæði (0,1 og 0,2
fermetra), og lokast um það, sem undir
þeim verður, undir eins og tekið er í
þær, til þess að draga þær upp. Þá var
keypt ensk síldarbotnvarpa, af stærstu
gerð, alveg eins og þær, sem enskir tog-
arar veiða með síld við Bretland. Auk
þess var keypt þýzk síldarbotnvarpa, af
minnstu gerð, ekki stærri en það, að
bátur með ca. 20 hestaflavél getur dreg-
ið hana. Yið notuðum einkum ensku
botnvörpuna við rannsóknirnar, því hún
hæfði skipinu vel að stærð og þunga i
drætti, en þeirri litlu var lítið hægt að
Deita á Þór, vegna þess að vart hefði
fundist þó hún hefði tapast, hvað þá
heldur ef um minni festu hefði verið að
ræða. Loks var keypt smásíldarvarpa, og
rækjuvarpa. Þær eru einkum ætlaðar til
framtíðarrannsókna, og komu því ekki
að notum í þetta skipti, nema hvað rækju-
varpan var reynd einu sinni. Það verð-
ur ekki annað sagt, en að allur útbún-
aður hafi verið sá hezti, og ekki hægt
að kenna því um, þótt útkoman yrði sú
er síðar skal greint.
Undirbúningsrannsóknir. Tilraununum
var hagað þannig, að strax er þær byrj-
uðu, um miðjan marz, var farið að rann-
saka botninn, bæði til þess að reyna að
finna síldaregg, og ekki síður til þess að
rannsaka botnlagið, til þess að getabeitt
veiðarfærunum sem íljótast og óhultast,
þegar til þeirra kasta kæmi. Aðalkapp
var lagt á rannsóknirnar kringum Vest-
manneyjar. Þar var tekið hvert sýnis-
hornið við annað, frá nokkurra metra
dýpi, alla leið út fyrir 100 metra dýptar-
línuna, og þannig hver röðin af sýnis-
hornum fyrir austan aðra, alla leið aust-
ur undir Skógarfoss, en þar vorum við
komnir i ösku- og vikurlög frá Ivötlu. A
flestum þeim stöðum, sem valdir voru
lil rannsókna, var hiti mældur. Fyrst
við yfirborðið, og því næst á 20 metra
bili, alla leið til botns. Á þennan hátt
fengum við mjög gott yfirlit yfir dýra-
lífið á botninum, en seinna munu birt-
ast nákvæmar skýrslur um þá hlið rann-
sóknanna. Einkum voru þó hitamæling-
arnar fróðlegar, því að þær sýndu greini-
lega, hvernig heiti sjórinn leitar upp að
ströndinni úr hafi, hvernig landið kælir
sjóinn, og sendir vott af köldum straumi
á móti heita straumnum, einkum á yfir-
borðinu, einnig munu árnar einnig vera
þar með í leik. Oft voru dregnir háfar í
yfirborðinu, til þess að leita að fiskeggj-
um, fiskseiðum, en ekki sízt rauðátu.
Síldveiðatilraunirnar. Rétt fyrir mán-
aðamótin marz—apríl var þessum byrj-
unartilraunum lokið. Þá voru botnvörp-
urnar komnar, og nú byrjuðu hinar eig-
inlegu fiskveiðatilraunir. Það er nú stjrzt
frá að segja, að við héldum hvíldarlaust
áfram frá því siðustu dagana í marz og