Ægir - 01.11.1949, Blaðsíða 23

Æ G I R
265
„Maurctania“
smíðað árið 1907.
3) Það þurfti að gera ráð fyrir þeirri
áreynsiu, sem 787 feta langt skip verður
fyrir, þegar því er siglt með 26 sjómíina
liraða í stórsævi, þar sem lengd öldunnar
er álíka og lengd skipsins og hæð hennar
]Ao hluti af lengdinni. Slík áreynsla mæðir
jafnan mest á efri hluta skipsins miðskipa.
Þetta átak reyndist 10.6 smál. á ferþuml-
ung á risaskipinu „Lusitania“ og er það
allmikið, þegar á það er litið, að slitraun
efnisins var um 30 smák á ferþumlung.
Arið 1905 voru Bretar staðráðnir í að
skjóta Þjóðverjum ref fyrir rass, að því
er snerti smíði stórra og hraðskreiðra
skipa. Voru þá gerðir samningar um smíði
risaskipanna „Lusitania“ og „Mauretania",
en þau skyldu siníðuð í Glasgow og New-
castle. Skip þessi voru eins að stærð og að
flestu leyti, hvað fyrirkomulag snerti.
Margt var það í smíði þeirra, sem mikla
athygli vakti á sinum tíma og gerir jafn-
vel enn í dag.
Lengd þeirra var 787 fet, breidd 88 fet
og dýpt 6OV2 fet. Mesta djúpstaða var
37y2 fet. Skipsþungi var 38 þús. smák, en
allur þungi 45 þús. smál. Á I. farrými
komust fyrir 536 farþegar, 452 á II. og 1142
á III. farrými. — Sex þilför voru á skip-
unum. í hverju skipi voru 12 vatnsheldar
þverskiljur auk margra hliðarþverskilja,
sem náðu inn að langskiljum kolarúm-
anna. Hin vatnshelda niðurhólfun, með
skiljum og þilförum, skipti skipinu í 175
vatnsheld hólf. Ekkert þessara hólfa var
svo stórt, að öryggi skipsins raskaðist. neilt
þótt tvö þeirra fylltust.
Afturstefnið varð að smíða í fimm.
stykkjum, enda var samanlagður þungi
þess 110y2 smálest, þar af var stærsta
stykkið 48 lestir. — Stýrið vó 63y2 smá-
lest og stýrisásinn 25% lest.
Þegar „Lusitania“ var hleypl af stokk-
unum, þurfti 16 smál. af feiti til að smyrja
rennibrautirnar (sleskjurnar).
Þótt Bretar sýndu með smíði þessara
skipa, að þeir hefðu í fullu tré og meira
cn það við Þjóðverja, ltomu þó brátt önnur
skip, svo sem „Titanic” 1913 og fleiri, er
voru mun glæsilegri og veittu meiri þæg-
indi. En „Lusitania“ og „Mauretania“
héldu þó í mörg ár, eftir að þessi skip
komu til sögunnar, liraðametinu yfir At-
lantshaf.
Endalok „Lusitaniu“ urðu þau, að þýzk-
ur kafbátur sökkti henni við Kinsale Head
7. maí 1915. Þegar þetta skeði, var talið
áhættulaust að sigla óvopnuðum skipum,
að minnsta kosti var því elcki gert á fætur,
að skipum yrði sökkt fyrirvaralaust. Þeg-
ar „Lusitaniu" var sökkt, voru uin 2000