Ægir - 01.06.1935, Blaðsíða 17

Æ G I R
131
straumsins fer að gæta fyrir alvöru, og
loks e) sumargotssíldin.
Þegar þess er gætt, að hér hrygnir
sumargotssíld, í júlí—ágúst, og að hér
hrygnir nokkuð af vorgotssíld, er þess
að vænta, að hér sé talsvert at smásíld
og millisíld í uppvexti. Það verður nú
ekki staðhæft með fullum rökum, en
mér er nær að halda, að ungsíldarmagn-
ið hér við land, sé miklu minna, en bú-
ast mætti við, ef hinn mikli »norð!enzki«
stofn hrygndi hér við land. Ef öll sú
síld, sem hér veiðist, ælist hér upp, hlytu
að vera ógrynni af ungsíld, og mér frnst
ekkert mæla með þvi, að hún færi huldu
höfði hér, fremur en annarsstaðar. Eg
vil halda því fram, að ungsildarfæðin
hér, þurfi sérstakra skýringa við. Öðru
vísi er þessu liáttað i Noregi. Þar er reglu-
leg veiði eftir smásíld og millisíld, áhverju
ári, meðfram miklum hluta hinnar löngu
strandar, og þessi veiði nemur mörgum
hundruðum þúsunda hektólítra. Skýring-
in á þessu fæst, ef gerl er ráð fyrir, að
við bæði löndin sé einn og sami stofn,
sem að mestu leyti hrygni við Noreg,
og alist þar upp.
Einkennilegt er það, að hér við land
skuli helzt veiðast millisíld (fettsíld) við
Austfirði. Einnig þetta er hægt að skýra.
Síldin sem elzt upp við Noreg, er veidd
þar, sem smásíld og millisild (fettsíld).
Þegar millisíldiu hefir náð ákveðinni
stærð, leitar hún til hafs, og síðan er
ekkert um hana vitað, fyr en hún kem-
ui' til þess að hrygna upp að SV-strönd
Noregs, nokkrum árum seinna. Hvað er
nú eðlilegra en það, að eitthvað af þess-
ai'i síld, geti þegar svo ber undir, slæðst
yfii' til íslands, og þá helzt einmitt til
Austfjarða, eða jafnvel til Norðurlands?
Við sjáum að það er vel mögulegt,
straumanna og fjarlægðanna vegna, að
síld, sem hrygnir við Noreg, sé hér við
Norðurland á sumrin, og við sjáum einn-
ig, að ýmislegt það, sem hefur verið tor-
skilið áður, verður skiljanlegt, ef gert
er ráð fyrir þessu. Nú er að gera grein
fyrir því hver orsökin getur verið. Vegna
hvers getur ekki sild hér við Norður-
land á sumrin, hrygnt við Suðurland á
veturna, þar sem hotn er víða góður og
hiti hentugur? Vegna hvers ælli hún að
fara lil Noregs? Ogvegna hvers æþi síld,
sem hrygnir við Noreg, endilega að þurfa
að koma til íslands, til þess að fita sig
á sumrin. Vegna hvers gæti hún ekki
alveg eins dvalið við Lofóten og Finn-
marken? Þessum spurningum skal nú
reynt að svara.
Tilraunirnar með straumílöskurnar
segja okkur, að svifið sem er við Norð-
urland á sumrin, berast að mestu leytí
austur í haf, að litlu leyti suður fyrir
ísland. A þessum tima árs fylgir síldin
svifinu. Þess vegna er eðlilegt, að mest-
ur hluti hennar fari méð straumum aust-
ur í haf, og fari seinna, þegar eðlishvöt-
in kallar á hana til hrygningar, upp að
norsku ströndinni til þess að hrygna. A
hinn hóginn er eðlilegt, að eitthvað af
stofninum berist suður fyrir og hrygni
þar, hvernig sem útkoma klaksins verður.
Það er vafamál, hvernig klaki síldar-
innar myndi vegna, við suðurströnd Is-
lands. Eggin límast á hotninn, og síldin
hrygnir annarsstaðar alveg uppi í land-
steinum. Suðurströndin hér er opin fyr-
ir brimum, viðast eru miklir sandllákar
svo varla sést þöngull á mestum hluta
strandarinnar. Einnig er þess að gæta,
að þarna hrygnir þorskurinn á sama
tíma, og er vafamál hversu heppilegt það
væri fyrir síldarstofninn, ef hann væri
þarna árlega að hrygningu. Ilvorttveggja
er öðru vísi í Noregi. Þar er allstaðar
afdrep fyrir eggin og þorskurinn hrygn-
ir á alll öðrum stað, norður við Lofot-